گاز ایران در خط لوله‌ی نابوکو؟

قرارداد پروژه خط لوله نابوکو حدود ۵ ماه پیش (۱۳ژوئیه ۲۰۰۹) در آنکارا امضا شد. این پروژه انتقال گاز حوزه دریای خزر و آسیای میانه به اروپا را بدون استفاده از قلمرو روسیه متحقق خواهد کرد.

هدف پروژه کاستن از وابستگی اروپا به گاز روسیه است.

خط لوله نابوکو از ترکیه، بلغارستان، رومانی و مجارستان عبور کرده و به اتریش می‌رسد. عملیات اجرایی طرح در سال آینده (۲۰۱۰) آغاز می‌شود و قرار است در ظرف چهار سال به پایان برسد. پس از آن باید این خط لوله بتواند سالانه ۳۱ میلیارد متر مکعب گاز به اروپا منتقل کند.

اتحادیه اروپا امیدوار است که از طریق خط لوله‌ی نابوکو ۱۰ درصد ِ گاز مورد نیاز خود را تامین کند.

نابوکو و گاز ایران

در پروژه‌ی خط لوله‌ی نابوکو، که حدود هشت میلیارد یورو خرج برمی‌دارد، مجموعه‌ای از شرکت‌های اتریشی، مجاری، رومانیایی، بلغاری، ترکی و آلمانی مشارکت دارند. یکی از این شرکت‌ها کنسرن انرژی "مُل" (Mol) است. ژولت هرنادی (Zsolt Hernadi)، رئیس این شرکت مجاری، گفته است که نابوکو دیر یا زود از ایران هم گاز تهیه خواهد کرد. روزنامه‌ی آلمانی "هندلز بلات" (Handelsblatt) از قول او نوشته است که هم اکنون در سطح فنی، گفت‌وگوهایی با ایران در جریان است. ژولت هرنادی این امر را «کاملا عادی» توصیف کرده است.

از نظر غرب این امر عادی نیست. ایران به خاطر روابط تیره با غرب از این پروژه سهمی نمی‌برد. جمهوری اسلامی در ابتدا امید داشت که در پروژه نابوکو مشارکت داشته باشد. موضع تهران، پس از اینکه از پروژه کنار گذاشته شد، این شد که نابوکو پرخرج و غیراقتصادی است.

جمهوری اسلامی اما روابط خود را با شرکت‌های پیش‌برنده‌ی نابوکو حفظ کرده و ممکن است سخنان اخیر ژولت هرنادی، رئیس "مُل"، در عمل مضمونی جز اعلام وجود چنین روابطی نداشته باشد.

برخلاف شرکت مجاری "مُل"، شرکت آلمانی RWE، که از سهامداران عمده‌ی پروژه‌ی نابوکو است، تا کنون همواره اعلام کرده که نابوکو بی‌نیاز از گاز ایران است.