Wielki mąż stanu [KOMENTARZ]

Helmut Kohl był kanclerzem zjednoczenia Niemiec i zjednoczenia Europy. 16 lat był kanclerzem Niemiec, ćwierć wieku stał na czele CDU – już tylko to świadczy o jego niebywałej wytrwałości, zadziwiającej sile przebicia, żelaznej woli w dążeniu do sprawowania władzy, ale władzy danej mu w demokratycznych wyborach. Czterokrotnie Helmut Kohl był ponownie wybierany na stanowisko kanclerza, imponujące osiągnięcie – polityczne i życiowe.

Pozornie wieczny szef CDU miał ogromne wyczucie przeobrażeń następujących w łonie partii, legendarna była jego nieufność wobec krytycznych prądów. Nawiasem mówiąc: kiedy w 1989 roku na zjeździe chadecji w Bremie walczył o polityczne przetrwanie jako przewodniczący partii, z pomocą przyszedł mu upadek żelaznej kurtyny. I Kohl wykorzystał szansę, jaką jemu i Niemcom dała klęska komunistycznych dyktatur. Tworzył historię. Korzystał z momentu historycznego przełomu. W tamtych miesiącach stał się mężem stanu.

Nie ulega wątpliwości: Helmut Kohl jest kanclerzem zjednoczenia Niemiec. Był politykiem, który pokonywał niezdecydowanie i niepewność, obawy i uprzedzenia, w kraju i poza jego granicami – a od listopada 1989 pewną ręką prowadził Niemcy do zjednoczenia, 3 października 1990 osiągając w końcu ten cel. W najbardziej potrzebnych chwilach wykazywał się politycznym, ba – historycznym instynktem. Dla niektórych stał się dlatego Bismarckiem XX wieku.

Ale Helmut Kohl był nie tylko niemieckim patriotą, który podchwycił dar, jakim były historyczne przeobrażenia w Europie Wschodniej. Rekordowy kanclerz był też Europejczykiem z przekonania. Był politykiem, który w ciągu 16 lat stania na czele państwa, na niezliczonych europejskich szczytach zawsze był gotowy do przyspieszania procesu jednoczenia Europy. Dotyczyło to zarówno dawnej Wspólnoty Europejskiej, jak powiększającej się Unii Europejskiej i wreszcie perspektyw członkostwa w UE państw Środkowej i Wschodniej Europy, urzeczywistnionych dopiero w 2004 roku.

Helmut Kohl był też - co stanowi o jego randze wybitnego europejskiego męża stanu – współtwórcą europejskiej waluty euro. Jako człowiek myślący w wielkich, historycznych kategoriach rozeznał, że tylko silna, wspólna waluta może przejąć rolę mocnej, niemieckiej marki i przełamać możliwe resentymenty we Francji, Wielkiej Brytanii i innych państwach unijnych. Słuszna decyzja, dzięki której zjednoczenie starego kontynentu stało się nieodwracalne.

Helmut Kohl był mężem stanu. Był politykiem, który w tej samej mierze opowiadał się za zjednoczeniem Niemiec i za jednością Europy. Był człowiekiem o wielkiej sile wewnętrznej i wiernym sobie. Kiedy raz uznał coś za słuszne, był gotowy o to walczyć. Właśnie to sprawiało, że niezależnie od najróżniejszej krytyki, z jaką spotykał się akurat w Niemczech, zwłaszcza za granicą był szanowanym i cenionym politykiem o wielkim autorytecie.

Alexander Kudascheff / tł. Elżbieta Stasik