1. Przejdź do treści
  2. Przejdź do głównego menu
  3. Przejdź do dalszych stron DW

FAZ: sukcesy polskich i niemieckich konserwatorów zabytków

4 kwietnia 2019

Po II wojnie światowej wiele zabytków po obu stronach Odry popadło w ruinę. Od kilku lat polscy i niemieccy konserwatorzy współpracują przy ratowaniu najcenniejszych obiektów. To europejski sukces - pisze „FAZ”

https://p.dw.com/p/3GDm1
Jeden z najbardziej znanych świadectw kultury na polsko-niemieckim pograniczu: park i zamek księcia Pücklera w Mużakowie
Jeden z najbardziej znanych świadectw kultury na polsko-niemieckim pograniczu: park i zamek księcia Pücklera w Mużakowie Zdjęcie: Fotolia/steschum

Autor materiału Frank Pergande wspomina na wstępie o wystawie zorganizowanej niedawno przez polskich i niemieckich konserwatorów w siedzibie parlamentu Brandenburgii w Poczdamie, poświęconej zabytkowym pałacom w polsko-niemieckim regionie nadgranicznym – po obu stronach Odry i Nysy.

Teren na wschód od Łaby był przez stulecia jednolitym obszarem kulturowym z wielkimi majątkami ziemskimi i charakterystycznymi dla nich budowlami. Po drugiej wojnie światowej ten obszar został przecięty na dwie połowy – polską i niemiecką – tłumaczy dziennikarz „Frankfurter Allgemeine Zeitung”. „Jeszcze kilka lat temu realizacja takiego projektu byłaby nie do pomyślenia” – pisze Pergande.

Ryzykowna współpraca?

Autor zwraca uwagę, że współpraca nie jest pozbawiona ryzyka. „Obecny polski rząd nastawiony jest sceptycznie do Niemiec i patrzy na konserwację zabytków przez ideologiczne okulary” – pisze niemiecki dziennikarz. 

„FAZ” informuje, że współpraca brandenburskich i saksońskich konserwatorów z polskimi kolegami z sąsiednich województw trwa od 2014 roku.

Polscy konserwatorzy podkreślają, że obecność niemieckich kolegów po fachu wzmacnia ich autorytet w sporach z właścicielami zabytków, ale także w kontaktach z centralnymi władzami w Polsce. 

Niemcy odkrywają własne zabytki

Niemieccy konserwatorzy odkrywają zabytki, o których nie mieli pojęcia, chociaż są to dawne niemieckie budowle – chociażby rejon umocnień w Międzyrzeczu (Ostwall). „Westwall (przy granicy z Francją) zna każdy, ale kto słyszał o Ostwall?” -  pyta retorycznie Pergande. 

Resztki umocnień Wału Zachodniego (Westwall)
Resztki umocnień Wału Zachodniego (Westwall)Zdjęcie: Imago

Strona niemiecka pomaga Polakom udostępniając im materiały archiwalne. Szczególnie cenne są mapy całego terytorium Prus powstające systematycznie od 1822 roku, przechowywane obecnie w Bibliotece Państwowej w Berlinie.

Historyczne spotkanie

Kilka tygodni temu w Kostrzyniu nad Odrą doszło do spotkania głównych konserwatorów z niemieckich krajów związkowych oraz ich odpowiedników z polskich województw. „To historyczne spotkanie” – ocenia „FAZ”. 

Pergande zwraca uwagę, że powojenne losy zabytkowych obiektów w Polsce i w NRD były bardzo podobne. Właściciele zniknęli, wielowiekowa kultura majątków uległa raptownej degradacji. Wiele pałaców zostało zburzonych, inne przeznaczono na publiczne cele, a jeszcze inne powoli rozpadały się.

To, że polscy konserwatorzy troszczą się dziś o te zabytki, należy uznać za europejski sukces – podsumowuje dziennikarz „FAZ”. 

Niniejszy artykuł prezentuje opinie wyrażone na łamach niemieckiej prasy i niekoniecznie odzwierciedla stanowisko redaktora Sekcji Polskiej Deutsche Welle.