Samoloty i ocieplenie klimatu. Osobliwe sprzężenie zwrotne

Coraz częstsze fale upałów i coraz wyższe temperatury spowodowane przez globalne ocieplenie, w przyszłości mogłyby w poważnym stopniu zakłócić czy nawet uniemożliwić komunikację samolotowa. Za kilka dekad w upalne dni np. z lotniska w Nowym Jorku czy Dubaju nie mogłyby startować samoloty z pełnym obciążeniem. Do tego wniosku doszli obecnie amerykańscy naukowcy.

Proste prawo fizyki

Zespół naukowców kierowany przez Ethana Coffela z nowojorskiego Columbia University opublikował w specjalistycznym czasopiśmie „Climatic Change” wyniki swoich badań, w których stwierdza, że w przyszłości trudno będzie wystartować niektórym samolotom ze względu na to, że wyższe temperatury powodują rozrzedzenie powietrza. Naukowcy wychodzą z założenia, że utrzymująca się nawet na obecnym poziomie emisja gazów cieplarnianych do roku 2080 spowoduje, że rekordowe temperatury na lotniskach wzrosną o 4 do 8°C. Oznacza to, że około 10 do 30 proc. samolotów z kompletem pasażerów w takich okolicznościach musiałoby albo pozbyć się części paliwa, pasażerów lub ładunku. Lub załoga samolotu musiałaby czekać na spadek temperatury, by móc wystartować. Zależy to między innymi od typu samolotu i długości pasa startowego. W wypadku niektórych typów samolotów w upalne dni ciężar samolotu musiałby zmniejszyć się o 4 proc. – oznacza to przy 160 miejscach w samolocie, że nie zabrałoby się 12 do 13 pasażerów. Naukowcy sugerują, że spowodowałoby to „dość znaczące koszty”.

Przymusowy postój

Nowojorscy naukowcy przypominają, że nie dawniej jak pod koniec czerwca linie American Airlines w Phoenix w stanie Arizona musiały anulować ponad 40 lotów, ponieważ mniejsze samoloty na trasach regionalnych nie mogły startować przy temperaturach dochodzących do 50°C.

Do roku 2100 eksperci spodziewają się wzrostu temperatury na całym świecie o 2 do 4°C. Ich zdaniem coraz częstsze będą także fale upałów. Ze względu na coraz intensywniejszą komunikację na świecie i nasilenie ruchu lotniczego, rozwój ten mógłby mieć lawinowe następstwa gospodarcze i inne – ostrzega współautor analizy Radley Horten z Goddard Institute for Space Studies przy NASA. W szczególnym stopniu dotyczyłoby to nie tylko amerykańskich lotnisk w Phoenix, Dallas, Denver, Nowym Jorku i Waszyngtonie, ale także lotnisk w Europie, Chinach, Azji Południowej i na Bliskim Wschodzie. Horten sugeruje, by jak najszybciej stworzyć koncepcje nowych technologii w projektowaniu samolotów i wydłużyć pasy startowe.

Do tej pory większość prac naukowych badała, jak komunikacja lotnicza, odpowiedzialna obecnie za około 2 proc. globalnej emisji gazów cieplarnianych, wypływa na klimat. Naukowcy z Columbia University spojrzeli na to zagadnienie z odwrotnej strony.

DPA / Małgorzata Matzke