Legendarny reżyser Milos Forman nie żyje. Miał 86 lat

Milos Forman zmarł po krótkiej chorobie w szpitalu w pobliżu swojego miejsca zamieszkania Warren w stanie Connecticut w USA, gdzie wyemigrował w 1968 roku. „Zasnął spokojnie w gronie rodziny i przyjaciół” – powiedziała czeskiej agencji CTK jego żona Martina.

„Wspaniały charakter i fantastyczna energia”

Pierwszego Oskara przyniósł Formanowi dramat „Lot nad kukułczym gniazdem” (1975) z Jackiem Nicholsonem w roli głównej. Drugiego - biografia Mozarta „Amadeusz" (1984). Gwiazda Hollywood Antonio Banderas nazwał Formana „geniuszem". Był on mistrzem w pokazywaniu ludzkiej egzystencji - napisał aktor na Twitterze.

„Był człowiekiem o wspaniałym charakterze i fantastycznej energii" – powiedział gazecie „DNES” czeski reżyser David Ondříček, syn Miroslava, operatora latami współpracującego z Formanem. „Był najlepszym przyjacielem mojego ojca i obydwaj go podziwialiśmy”. Forman „potrafił wspaniale opowiadać”.

Także Gilles Jacob, były wieloletni dyrektor festiwalu w Cannes uhonorował twórczość Milosa Formana. Był on jedynym przedstawicielem czechosłowackiej Nowej Fali, który swoimi autorskimi filmami „święcił później w USA triumfy i zgarniał nagrody”. „Kochał piwo, tenis, Cannes. Mówił: opowiadaj prawdę. To wszystko" – napisał Jacob na Twitterze.

Milos Forman urodził się 18 lutego 1932 r. w Čáslaviu, na wschód od  Pragi. Jego rodzice zginęli w nazistowskich obozach zagłady. Forman studiował w praskiej Akademii Sztuk Scenicznych, w latach 60-tych przyłączył się do filmowców „Nowej Fali” krytykującej też komunistyczny reżim. Pierwsze sukcesy odniósł filmami „Czarny Piotruś” i „Miłość blondynki”.

Krótko przed wkroczeniem do Czechosłowacji wojsk Układu Warszawskiego wyemigrował, najpierw do Francji, potem do USA. Nakręcony za oceanem film „Odlot” nie przyniósł mu sławy. Zdobył ją dzięki ekranizacji powieści Kena Keseya „Lot nad kukułczym gniazdem”. W 1979 r. Forman wyreżyserował filmową adaptację musicalu „Hair”.

W 1983 r. Forman, który przyjął już obywatelstwo amerykańskie, przyjechał do Pragi na kręcenie „Amadeusza”. Rok później na uroczystości wręczenia Oskarów obraz ten zgarnął osiem nagród, w tym za najlepszą reżyserię.

Kolejną nominację do tej najbardziej prestiżowej nagrody filmowej przyniósł Formanowi w 1997 r. „Skandalista Larry Flynt”, laureat berlińskiego Złotego Niedźwiedzia.

Elżbieta Stasik / afp