۳۱ مه، روز جهانی بدون دخانیات

در روز جهانی "غیرسیگاری‌ها"، سازمان بهداشت جهانی پیامدهای خطرناک ناشی از مصرف سیگار را چنین اعلام کرد: در حال حاضر ۱،۱ میلیارد نفر در جهان سیگاری هستند. هر سال حدود ۷ میلیون نفر براثر مصرف سیگار می‌میرند. نیم میلیون آنها انسان‌هایی هستند که تنها در معرض دود قرار می‌گیرند که بیش از ۱۵۰ هزار نفر از آنان را کودکان تشکیل می‌دهند. طول عمر فرد سیگاری به طور متوسط ۱۳ تا ۱۴ سال کمتر از فرد غیرسیگاری است.

کنسرن‌های دخانیات با برنامه‌ریزی هدفمند تبلیغاتی خود می‌کوشند بیش از همه جوانان را تحت تاثیر قرار دهند. از اینرو برای حفاظت از سلامتی جوانان، سازمان بهداشت جهانی یکی از اهداف خود را منع همه جانبه تبلیغات کنسرن‌های دخانیات اعلام کرده است. در میان کشورهای اتحادیه اروپا آلمان تنها کشوری است که تبلیغ دخانیات را در اماکن عمومی مجاز می‌داند. ممنوعیت همه جانبه تبلیغ سیگار از سال ۲۰۲۰ اجرایی خواهد شد.

ترک سیگار همیشه و در هر زمان مفید و سودمند است؛ بی‌توجه به اینکه در چه زمانی و در چه سنی سیگار را ترک می‌کنید. تنها چند دقیقه پس از کشیدن آخرین سیگار بدن انسان بتدریج شروع به بازسازی خود می‌کند. یکی از نتایج بارز ترک سیگار تغییر رنگ چهره، و یکی از فواید آن اندوختن زمان و پول فراوان است. همچنین ترک سیگار پیش از دوران بارداری از خطر زایمان زودرس و پیامدهای خطرناک آن می کاهد.

سیگار یکی از عوامل عمده مرگ و میرهای قابل پیشگیری در کشورهای صنعتی است. مصرف سیگار سوای پیامدهای زیان بارش برای سلامتی بدن، موجب تضعیف سیستم ایمنی بدن در برابر بیماری های خطرناک نیز می‌شود. دخانیات خطر ابتلا به بیماری‌های سرطان‌زا، التهاب مفاصل و برونشیت را در افراد سیگاری یا سیگاری‌های غیرفعال افزایش می‌دهد. همچنین دخانیات دومین عامل ابتلا به بیماری‌های قلبی، پس از فشار خون بالا، محسوب می‌شود.

بنابه گفته سازمان بهداشت جهانی حتی مصرف سیگارهای الکترونیکی نیز، که دارای سموم کمتری هستند، موجب بسته شدن سرخرگ‌ها و در نتیجه افزایش ضربان قلب و فشار خون می‌گردد. البته پیامدهای زیان‌بار سیگار الکترونیکی، پس از سال‌ها عرضه آن به بازار، هنوز ناروشن است. مصرف این نوع سیگار نیز موجب ابتلا به بیماریهای مزمن ریوی یا سرطان ریه می‌گردد و به احتمال زیاد خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهد.

برای ترک سیگار راه‌ها و شیوه‌های فراوان ساده‌ای وجود دارد. گاه تحرک بیشتر و تمرین‌های ورزشی به سیگاری‌ها کمک می‌کند. برای برخی نیز نرمش‌های یوگا یا مدیتیشن موثر می‌افتد. و برخی دیگر هم می‌توانند با استفاده از همه راهکارها موفق به ترک سیگار شوند. راهکار موثر دیگر یافتن جایگزینی برای سیگار است. فرضا لیسیدن آب نبات چوبی کم کالری و بدون قند یا خوردن میوه می‌تواند جایگزین خوبی برای سیگار باشد.

طبق گزارش مرکز تحقیقات سرطان آلمان تنها یک هفته پس از آخرین سیگار فشار خون کاهش پیدا می‌کند. پس از یک تا ۹ ماه سرفه‌های خشک و تنگی نفس از بین می‌رود. پس از دو سال سیگاری‌های سابق به اندازه غیرسیگاری‌ها در معرض خطر بروز بیماری‌های قلبی عروقی قرار دارند. و پس از گذشت پنج سال خطر سکته قلبی برای یک سیگاری قدیمی به اندازه کسی است که هرگز در عمرش لب به سیگار نزده است.

طبق محاسبات مرکز تحقیقات سرطان آلمان مصرف بیش از ده سیگار در روز از طول عمر مردان به طور متوسط ۹،۴ سال و از طول عمر زنان ۷،۳ سال می‌کاهد. حتی مصرف مداوم کمتر از ده سیگار در روز نیز باعث کاهش حدود ۵ سال از طول عمر زنان و مردان می‌گردد.