Niemcy: 111 ton chemikaliów dla Syrii
19 września 2013
Poważne zarzuty postawił poseł partii Die Linke Jan van Aken. - Nie mogę uwierzyć, że latami Niemcy dostarczyły Syrii ponad 111 ton chemikaliów nadających się do produkcji sarinu; do kraju, o którym było wiadomo, że prowadzi program broni chemicznej – skrytykował van Aken. Tym samym Niemcy mogą być współodpowiedzialne za ofiary ataku chemicznego w Damaszku z 21 sierpnia br. – Wszyscy zaangażowani w ten eksport powinni sobie uświadamiać, że niemieckie chemikalia dla Syrii mogły być użyte do produkcji sarinu – wyjaśnia poseł.
Chodzi o lata pod rządami kanclerza Gerharda Schroedera (koalicji SPD i Związku 90/Zielonych w latach 2002 – 2005) i rządy wielkiej koalicji (CDU/CSU-SPD) z kanclerz Angelą Merkel (2005 – 2009).
Towary pod kontrolą
Według informacji ministerstwa gospodarki eksport obejmował m.in. ponad 90 ton fluorowodoru i 12 ton wodorodifluorku amonu. Obydwa są tylko składnikami sarinu, ale są potrzebne do jego produkcji, potwierdził w I programie niemieckiej telewizji ARD Lasse Grainer, chemik z wyższej szkoły w Mannheim. Wartość wyeksportowanych do Syrii chemikaliów wynosi około 173 tys. euro.
Obydwie substancje należą do kategorii tzw. produktów podwójnego zastosowania („dual use products”). Mają zastosowanie cywilne – choćby do odrdzewiania metali, produkcji pasty do zębów czy fluorowania wody pitnej; mogą być też jednak wykorzystywane dla celów militarnych.
Ministerstwo gospodarki argumentuje, że pozwolenia na eksport zostały wydane po „starannym zbadaniu ewentualnego ryzyka, łącznie z możliwością zastosowania eksportowanych towarów do brodukcji broni chemicznej”. We wszystkich przypadkach przekonywującym było zastosowanie cywilne. Pozwolenia na eksport towarów podwójnego zastosowania, takich jak kontrowersyjne chemikalia, udziela szereg instytucji, w tym ministerstwo gospodarki, ministerstwo spraw zagranicznych, Federalna Służba Wywiadowcza (BND) i Federalny Urząd Gospodarki i Kontroli Eksportu (BAFA).
Angela Merkel odpiera zarzuty
„Według wszystkich, stojących mi do dyspozycji informacji” chemikalia zostały użyte do celów cywilnych, powiedziała kanclerz Angela Merkel w wywiadzie dla dziennika ADR „Tagesthemen”. Pozwolenia na eksport chemikaliów zostały wydane po wnikliwej kontroli, od maja 2011, kiedy zostały zaostrzone sankcje wobec reżimu Asada, tego typu eksport został całkowicie wstrzymany. „Kwestię eksportu w innych latach badamy” – dodała kanclerz obiecując dogłębne wyjaśnienie sprawy. Pierwsze rozeznanie nie wskazuje jednak na zastosowanie niemieckich chemikaliów do produkcji sarinu.
Kilka dni temu także Wielka Brytania przyznała, że eksportowała do Syrii chemikalia, które mogły zostać użyte do produkcji broni chemicznej.
(tagesschau.de, Reuters) / Elżbieta Stasik
red. odp.: Barbara Cöllen