خیز همزمان کرونا و واکسیناسیون در آلمان به روایت تصویر

جشن اکتبر سال ۲۰۲۱ هم به دلیل پاندمی کرونا لغو شد. این جشن همه ساله در شهر مونیخ آلمان در ایالت بایرن به مدت دو هفته برگزار می‌شود و میلیون‌ها نفر از سراسر جهان در آن شرکت می‌کنند. آبجونوشی رسم محوری جشن اکتبر است. امسال جشن اکتبر مونیخ قاعدتا باید از ۱۸ سپتامبر تا سوم اکتبر برگزار می‌شد. سال گذشته هم این مراسم به دلیل همه‌گیری کرونا لغو شد.

بسیاری در ابتدا از سرعت کند واکسیناسیون در آلمان شکایت می‌کردند. اما ینس اشپان، وزیر بهداشت آلمان ۵ آوریل وعده داد که تا ابتدای ماه مه ۲۰ درصد جمعیت این کشور واکسینه می‌شوند. مؤسسه روبرت کخ می‌گوید، تا سوم مه بیش از ۲۸ درصد مردم آلمان، دست کم یک دوز واکسن کرونا را دریافت کرده‌اند. در این میان، ۸ درصد هر دو دوز را دریافت کرده و به طور کامل مصون شده‌اند.

پس از انتشار اخبار درباره برخی عوارض جانبی واکسن آسترازنکا، امید به سایر واکسن‌های پیشرو بیش‌تر شد. در ۱۱ مارس اتحادیه اروپا مجوز اضطراری استفاده از واکسن آمریکایی تک‌دوزه "جانسون اند جانسون" را صادر کرد. شرکت سازنده در ۱۰ بهمن‌ماه گفت، کارایی این واکسن طبق آزمایش‌های بالینی گسترده ۶۶ درصد است. این واکسن نیز در برخی موارد به خون‌لختگی انجامید که منجر به توقف واکسیناسیون و بررسی مجدد آن شد.

آژانس دارویی آمریکا و سازمان غذا و داروی این کشور بعد از وقفه‌ای کوتاه، مجوز استفاده مجدد از واکسن "جانسون اند جانسون" را صادر کردند. این دو سازمان در توجیه عملکرد خود به توصیه کارشناسان اشاره کردند که بعد از بررسی‌های خود گفتند: فواید این واکسن بر مضراتش می‌چربد.

نه تنها در آلمان بلکه در سایر کشورهایی که از واکسن آسترازنکا استفاده کرده‌اند، مواردی از لختگی خون گزارش شده بود که در پاره‌ای موارد به مرگ انجامیدند. در خود بریتانیا که دانشگاه آکسفورد آن در ساخت این واکسن با شرکت بریتانیایی ـ سوئدی آسترازنکا مشارکت داشته، تا اوایل آوریل هفت مورد مرگ بر اثر لختگی خون در واکسینه‌شدگان به ثبت رسید.

هر چند که موارد بروز لختگی خون به‌ویژه در عروق مغزی نسبت به کل جمعیت واکسینه‌‌شده با آسترازنکا ناچیز بود اما عارضه ‌چنان اهمیتی دارد که برخی کشورهای اتحادیه اروپا برای استفاده از آن محدودیت سنی اعمال کرده‌اند. در آلمان طبق تصمیمی که در پایان مارس گرفته شد، استفاده از این واکسن تنها برای افراد بالای ۶۰ سال مجاز شد.

یک روز پس از آن که آلمان واکسیناسیون با آسترازنکا را فقط برای افراد بالای ۶۰ سال توصیه کرد رسانه‌های این کشور از تغییر بی سر و صدای نام این واکسن خبر دادند. شبکه خبری "ان تی وی" آلمان ۳۱ مارس گزارش داد نام آسترازنکا مخفیانه به Vaxzevria تغییر پیدا کرده است. شرکت آسترازنکا گفته است که این تغییر نام ماه‌ها پیش برنامه‌ریزی شده بود.

برخی از شخصیت‌های مطرح برای جلب اعتماد مردم به واکسن آسترازنکا، خود را با آن واکسینه کرده‌اند. از جمله لوتار وایلر، مدیر مؤسسه روبرت کخ آلمان که گفت، از این که اقدام به این کار کرده خوشحال است.

پیش‌تر و در اول آوریل فرانک‌والتر اشتاین‌مایر، رئیس‌جمهور آلمان نیز با واکسن آسترازنکا واکسینه شده بود. او واکسیناسیون را مهم‌ترین قدم در مبارزه با پاندمی کرونا دانست و از مردم خواست تا از این امکان استفاده کنند.

