کمیته گزارشگران حقوق بشر؛ زیر تیغ محاربه
۱۳۸۸ بهمن ۱۲, دوشنبه
شیوا نظرآهاری، پریسا کاکایی، کوهیار گودرزی، مهرداد رحیمی، سعید کلانکی، سعید حائری و سعید جلالی‌فر هفت عضو کمیته‌ای هستند که در سال ۱۳۸۴ با نام ’’کمیته گزارشگران حقوق بشر‘‘ تاسیس شد. این هفت نفر هم‌اکنون در زندان اوین به سر می‌برند.
به گزارش سایت رسمی این کمیته دو نفر از این هفت تن با اتهام محاربه روبرو هستند. یک نفر همچنان در سلول انفرادی است. یک نفر برای اعتراف تلویزیونی تحت فشار است و یک نفر دیگر نیز هنوز تفهیم اتهام نشده است.
اعضای باقیمانده این کمیته یا ناچار به ترک ایران شده‌اند و یا در داخل ایران زندگی مخفیانه دارند.
یکی از این اعضا سعید حبیبی است. وی یک ماه است که به طور مخفی زندگی میکند اما همچنان معتقد به راهی است که با دوستانش شروع کرده. او به دویچه وله میگوید: «واقعیت این است که اعضای کمیتهی گزارشگران حقوق بشر تا زمانی که آزاد باشند، به فعالیت‌های خود ادامه خواهند داد. الان گرچه هفت نفر از دوستان ما در زندان هستند، اما سعی بقیهی اعضا بر این است که مشی چهار ساله گذشته را در آینده نیز ادامه بدهیم. هرچند مشکلاتی وجود دارد و کار سختی است، اما سعی میکنیم این راه را ادامه بدهیم».
کمیته گزارشگران حقوق بشر در سال ۱۳۸۴ با همیاری چند دانشجو شکل گرفت. کوهیار گودرزی، پروانه وحیدمنش، شیوا نظرآهاری، سعید حبیبی و هژیر پلاسچی از اعضای اولیه این کمیته بودند.
نیلوفر گلکار عضو مجبور به مهاجرت شده‌ی این کمیته در مورد فعالیت‌های آن چنین میگوید: «کمیتهی گزارشگران حقوق بشر که حدود چهار سال است در حال فعالیت است، ابتدا توسط تعدادی از دانشجویان شکل گرفت. حوزهی کاری این کمیته جمعآوری و انتشار گزارش در مورد نقض حقوق زندانیان، دگرباشان جنسی، حقوق اقلیتهای مذهبی –به خصوص بهائیها− اقلیتهای قومی، زنان، کودکان کار، کودکان اعدامی، وضعیت کارگران و… است».
شیوا نظرآهاری که از اعضای موسس این کمیته بوده هم‌اکنون نزدیک به پنجاه روز است که در بازداشت به سر میبرد. مادر او به دویچه وله گفت که ۱۴ روز است نه ملاقاتی با دخترش داشته و نه تماس تلفنی‌ای با منزل گرفته است. خانم نظرآهاری گفت که فقط می‌داند دخترش همچنان در سلول انفرادی است.
فشارها بر کمیته در شش ماه گذشته افزایش یافته
فشارهای وارد بر کمیته گزارشگران حقوق بشر در حالی اعمال می‌شود که سایت رسمی این کمیته علنا تمامی گزارش‌های این کمیته را منتشر میکند و در حقیقت هیچ نکته مخفیانه و مبهمی در کار این کمیته وجود ندارد.
نیلوفر گلکار عضو کمیته گزارشگران حقوق بشر در کانادا میگوید: «با توجه به این که روند کاری سایت از اول کاملا مشخص بوده، همهی کارهای آن علنی و تمام اعضای سایت مشخص هستند و استقلال کمیته کاملاً روشن است، این اتهامات بیشتر در جهت فشار به کمیته، محدود کردن اطلاعرسانی و بستن سایت است و دلیل دیگری ندارد».
به نظر می‌رسد در طول چهار سال فعالیت این کمیته، ظرف چند ماه اخیر فشارها بر اعضای آن بیشتر شده است.
سعید حبیبی عضو به ناچار مخفی‌شده‌ی این گروه میگوید: «بالاخره وقتی حکومتی دست به روشهایی میزند که حقوق بشر را نقض میکند، گرچه این مساله سابقه داشته و سالیان سال است که نقض حقوق بشر صورت میگیرد، ولی در شش ماه اخیر رشد سریعی پیدا کرده و فشارها بیشتر شده است. طبیعتا در چنین شرایطی فعالین حقوق بشر از یک سو و مطبوعات و رسانهها از سوی دیگر، در انعکاس اخبار و بیان واقعیتها خیلی تاثیرگذار هستند. از این جهت طبیعی است که حکومت با فعالین حقوق بشر و از جمله کمیتهی گزارشگران حقوق بشر برخورد میکند».
