Odtajnione archiwum o Holocauście dostępne w sieci
21 kwietnia 2017
Przez wiele lat Stany Zjednoczone i Wlk. Brytania zachowywały się tak, jakby nie miała pojęcia o zagładzie Żydów. Aż w 1945 r. po wyzwoleniu obozów koncentracyjnych międzynarodowa opinia publiczna dowiedziała się prawdy o Holocauście. Odtajone niedawno dokumenty z amerykańskich archiwów potwierdzają: alianci wiedzieli o tym, co działo się w III Rzeszy więcej i wcześniej niż twierdzili, bo już w 1942 roku.
Dokumenty te zbierała oenzetowska Komisja ds. Zbrodni Wojennych (UNWCC), która powstała w 1943 roku w Londynie. Jej zadaniem było zabezpieczania materiału dowodowego na zbrodnie wojenne w okresie II wojny światowej. 70 lat przeleżały one w archiwum w Nowym Jorku i były bardzo trudno dostępne. Zagraniczni naukowcy musieli starać się o pozwolenie swoich rządów lub sekretarza generalnego ONZ, aby uzyskać wgląd do tych dokumentów – nie mogli przy tym robić ani ksero ani notatek.
Odtajono 900 GB o Holokauście
Dlaczego właściwie wcześniej nie odtajano tych dokumentów i nie udostępniono ich szerokiej opinii publicznej?
Ben Barkow, dyrektor Biblioteki im. Alfreda Wienera przypuszcza w rozmowie z DW, że dotychczas naukowcy najwyraźniej nie byli tym zainteresowani. – W większości publikacji o zbrodniach wojennych ignorowano oenzetowską Komisję ds. Zbrodni Wojennych. Teraz biblioteka w Londynie udostępnia 900 GB danych z dziesiątków tysięcy dokumentów, które m.in. zawierają informacje o tym, jak alianci zachowywali się w latach 1943-1949, wiedząc o hitlerowskich zbrodniach wojennych.
Alianci chcieli osądzić Hitlera za zbrodnie wojenne
Dan Plesch, dyrektor Instytutu Międzynarodowych Studiów i Dyplomacji na Uniwersytecie w Londynie przekonał archiwa w USA, aby odtajniły te dokumenty. Wyniki kwerendy opublikował w niedawno wydanej w języku angielskim książce: "Human Rights After Hitler: The Lost History of Prosecuting Axis War Crimes."
W publikacji Plesch zamieścił dokumentację, z której wynika, że rządy: brytyjski, amerykański oraz sowiecki wiedziały o co najmniej dwóch milionach zamordowanych Żydów oraz o zagrożeniu dla kolejnych pięciu milionów.
Brytyjczycy i Amerykanie zbierali dowody na zbrodnie wojenne nazistów, zeznania świadków i przygotowywali wręcz akt oskarżenia przeciwko Hitlerowi.
Akta pomocne w obalaniu kłamstw o Holocauście
Odtajone i udostępnione użytkownikom archiwum zawiera też setki dokumentów o obozie zagłady w Treblice, o którym niewiele wiadomo, ponieważ prawie nikt go nie przeżył.
Polski rząd na uchodźstwie zebrał dowody i zeznania świadków o Treblince i Auschwitz i wywiózł z Europy Wschodniej.
"Ofiary były zmuszane do rozbierania się. Mokre podłogi z terakoty w komorach gazowych były śliskie” napisane jest w jednym z dokumentów z 1944 roku. Pletsch ma nadzieję, że opublikowanie takich przekazów pomoże zwalczać kłamstwa o Holocauście.
Brak kompleksowego ścigania zbrodni wojennych
W odtajnionym archiwum są też tysiące aktów oskarżenia, w których czarno na białym udokumentowane są zbrodnie wojenne nazistów.
A mimo to alianci nie ścigali wszystkich odpowiedzialnych za funkcjonowanie maszynerii zagłady także po zakończeniu wojny. – To na skutek presji z Niemiec zakończono procesy zbrodniarzy wojennych i zwolniono wielu już skazanych nazistów, których aresztowali alianci – opowiada Plesch w rozmowie z DW.
Pierwszy kanclerz młodej Republiki Federalnej Niemiec Konrad Adenauer chciał jak najszybciej zamknąć rozdział nazistowskich zbrodni wojennych. Ponadto rząd Stanów Zjednoczonych obawiał się, aby po zakończeniu wojny za mocno nie nadwyrężać relacji gospodarczych z Niemcami. Niemcy stały się dla USA głównym sojusznikiem w okresie zimnej wojny, wielu nazistów wypuszczono na wolność, a Stany Zjednoczone prawie uniemożliwiły historykom wgląd w dokumenty.
Archiwum dostępne online od 21 kwietnia
72 lata po zakończeniu II wojny światowej można rozpocząć opracowywanie tych materiałów źródłowych. Odpowiednie jest miejsce ich udostępnienia: już w 1934 roku Alfred Wiener utworzył bibliotekę po to, aby dokumentować antysemityzm nazistów. Tuż przed wybuchem II wojny światowej Wiener przewiózł to archiwum do Wlk. Brytanii, gdzie dostarczył brytyjskiemu rządowi dowodów na poczynania reżimu hitlerowskiego oraz decydujących dokumentów na późniejsze procesy norymberskie, w których skazani zostali główni zbrodniarze wojenni.
Katalog tych tak długo nieodtajnianych dokumentów można przeglądać online od 21 kwietnia 2017. Biblioteka im. Alfreda Wienera spodziewa się dużego zainteresowania.
Charlotte Potts /Barbara Cöllen