در این میان کمیسیون واکسیناسیون آلمان توصیه کرد که افراد زیر ۶۰ ساله‌ای که واکسن آسترازنکا تزریق کرده‌اند می‌توانند برای دوز دوم از واکسن فایزر ـ بیو‌ن‌تک یا مدرنا استفاده کنند.

با افزایش پرهیز از تزریق واکسن آسترازنکا، برخی سیاستمداران تمایل بیش‌تری به استفاده از واکسن روسی "اسپوتنیک وی" نشان دادند. از جمله امانوئل مکرون و آنگلا مرکل، رهبران فرانسه و آلمان در گفت‌وگو با رئیس‌جمهور روسیه برای استفاده از این واکسن ابراز تمایل کرده‌اند. کمپانی داروسازی "R-Pharm" روسیه می‌خواهد از ماه ژوئن یا ژوئیه در ایلرتیسن در ایالت بایرن آلمان به تولید واکسن "اسپوتنیک وی" بپردازد.

واکسن آمریکایی شرکت مدرنا که در اوایل ژانویه مورد تأیید اتحادیه اروپا قرار گرفت دومین واکسنی بود که بعد از فایزر ـ بیون‌تک در آلمان استفاده شد. در ابتدا تعداد این واکسن وارداتی نسبت به جمعیت آلمان بسیار کم بود اما شرکت مدرنا در هشتم آوریل وعده داد که تا پایان سال ۲۰۲۱، ۸۰ میلیون دوز از واکسن خود را به آلمان صادر کند. حتی ممکن است در آلمان مرکزی برای تولید این واکسن دایر شود.

خبر مسرت‌بخش دیگر این که طبق تازه‌ترین تحقیقات اعلام شد، واکسن فایزر ـ بیون‌تک که نخستین واکسن مورد استفاده در آلمان بود از میزان اثربخشی بالایی برخوردار است و بدن را بیش از ۹۱ درصد در برابر ویروس کرونا ایمن می‌کند. به علاوه، گفته شد که این واکسن مقابل گونه‌های جهش‌یافته نیز "مؤثر" است.

واکسن دیگری که چشم امید آلمانی‌ها به آن دوخته شده کیوروک نام دارد. کریستوف کروپ، مسئول امور واکسن کرونا در دولت آلمان در این باره گفت، در صورت صدور مجوز اتحادیه اروپا واکسن کیوروک، از نیمه دوم سال جاری به بازار این کشور خواهد آمد.

با خانه‌نشینی‌های ناشی از شیوع کرونا منحنی موارد سرقت که سال‌ها در آلمان صعودی بود در سال ۲۰۲۰ چنان کاهشی یافت که در ۲۲ سال قبل از آن سابقه نداشت. در سال ۲۰۲۰ مالکان و مستاجران شرکت‌های بیمه را از ۸۵هزار فقره سرقت مطلع کردند. اتحادیه صنعت بیمه آلمان گفت، این رقم ۱۰هزار مورد کمتر از سال ۲۰۱۹ است. با کاهش موارد دزدی، بیمه‌ها در سال ۲۰۲۰، ۷۰میلیون یورو کمتر از سال ۲۰۱۹ به بیمه‌گذاران خسارت پرداختند.

اوایل آوریل اعلام شد، بنا بر تازه‌ترین نظرسنجی‌ها، اکثریت شهروندان آلمان خواهان ‌تشدید محدودیت‌ها برای مقابله مؤثرتر با همه‌گیری کرونا هستند. این نظرسنجی نشان داد که تنها اقلیت اندکی از شهروندان این کشور از عملکرد دولت مرکزی و دولت‌های ایالتی رضایت داشتند.

۲۳ مارس آنگلا مرکل، صدراعظم و مسئولان ایالت‌های آلمان در نشست خود تدابیر بی‌سابقه‌ای برای تعطیلات عید پاک اتخاذ کردند. قرار بود همه فعالیت‌های اقتصادی و اجتماعی از اول تا پنجم آوریل تعطیل شوند. اعلام این تصمیم شوکی خبری برای افکار عمومی ‌آلمان بود. اما یک روز بعد مرکل گفت، اشتباه کرده است: «مسئولیت این اشتباه فقط به من برمی‌گردد. زمان دیگری مناسب این تصمیم بود و اعلام آن حس ناامنی ایجاد کرد.»

آلمان که کرونا زمستان سختی را برایش رقم زد تلاش کرد با گام‌هایی سنجیده بهار را کم‌خطرتر کند. در نشست عالی این کشور در اوایل ماه مارس سران فدرال و ایالتی پس از ساعت‌ها بحث و جدل تأکید کردند، اگرچه ترس از شیوع نوع جهش‌یافته بریتانیایی کرونا بسیار است اما مردم هم نیاز به چشم‌اندازی بهتر دارند. نتیجه: محدودیت‌ها تمدید می‌شود اما در صورت پایین آمدن شاخص ابتلا برخی از ‌آن‌ها برداشته خواهد شد.

