Straszna-piękna pleśń

Grzybnia pleśni rozwija się na różnych związkach organicznych. Na pęczniejących grzybniach pleśni wyrastają silnie rozgałęzione nitki tzw. strzępki. Rozwojowi pleśni sprzyjają wyższa wilgotność i umiarkowane temperatury. Wytwarzane przez pleśń mykotoksyny przyczyniają się do wzrostu poziomu dwutlenku węgla w powietrzu. Pleśń jest często przyczyną chorób.

Takie zabarwienie pleśń otrzymuje poprzez kolorowe kolonie zarodników. Wyrastają one na szczycie strzępek tworzących gęsty kożuszek. Pod mikroskopem zarodniki wyglądają jak fantazyjne kwiaty. Kolory zarodników żółty, rdzawy, czarny, zielony czy czerwony zależą najczęściej od rodzaju grzybni pleśni.

Kiedy zarodniki pleśni, pod wpływem wilgoci, pęcznieją i zaczynają rosnąć, wydłużają się tworząc rozgałęzione strzępki. Pleśnie są rozsiewane za pośrednictwem unoszących się w powietrzu zarodników wyrastających na strzępkach. W wyniku pleśnienia powstaje miękki, biały lub barwny kożuszek pleśni.

Najczęściej mówi się o szkodliwym zjawisku pleśnienia. Tymczasem niektóre odmiany pleśni, nazywane potocznie saprofitycznymi grzybami, rozkładają na przykład związki organiczne, takie jak butwiejące drewno i przyczyniają się do odnowienia lasu. Zawarte w nich substancje odżywcze wracają do obiegu dzięki saprotoficznym grzybom sprzyjając rozwojowi roślin, a nawet niektórych owadów.

Niektóre pleśnie są nieszkodliwe jak ta z białym nalotem. Zawiera ona popularne lekarstwo – penicylinę – naturalny antybiotyk. Pleśń typu Penicillinum Candidum jest składnikiem produktów spożywczych. Używa się jej np. do produkcji serów lub salami.

Pleśń w jedzeniu jest natomiast częściej szkodliwa dla zdrowia, chociaż nie ona sama, a trujące, wydzielane przez nią, rakotwórcze mykotoksyny. Te odmiany pleśni są odporne na susze, wysokie temperatury, światło i środki konserwujące.

Wytwarzane przez pleśnie toksyny są niebezpieczne dla zdrowia. Mogą być przyczyną alergii, astmy, problemów z oddychaniem, migren, bólów głowy, a także atopowego zapalenia skóry. Infekcje wywołane przez pleśnie występują raczej rzadko.