1. Przejdź do treści
  2. Przejdź do głównego menu
  3. Przejdź do dalszych stron DW

Śmiercionośna nowość.

30 grudnia 2011

Wszyscy je znają: pstryk, robi się jaśniej. Ale nie od razu. Klasyczna żarówka odchodzi, nowa przychodzi. Czy jest zdrowa? Dla producenta tak.

https://p.dw.com/p/13bz8
Żegnaj, poczciwa żarówko!Zdjęcie: AP

To już historia: na 17 lutego 2009 roku Komisja UE zarządziła koniec klasycznej żarówki. To zdaniem obrońców praw człowieka ingerencja w sferę prywatności. Oczywiście uzasadniono to ochroną klimatu. Klasyczna żarówka bowiem daje więcej ciepła, a mniej światła. Znalazł się pomysłowy producent, który sprzedaje klasyczne żarówki jako ...minigrzejniki. I wszystko w porządku? Kto się narazi Komisji, ten nie ma łatwego życia. Ale na nową żarówkę pada cień. Zawiera ona trującą rtęć. A zatem nie wolno jej wyrzucać na śmietnik. To nadzwyczajne odpady wymagające odrębnego składowania. A zatem kosztowne. Jak dotąd, wielu ekosekciarzy ignorowało po prostu widoczne gołym okiem wady nowej żarówki.

Wypędzanie diabła Belzebubem?

Austriacki dokumentalista, Christoph Mayr, w swym filmie Bulb fiction starał się wykazać, że dyrektywa nt. nowych żarówek pojawiła się wskutek lobbystycznych zabiegów przemysłu: „zakaz klasycznych żarówek to zamach na prawa obywateli EU“, mówi Mayr. Jego zdaniem po raz pierwszy zabroniono używania nieszkodliwego produktu. Żarówka oszczędnościowa, która wchodzi na rynek wypierając klasyczną, zawiera do 5 mg rtęci – a rtęć to wyjątkowo trujący metal. Tymczasem zaledwie 20 procent ekożarówek podlega recyrkulacji. Reszta ląduje w koszu na śmieci.

Flashgalerie Glühbirne erlischt
Nie dają ciepła, ale zawierają rtęćZdjęcie: AP

Żegnaj, ciepłe światło!

Fizyk, Georg Steinhauser, z Instytutu Atomistyki politechniki wiedeńskiej, krytykuje system kontroli. Jego zdaniem każdy naukowiec powinien był zwrócić uwagę na ten fakt. Czy zatem korzyści termiczne równoważą zagrożenia rtęcią? Rzecznik Greenpeace, Niklas Schinerl, mówi o 30 mln ton oszczędności emisji dwutlenku węgla: “z naszych obliczeń wynika, że ten sam skutek dałoby się osiągnąć przez wyłączenie ok. 6 elektrowni atomowych“. Nie dodaje jednak, że elektrownie atomowe emitują śladowe (w porównaniu z konwencjonalnymi) ilości CO2. Od 1 września 2012 roku na rynek trafią tylko tzw. nowoczesne żarówki. Te klasyczne trafią na śmietnik. A że nie świecą one światłem zbliżonym do słonecznego, lecz zimnym, agresywnym? A, to całkiem inna historia.

Infografik Stufenplan der EU zur Einstellung der Glühbirne
Grafik etapów rezygnacji z klasycznej żarówki w UE

Alexander Musik / Andrzej Paprzyca

red. odp.: Elżbieta Stasik