از ۱۸ مارس شاخص ابتلا به کرونا در آلمان به ۹۰ نفر در صد هزار نفر جمعیت رسید. شمار موارد روزانه ابتلا به کرونا نسبت به هفته قبل در این تاریخ ۳هزار مورد افزایش یافت. بسیاری از افراد بالای ۸۰ سال تا این زمان دست کم اولین دوز واکسن کرونا را دریافت کردند. به گفته مؤسسه روبرت کخ، آلمان از ۱۱ مارس وارد موج سوم شد.

واکسیناسیون مخالفان را به خیابان آورد. آن‌ها از توطئه حرف زدند و گفتند، به واکسن‌ها اعتماد ندارند. تظاهرکنندگان اعلام کردند، از "پشت صحنه" کمپین واکسیناسیون اجباری و ارائه گواهی‌نامه دیجیتال واکسن وحشت دارند. در پلاکاردی که در این تصویر مشاهده می‌شود نوشته شده است: «من تزریق سم نمی‌خواهم.»

در مونیخ هزاران نفر با شعار "یک سال سیاست تعطیلی ـ دیگر بس است" در نزدیکی مجلس ایالتی بایرن به خیابان‌ها آمدند. پلیس به دلیل عدم رعایت مقررات کرونایی توسط شرکت‌کنندگان، این تظاهرات را برهم زد.

در بسیاری از شهرهای آلمان معترضان به مقررات کرونایی تظاهرات کردند. در یکی از آخرین اعتراضات در اشتوتگارت بیش از ۱۰هزار نفر به خیابان‌ها آمده و بدون ماسک و رعایت فاصله فیزیکی علیه محدودیت‌ها شعار سر دادند. سندیکای نیروهای پلیس آلمان از مقام‌های انتظامی و پلیس انتقاد کرد و این پرسش را مطرح کرد که چرا با وجود عدم رعایت مقررات‌، با این تظاهرات برخورد نشد.

در میان اخبار بد خبر خوب بازگشایی مجدد آرایشگاه‌ها شنیده شد. مارکوس زودر، نخست‌وزیر بایرن گفته است، یک آرایش موی زیبا با "وقار" میانه دارد. ظاهرا بسیاری از آلمانی‌ها هم این‌گونه فکر می‌کنند، چرا که به محض اعلام بازگشایی آرایشگاه‌ها، مردم چنان هجومی آوردند که نوبت‌ها تا چند هفته بعد به تاراج رفت.

خرده‌فروشی‌ها نیز از محدودیت‌های کرونایی شدیدا آسیب دیده و بی‌صبرانه به انتظار بازگشایی مجدد نشستند. از اوایل مارس فروشگاه‌ها به تدریج باز شدند اما به شرط نوبت دادن تحت برنامه "کلیک اند میت". این روش شور و شوق مشتری‌ها را برای خرید کم کرد. فریدریش ویلهلم گوبل، رئیس فروشگاه‌های زنجیره‌ای مد و پوشاک "زین" در این باره گفته است: «ما ضررهای بزرگی را متحمل می‌شویم.»

موز‌ه‌ها نیز مرحله‌‌ به‌ مرحله‌ گشایش می‌یابند. با رزرو بلیط، استفاده از ماسک و رعایت فاصله فیزیکی علاقمندان می‌‌توانند باز هم مثلا در نمایشگاه نقاشی شهر درسدن مسحور آثار هنرمندان بزرگ بشوند. عرصه هنر نیز به‌شدت در محدودیت‌ها آسیب دیده است. بسیاری از هنرمندان به کمک‌های دولتی چشم دوخته‌اند.

در زندگی با کرونا هر بار صفحه‌ای جدید باز می‌شود. حالا دیگر می‌توان در آلمان مثلا به سوی این چادر در شهر درسدن رفت و در صف تست کرونا ایستاد. از ۸ مارس دولت جمهوری فدرال آلمان اعلام کرد که هر شهروندی می‌تواند هفته‌ای یک بار مجانی تست کرونا بدهد.

هر که بخواهد می‌تواند تست سریع کرونا را به‌راحتی از سوپرمارکت‌ها تهیه کند و در خانه تست را انجام دهد. با این حال بنا بر هشدار منتقدان، نمی‌توان به نتیجه اطمینان زیادی کرد. حتی اگر نتیجه تست منفی هم در بیاید نمی‌توان احساس ایمنی کامل کرد.