Szczyt w Stambule. Rozwiązać konflikt zbrojny w Syrii

Na szczycie w Stambule spotkali się prezydent Turcji Recep Tayyip Erdogan, prezydent Rosji Władimir Putin, prezydent Francji Emanuel Macron oraz kanclerz Niemiec Angela Merkel. Przedmiotem sobotnich rozmów jest obok przyszłości Syrii po siedmiu latach wojny także aktualna sytuacja w Idlibie-ostatniej kontrolowanej przez syryjskich rebeliantów prowincji.

Przed szczytem Angela Merkel prowadziła osobne rozmowy z Erdoganem oraz Putinem. Następnie miała się ona spotkać także z Emanuelem Macronem. Nie podano jednak żadnych informacji co do treści tych rozmów. W przypadku spotkania z Erdoganem można jednak przypuszczać, że w centrum uwagi szefowej niemieckiego rządu znalazło się zabójstwo dziennikarza Dżamala Khashoggi w saudyjskim konsulacie oraz kara więzienia w Turcji dla Niemca Patricka Kraickera.

Merkel po raz pierwszy w rozmowach

Na spotkanie w Stambule przybył także specjalny wysłannik ONZ Staffan de Mistura, aby wyjaśnić aktualną sytuację w Syrii. Po raz pierwszy obrady na temat przyszłości tego kraju odbywają się w takiej konstelacji i z udziałem kanclerz Merkel.

Niemcy, jako członek tzw. Małej Grupy (USA, Egipt, Francja, Jordania, Arabia Saudyjska i Wielka Brytania) starały się dotąd w porozumieniu z ONZ wypracować rozwiązanie dla konfliktu zbrojnego w Syrii. Rosja i Turcja prowadzą od 2017 r. rozmowy w tzw. formacie astańskim, w którym uczestniczy także Iran oraz przedstawiciele syryjskiego rządu i opozycyjnych wobec niego grup rebeliantów. Jednak ani Małej Grupie, ani formatowi astańskiemu nie udało się dotąd wypracować trwałego rozwiązania konfliktu zbrojnego w Syrii. 

Obawy przed ofensywą w Idlib

W Idlibie – ostatniej kontrolowanej przez syryjskich rebeliantów prowincji ma ich tam przebywać około 10 tys. Do tego dochodzi szacowana na około 3 mln ludność cywilna. Wprawdzie w ubiegłym tygodniu zakończono w prowincji Idlib tworzenie strefy zdemilitaryzowanej, jednak nie doszło do wycofania z niej rebeliantów prowadzących zbrojną walkę z armią prezydenta Syrii Baszara el-Asada. Przygotowywana przez niego ofensywa Idlib byłyby równoznaczna z katastrofą humanitarną, jak ostrzega ONZ. Dlatego presja znalezienia rozwiązania na szczycie w Stambule jest ogromna. Tymczasem każdy z przywódców biorących udział w spotkaniu przybył z własnymi oczekiwaniami. Prezydent Macron chce wprowadzenia w prowincji trwałego zawieszenia broni, zapewnienia lepszej pomocy humanitarnej oraz wprowadzenia zakazu użycia broni chemicznej. To może jednak doprowadzić do tarć z prezydentem Rosji Putinem. Zachód zarzucał już wielokrotnie Rosji użycie w Syrii trującego gazu. Rosja popiera w konflikcie zbrojnym w Syrii rząd Asada.

Szefowa resortu obrony Niemiec Ursula von der Leyen zaznaczyła, że pomoc w odbudowie zniszczonego wojną kraju jest możliwa tylko wtedy, kiedy dojdzie w procesie pokojowym do zjednoczenia wszystkich politycznych obozów. Jednocześnie ostrzegła ona, że „Na odbudowie tej nie może jednak skorzystać dyktatura Asada".

Śmierć ponad 40 rebeliantów

Podczas, gdy w Stambule nadal trwają rozmowy na temat procesu pokojowego w Syrii, we wschodniej części kraju doszło do walk i ofiar śmiertelnych. Syryjskie Obserwatorium Praw Człowieka w Londynie poinformowało, że bojownicy tzw. Państwa Islamskiego (IS) zabili w piątek prawie 70 osób ze wspieranej przez USA grupy rebeliantów Syryjskich Sił Demokratycznych (SDF). Wielu z nich zostało także uprowadzonych.

tagesschau/jar