1. Idi na sadržaj
  2. Idi na glavnu navigaciju
  3. Idi na ostale ponude DW-a

Poljud je zaplakao - 28. obljetnica Titove smrti

Samir Huseinović4. svibnja 2008

Maršal bivše SFRJ Josip Broz Tito umro je 4. maja 1980. godine. Bio je to početak kraja zajedničke jugoslovenske države. Kako je vijest o smrti Tita primljena u Jugoslaviji i kako se danas obilježava taj dan?

https://p.dw.com/p/DtB3
Josip Broz Tito
Josip Broz TitoFoto: AP
Iako je već duže vrijeme bio bolestan, tog 4. maja 1980. vijest o smrti Josipa Broza Tita iznenadila je i potresla građane tadašnje Jugoslavije. Objavio ju je Radio Beograd: »Centralni komitet Saveza komunista Jugoslavije i Predsjedništvo Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije objavili su večeras u 18. sati proglas u kome se kaže: Radničkoj klasi, radnim ljudima i građanima, narodima i narodnostima Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije... Umro je drug Tito.«

Stadion Poljud, 4. maja 1980. u 15.05.: »Druže Tito mi ti se kunemo«

Bila je nedjelja, 4. maj 1980. godine. Na nogometnim stadionima širom nekadašnje zajedničke države igrale su se utakmice prve lige. Kao 12-togodišnjak bio sam na stadionu Koševo kada je objavljena vijesti o smrti »druga Tita«. Utakmica je prekinuta, igrači su kao ukopani stajali na terenu, svi su plakali. Te večeri, na televiziji je prikazan snimak sa stadiona Poljud gdje su igrali Hajduk i Crvena zvijezda. Kada je objavljena vijest o smrti Josipa Broza, pedeset hiljada ljudi je plakalo, i pjevalo »druže Tito mi ti se kunemo«.

Titov pionir
Neki novi pioniri u Titovom Kumrovcu (snimak iz 2003. godine)Foto: AP

Josip Broz Tito: »Čuvajmo bratstvo i jedinstvo kao zjenicu oka svog«

U danima nakon Titove sahrane, kojoj su prisustvovali gotovo svi značajniji svjetski državnici, emitovani su snimci Titovih govora s akcentima na one dijelove koji su se odnosili na bratsvo i jedinstvo. Jedan od najupečatljivijih bio je govor Josipa Broza u Splitu 4. maja 1962. godine, pred desetine hiljada građana: »Došlo je do političkog nezadovoljstva i nepravilnosti u pojedinim republikama. Mi smo more krvi prolili za bratstvo i jedinstvo naših naroda i narodnosti. I nećemo nikome dozvoliti da nam dira ili da se iznutra ruši to naše bratstvo i jedinstvo.«

Relativno mali broj građana u BiH danas obilježava godišnjicu smrti Josipa Broza

Bratstvo i jedinstvo – parola kojoj se nekad klicalo u cijeloj SFRJ, ubrzo nakon Titove smrti izvrgnuta je ruglu. Uslijedili su događaji koji su doveli do krvavog raspada nekadašnje zajedničke države. U republikama bivše Jugoslavije, društva koja njeguju Titovu tradiciju prigodnim manifestacijama obilježavaju datum Brozove smrti. U 15.05 Savez društava "Tito u Bosni i Hercegovini" upriličiće naprimjer susret pred skulpturom Josipa Broza Tita, postavljenoj u bivšoj Kasarni maršal Tito u Sarajevu.