یک سال دولت ائتلافی آلمان؛ از بحرانی به بحرانی دیگر

دولت فدرال آلمان یک سال پیش در پی ائتلافی بی‌سابقه از سه حزب سوسیال دموکرات، سبزها و دموکرات‌های آزاد بر سر کار آمد.

دولت ائتلافی به دلیل رنگ‌هایی که نماد حزب‌های تشکیل دهنده آنها هستند ائتلاف "آمپل" (چراغ راهنمایی) خوانده می‌شود و نخستین سال فعالیت خود را در یکی از بحرانی‌ترین دوران‌های حیات آلمان فدرال پشت سر گذاشت.

اولاف شولتس، صدراعظم آلمان در تازه‌ترین پادکست هفتگی خود به بیان دستاوردهای دولت در یک سال گذشته پرداخت که حمایت‌های مالی، انساندوستانه و تسلیحاتی از اوکراین در برابر تجاوز نیروهای روسی یکی از رئوس اصلی آنها است.

ائتلاف "آمپل" کار خود را در شرایطی آغاز کرد که پاندمی کرونا همچنان تاخت و تاز می‌کرد و هزینه‌های آ ن در کنار رکود اقتصادی ناشی از محدودیت‌های کرونایی بزرگ‌ترین قدرت اقتصادی اتحادیه اروپا را با چالش‌های اساسی روبرو کرده بود.

۲۴ فوریه ۲۰۲۲ و حدود دو ماه و نیم پس از آغاز کار دولت ائتلافی تجاوز نظامیان روسی به خاک اوکراین به فرمان ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه کلید خورد.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

این جنگ زمانی آغاز شد که آلمان وابسته‌ترین کشور اروپایی به وارد انرژی از روسیه بود و حدود ۴۰ درصد از گاز مورد نیاز خود را از این کشور وارد می‌کرد.

شولتس تامین مطمئن انرژی در آلمان و تصویب قوانین لازم برای گسترش انرژی‌های تجدیدپذیر را از دیگر دستاوردهای دولت فدرال در یک سال گذشته خوانده است.

چالش تورم بی‌سابقه در هفتاد سال اخیر

او کاهش فشار مالی بر شهروندان که درگیر چالش تورم بی‌سابقه و افزایش شدید قیمت‌ها هستند و افزایش سطح حداقل دستمزد و بهبود کمک‌های اجتماعی را از دیگر اقدام‌هایی توصیف کرد که طی یک سال گذشته انجام شده است.

بر پایه گزارش اداره آمار فدرال، در پائیز امسال تورم در آلمان برای نخستین‌بار از سال ۱۹۵۱ به این سو از مرز ده درصد گذشت و بهای انرژی نسبت به سال گذشته ۴۳ درصد و قیمت مواد غذایی بیش از ۲۰ درصد افزایش یافت.

پیام اولاف شولتس در تازه‌ترین ویدئویی هفتگی‌اش چنین است: «با وجود "بحران‌های حیاتی" مکرر ما اوضاع را چنان تحت کنترل داریم که هیچ دولتی پیش از این قادر به این کار نبوده است.»

هشتم دسامبر سال پیش پس از تائید رسمی صدراعظمی اولاف شولتس در پارلمان فدرال (بوندس‌تاگ) ائتلاف آمپل کار خود را آغاز کرد.

کاهش رضایت شهروندان از دولت ائتلافی

بسیاری از شهروندان با ارزیابی مثبت اولاف شولتس از کارنامه یک ساله دولت ائتلافی موافق نیستند و نظرسنجی‌ها حاکی است در صورتی که اکنون انتخاباتی برگزار شود این ائتلاف اکثریت کرسی‌های پارلمان را به دست نخواهد آورد.

در هفته‌ها و ماه‌های گذشته نارضایتی از دولت حاکم افزایش یافته و فقط اقلیت کوچکی از شهروندان کارنامه یک ساله دولت ائتلافی را مثبت ارزیابی می‌کنند.

اورزولا مونش، کارشناس علوم سیاسی و مدیر آکادمی آموزش‌های سیاسی در گفت‌وگو با دویچه‌وله می‌گوید او نمی‌خواهد دولت را سخت قضاوت کند و عملکرد آن را "رضایت‌بخش" ارزیابی می‌کند.

