گوگل به خودسانسوری پایان داد
۱۳۸۹ فروردین ۳, سه‌شنبه
در نخستین ماه سال میلادی جاری (۲۰۱۰) شرکت گوگل در اعتراض به سانسور اینترنتی در چین تهدید کرد که از بازار این کشور خارج خواهد شد. کاربران چینی به دامنه‌ی "cn." گوگل دسترسی ندارند. به این معنی که با نوشتن آدرس اینترنتی "google.cn" صفحه‌ی مورد نظر باز نمی‌شود. اما هم کاربران چینی نمی‌خواهند از دسترسی به اطلاعات صرف نظر کنند و هم شرکت آمریکایی گوگل نمی‌خواهد بازار پرکاربر چین را از دست بدهد.
به همین دلیل گوگل پایگاه اینترنتی چینی خود را به هنگ‌کنگ منتقل کرده است. به این معنی که اگر کاربری در چین، طبق روال معمول "google.cn" را در محل آدرس خود بنویسد و کلید اینتر را فشار دهد، به‌صورت خودکار به "google.com.hk" هدایت می‌شود. در هنگ‌کنگ قوانین دست‌وپاگیر سانسور، همانند چین اعمال نمی‌شوند.
واکنش شدید دولت چین
زمانی‌که گوگل صفحه خود با دامنه چین (.cn) را ارائه کرد، به‌عنوان یک شرکت فعال در این کشور تعهد کرد که به قوانین سانسور پایبند بماند. بر این اساس بنا شد که محتواهای ممنوع از نظر حکومت چین، از دسترس کاربران خارج بمانند. حال دولت چین به سیاست جدید گوگل در دورزدن سانسورها و انتقال کاربران به صفحه هنگ‌کنگ به شدت واکنش نشان داده است. موضع رسمی پکن پیرامون این موضوع نیمه‌شب منتهی به سه‌شنبه (۲۳ مارس / ۳ فروردین) منتشر شد.
یک گوینده‌ی شبکه تلویزیونی دولتی این کشور (CCTV) اعلام کرد: «دولت چین تأکید می‌کند که شرکت‌های خارجی باید به قوانین چین پایبند بمانند. گوگل از تعهد کتبی خود که زمان ورود به بازار چین به آن متعهد شد، سر باز زده است. ما سرسختانه مخالف سیاست‌زدگی مسائل تجاری هستیم.»
فیلترینگ به روز شد
البته اوضاع نسبت به گذشته تغییر چندانی نکرده است. پس از راهکار گوگل، سامانه فیلترینگ چین بلافاصله بر روی دامنه‌ی هنگ‌کنگی نیز گسترش داده شد. در هنگ‌کنگ می‌توان به راحتی صفحه‌ی نخست گوگل را با پسوند ".hk" باز کرد، اما دسترسی کاربران چینی از خاک این کشور به این صفحه ناممکن شده است. دسترسی به پایگاه‌های اینترنتی فیلترشده نیز از روش جدید ممکن نیست. به گفته‌ی یک کاربر چینی، جست‌وجو به‌دنبال عبارت‌هایی همچون "میدان صلح آسمانی" یا "تبت" بر روی دامنه‌ی هنگ‌کنگی، به یافتن پایگاه‌های اینترنتی بی‌شماری می‌انجامد، اما صفحه‌های یادشده هیچ‌کدام باز نمی‌شوند.
گوگل به‌جای عملی‌کردن تهدید ماه ژانویه مبنی بر خروج از بازار چین، راه‌حل جدید را اندیشیده است. این شرکت بدین ترتیب بازار تجاری چین را هم‌چنان در اختیار خواهد داشت و علیرغم این‌که در حال حاضر تنها ۳۵ درصد از این بازار ۳۱۸ میلیون کاربری را در کف دارد، به خوبی آگاه است که در آینده با تقاضای بسیار بیشتری روبه‌رو خواهد بود.
در چین این شایعه وجود دارد که شرکت مایکروسافت، رقیب دیرینه گوگل، با موتور جستجوی چینی‌زبان خود، موسوم به "Bing"، برای تسخیر دنیای اینترنت این کشور خیز برداشته است.
سانسور اینترنتی در چین
اینترنت در چین به‌صورت خودکار به عبارت‌هایی همچون "تبت"، "اپوزیسیون" یا "تایوان" واکنش نشان می‌دهد. بیش از ۳۰ هزار پلیس اینترنتی نیز پایگاه‌های اینترنتی داخلی و خارجی و پست‌های الکترونیکی وتالارهای گفت‌وگو را زیروزبر می‌کنند، تا محتواهای "ممنوع" را بیابند. پایگاه‌های اینترنتیِ "ممنوع" پاک می‌شوند.
کاربرانی که متن‌های به نظر حکومت کمونیستی چین «خطرناک برای امنیت ملی» را در اینترنت قرار می‌دهند، جرم سنگینی مرتکب می‌شوند. ده‌ها تن از این کاربران در زندان هستند. تا ۱۰ سال حبس در انتظار کسانی‌ست که این قوانین سفت‌وسخت را نقض می‌کنند.