2011 dla gospodarki

Handel kwitnie

Niemcy nadal są największym partnerem handlowym Polski (ok. 24 procent udziału w handlu). Do zachodniego sąsiada polska gospodarka sprzedaje cztery razy więcej produktów, niż do takich państw, jak Wielka Brytania, Czechy czy Francja.

Najszybciej rośnie eksport z Polski do Niemiec w sektorze produktów mineralnych – czyli surowców energetycznych, kamieni i gipsu (43 proc.), przemysłu chemicznego (32 proc.) oraz metalurgii (25 proc.). Nieco spowolniała natomiast dynamika eksportu grup dotychczas dominujących w handlu, jak np. przemysłu maszynowego (wzrost o 11 proc.).

Produkty rolne tylko na marginesie

Zwiększa się także udział w handlu produktami rolnymi i przetworami spożywczymi z Polski do Niemiec. Szybciej jednak rośnie polski import z Niemiec w tym sektorze. „Produkty rolne z Niemiec do Polski są najszybciej rosnącą branżą importową, w 2011 roku wyniósł on 23 procent”, mówi Tomasz Salomon z polskiego Wydziału Handlu i Promocji Gospodarki w Berlinie. Jeżeli chodzi o polskie produkty, sprzedawane na niemiecki rynek przeważają ryby i przetwory rybne, mięso, wędliny, wyroby piekarnicze i czekoladowe, a także oleje roślinne i soki.

Duża akcja promocyjna w związku z wystąpieniem Polski jako kraju gościnnego na Międzynarodowych Targach Zielony Tydzień w Berlinie najwyraźniej nie zaowocowała jeszcze zdecydowanym wzrostem polskiego eksportu spożywczego do Niemiec.

Rośnie dodatni bilans handlowy z sąsiadami

Polska nadal zachowuje bilans dodatni w obrotach handlowych z Niemcami. Wartość polskiego eksportu do zachodniego sąsiada wyniesie szacunkowo ok. 35 miliardów, a import ok. 33 miliardów euro. Oznacza to, że Polska sprzedaje Niemcom towary za ponad dwa miliardy euro więcej, niż kupuje. Eksperci uważają, że nadwyżka na takim poziomie nie jest niepokojąca, lecz przynosi pozytywne efekty.

Import z Niemiec przybiera na tempie, zwłaszcza w przypadku artykułów chemicznych (wzrost o 18 proc.) i wyrobach z tworzyw sztucznych (wzrost 20 proc.). Nadal jednak dominującą branżą jest przemysł elektromaszynowy. Spowolniało jednak tempo importu niemieckich maszyn, urządzeń mechanicznych i elektrycznych do Polski (wzrost o 5-11 proc.).

Inwestorzy już mniej spektakularni

Rośnie nadal poziom inwestycji w obu krajach. Według najnowszych danych PAIZu (do końca sierpnia 2011) Niemcy mogą zainwestować w Polsce w tym roku o 20 procent więcej. „Nie obserwowaliśmy ostatnio żadnych spektakularnych inwestycji, jest natomiast stabilizacja i umacnianie pozycji na rynku”, mówi Tomasz Salomon w Wydziału Handlu i Promocji Gospodarki.

W Niemczech w 2011 roku nadal najbardziej widoczną polską firmą jest koncern Orlen, który na niemieckim rynku występuje pod marką "Star". Ostatnie inwestycje Orlenu to 56 nowych stacji w Saksonii oraz Turyngii, łącznie posiada on 570 stacji w całych Niemczech.

Komunikacja nadrabia

Zakłada się, że w Niemczech istnieje ok. 100 tys. firm z polskim kapitałem lub założonych przez Polaków. W obydwu krajach bardzo dobrze rozwija się obecnie wzajemny biznes w dziedzinie informatycznej i komunikacyjnej. W ostatnich miesiącach bardzo widocznie wchodzi na polski rynek koncern Telekom, który poprzez T-Mobile masowo inwestuje w telefonię komórkową.

Nadal rozbudowują swoje udziały w rynku także polskie firmy w Niemczech, np. Comarch. W Dreźnie powstaje nowa centrala koncernu, która obok Krakowa ma być największą siedzibą firmy w Europie. Inwestycja opiewa na ok. 10 milionów euro. Obok nowej siedziby w budowie jest także centrum danych, ponieważ wielu niemieckich klientów korporacyjnych chce, aby ich dane były przechowywane na terenie Niemiec ze względów bezpieczeństwa.

Niemcy tradycyjnie należą do najpoważniejszych zagranicznych inwestorów w Polsce, a pod względem liczby firm są pierwsi. Przeważają inwestycje przedsiębiorstw średnich i małych, co jest powszechnie uważane za stabilny fundament współpracy gospodarczej.

Strachy na lachy i dobre perspektywy na 2012

W 2011 nastąpiło pełne otwarcie rynku pracy w Niemczech. Nie potwierdziły się obawy o masowy napływ pracowników z Polski, czego się obawiano w Berlinie. „Owszem, przyrost polskich ofert na rynku pracy jest, ale odbiega on daleko od scenariuszy malowanych przed 1 maja 2011 roku”, mówi Tomasz Salomon. Przed otwarciem rynku pracy napływało miesięcznie ok. 3500 tysiąca Polaków do pracy w Niemczech, natomiast po 1 maja poziom wzrósł do ok. 5000 osób miesięcznie.

Ważne tematy dla polsko-niemieckich stosunków gospodarczych na najbliższy rok to przebieg kryzysu w Europie oraz dążenia do wprowadzenia waluty euro w Polsce. Także w sektorze energetycznym można się spodziewać zmian i niespodzianek, zwłaszcza po tym, jak ostatnio pojawiły się doniesienia o domniemanych zamiarach częściowego wycofywania się niemieckich inwestorów z Polski (np. RWE).

Pozytywnych impulsów gospodarka oczekuje natomiast w związku z EURO 2012 latem w Polsce. To powinno ożywić niektóre sektory gospodarki oraz zwiększyć zainteresowanie inwestorów zagranicznych Polską.

Róża Romaniec, Berlin

red. odp.: Andrzej Paprzyca