او می‌گوید دولت با چالش‌های سخت و بزرگی روبروست و به جای بازنویسی قرارداد ائتلاف، نسبت به مشکلات انعطاف زیادی به خرج داد و به این ترتیب بیش از پیش از بسیاری از برنامه‌ها و باورهای سیاسی خود دور شد.

مطابق تازه‌ترین نظرسنجی‌ها کمتر از یک سوم رای‌دهندگان بالقوه از عملکرد دولت ائتلافی در یک سال گذشته رضایت دارند.

دولت متشکل از سه حزب سوسیال دموکرات، سبزها و دموکرات‌های آزاد خود را "ائتلاف پیشرفت" خوانده و وعده داده بود تمام تلاشش را برای مدیرنیزه کردن آلمان به کار گیرد.

دولت ائتلافی همچنین وعده داده بود آلمان با سرعت بیشتری در مسیر کاهش آلودگی‌های زیست محیطی پیش رود، دیجیتالی‌تر شود و در آن ضمن کاهش بوروکراسی از حقوق زنان و اقلیت‌ها بهتر حفاظت شود.

جنگ اوکراین و تغییر بنیادین شرایط

برای تحقق این اهداف پروژه‌ها و برنامه‌های مختلفی در قرارداد ائتلاف مورد توافق قرار گرفته‌اند اما جنگ اوکراین همه چیز را تغییر داد. دولت ائتلافی به یک‌باره لازم دید ۱۰۰ میلیارد یورو برای تقویت بنیه دفاعی ارتش و کمک به اوکراین در نظر بگیرد.

تجاوز نظامی روسیه به اوکراین باعث شد آلمان از یکی از سیاست‌های اصولی خود مبنی بر عدم ارسال تسلیحات به مناطق درگیر جنگ فاصله بگیرد.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

این چرخش حتی در حزب سبزها مشهودتر هم بود؛ حزبی که پرهیز از جنگ را در سرلوحه برنامه‌های اعتقادی خود داشت به حامیان اصلیارسال جنگ‌افزار به اوکراین برای تقویت توان مقابله نیروهای اوکراینی با متجاوزان روسی بدل شد.

در این زمینه حزب سوسیال دموکرات در ماه‌های نخست بسیار محتاطانه‌تر رفتار می‌کرد تا جایی که شولتس بارها به خاطر تعلل در حمایت نظامی از اوکراین و ارسال تسلیحات سنگین مورد انتقاد قرار گرفته بود.

اوزولا مونش معتقد است تلاش برای ایجاد تعادل بین حمایت از اوکراین و نگرانی از تشدید و دامنه‌دار شدن جنگ کار درستی بوده است.

یکی از پیامدهای حمایت فعال آلمان از اوکراین ایجاد اختلال و قطع صادرات گاز روسیه به این کشور بود که افزایش سرسام‌آور بهای انرژی را در پی داشت و به فعالیت‌های تولیدی لطمه زد.

تحریم‌های غرب علیه روسیه و قطع صادرات گاز بسیاری از شرکت‌ها و تولیدکنندگان آلمانی را با مشکلات جدی روبرو کرد و دولت مجبور شد میلیاردها یورو برای حمایت آنها هزینه کند.

به اینها باید مخارج اقامت و نگهداری از حدود یک میلیون مهاجر و پناهجوی اوکراینی هم اضافه کرد که آلمان میزبانی آنها را بر عهده گرفته است.

یکی دیگر از توافق‌نامه‌های دولت ائتلافی که به خاطر جنگ اوکراین در آن تجدید نظر شد فعالیت سه نیروگاه اتمی فعال در آلمان است که قرار بود تا پایان سال از مدار خارج شوند اما به دلیل کمبود انرژی دوره فعالیت آنها دست‌کم برای سه ماه تمدید شد.

این گونه تصمیم‌گیری‌ها به‌خصوص برای رای‌دهندگان حزب سبزها چندان خوشایند نیست و احتمال می‌رود بخشی از نارضایتی‌ها از عملکرد دولت ائتلافی بی‌ارتباط با آن نباشد.

با این حال برخی تحلیلگران معتقدند جنگ اوکراین تمام اروپا و به خصوص کشورهایی نظیر آلمان را با چنان معضلاتی روبرو کرده که هیچ دولتی نمی‌توانست از تاثیرات منفی آن مصون باشد.