ارتباط با مجاهدین خلق
ارتباط با سازمان مجاهدین خلق یکی از اتهاماتی است که این روزها بر بیشتر معترضان دستگیرشده وارد می‌شود.
عاطفه نبوی و پسرعمویش ضیا نبوی را شاید بتوان اولین کسانی دانست که تنها به واسطه‌ی یک رابطه فامیلی به این اتهام منتسب شدند.
اخیرا دادستان تهران در دیدار با خانواده شیوا نظرآهاری، اعضای کمیته گزارشگران حقوق بشر را نیز به ارتباط با مجاهدین متهم کرد.
سعید حبیبی عضو این کمیته در مورد این اتهام چنین میگوید: «واقعیت این است که هیچ سندی، هیچ مدرکی و هیچ نشانهی کوچکی از این ارتباط وجود ندارد. کمیتهی گزارشگران حقوق بشر در اساسنامهی خود ذکر کرده که یک تشکل غیرسیاسی است و به هیچ گروه، حزب و جریان سیاسیای وابستگی ندارد. فعالیت‌های کمیته طی چهار سال گذشته نیز کاملا نشاندهندهی این مشی مستقل و غیرسیاسی بوده است».
سایت رسمی این کمیته تنها سایتی در داخل ایران است که اخبار نقض حقوق بشر در مورد اعضای سازمان مجاهدین خلق را نیز پوشش می‌دهد. شاید این نوع رویکرد، دلیلی بر این اتهام باشد. اما نیلوفر گلکار در این مورد چنین میگوید: «اساسنامهی کمیته از همان ابتدا بر فعالیت مستقل تاکید داشته و این که باید تمام موارد نقض حقوق بشر اطلاع رسانی شود. ما اولویت بندی خاصی نداریم و وارد جریان سیاسی خاصی هم نمیشویم که بخواهیم بر اساس آن تصمیم بگیریم راجع به کدام مورد نقض حقوق بشر اطلاع رسانی کنیم و یا راجع به کدام موارد خبررسانی نکنیم».
فشار برای اعتراف تلویزیونی
به گزارش کمیته گزارشگران حقوق بشر، مهرداد رحیمی عضو دیگر این کمیته که در روز ۱۱ دی ماه بازداشت شده در دیداری که روز هفتم بهمن ماه به صورت کابینی با خانوادهاش داشته از فشار بر خود برای اعتراف تلویزیونی گفته است.
به گفته‌ی خانواده رحیمی وی که قائم مقام کمیته دفاع از حقوق شهروندی ستاد انتخاباتی مهدی کروبی نیز بوده از روحیه خوبی برخوردار است و در این دیدار برای دومین بار تأکید کرده که بازداشتش را غیر قانونی می‌داند و تمامی فعالیت‌های خود را در چارچوب قانون اساسی دانسته و از انجام آنها دفاع میکند.
سعید حائری عضو دیگر کمیته گزارشگران حقوق بشر نیز روز هفتم بهمن پس از ۳۹ روز بازداشت برای دومین بار با خانوادهاش دیدار کرد. به گفته خانواده‌ی حائری، وی اظهار داشته که به مدت سه هفته است که مورد بازجوئی قرار نگرفته و تاکنون تفهیم اتهام نیز نشده است.
سعید حائری به همراه شیوا نظرآهاری روز ۲۹ آذر ماه در اتوبوسی که جمعی از فعالان اجتماعی و خانواده های زندانیان سیاسی را برای شرکت در مراسم خاکسپاری آیت الله منتظری به قم میبرد، در میدان انقلاب توسط نیروهای امنیتی بازداشت شدند.
پریسا کاکایی عضو دیگر زندانی این گروه تا به حال دو مرتبه با خانوادهاش دیدار داشته اما وکیل وی هنوز موفق به ملاقات با او نشده است.
به گزارش کمیته گزارشگران حقوق بشر روز شنبه دهم بهمن ماه افروز مغزی، وکيل پريسا کاکايی برای ملاقات با بازپرس پرونده موکل خود به شعبه ۲ دادگاه انقلاب مراجعه کرده اما بازپرس پرونده، در محل حاضر نشده و انتظار چندساعته وکيل اين فعال حقوق بشر بینتيجه مانده است.
به خانم مغزی گفته شده که شعبه مربوطه به زندان اوین منتقل شده است اما پس از مراجعه‌ی وی به زندان اوین هم به او گفته شده که شعب مربوطه هنوز مستقر نشده‌اند.
پریسا کاکایی و مهرداد رحیمی روز ۱۱ دی ماه به اداره اطلاعات فراخوانده شدند اما پس از اینکه خود را به دفتر پیگیری وزارت اطلاعات معرفی کردند، بازداشت شدند.
کوهیار گودرزی و مهرداد رحیمی دو عضو دیگر بازداشت‌شده کمیته گزارشگران حقوق بشر نیز به خانواده‌هایشان گفته‌اند که اتهام محاربه به آنان تفهیم شده است.
میترا شجاعی
تحریریه: فرید وحیدی