1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

کاشف آرامگاه ایرانیان سرشناس در برونمرز

۱۳۹۹ فروردین ۲۵, دوشنبه

۲۵ فروردین ۱۳۷۴: ۲۵ سال پیش در چنین روزی محمدجواد مشکور در تهران درگذشت. او بیش از چهل سال در دانشگاه‌های گوناگون خدمت کرد.

https://p.dw.com/p/3aoqg
آرامگاه فارابی در گورستان باب الصغیر در دمشق
آرامگاه فارابی در گورستان باب الصغیر در دمشقعکس: picture-alliance/dpa/M. Toedt

محمدجواد مشکور در تهران زاده شد.

مادرش از خانواده روحانی سنگلجی‌ها و پدرش هم روحانی بود و مقدمات ادبیات فارسی و عرب را به او آموخت.

تحصیلات ابتدایی و دبیرستان را در مدرسه‌های ثروت و دارالفنون گذارند. ۲۰ ساله بود که از دانشکده معقول و منقول کارشناسی ادبیات فارسی و عرب گرفت و به آموزگاری در دبیرستان‌های تهران پرداخت. نخستین ترجمه‌اش "سخنان پیامبر اسلام" است.

۲۷ ساله بود که نخستین کتابش "تاریخ اوستا و ادبیات دینی پهلوی" را به انتشار رساند و در همان سال "گفتاری درباره دینکرد" تألیف کرد که پس از اوستا مهمترین کتاب آیین زردشت به شمار می‌آید. در این باره نوشت: «چون این کتاب نخستین تألیفی است که در پیرامون دینکرد به زبان فارسی فراهم آمده، اگر سهو و نسیانی ملاحظه گردد، ... دانشمندان در مقام اصلاح برآیند».

۲۹ ساله بود که پس از مدت کوتاهی کار در وزارت دارایی مدرس دانشگاه تبریز در رشته آموزش تاریخ ایران باستان و زبان پهلوی شد.

۳۴ ساله بود که به پاریس رفت و زیر نظر استادان بنام دانشگاه سوربن‌ هانری کوربن و ماسینیون زبان‌های باستانی ایرانی و همچنین سریانی و عبری خواند و در رشته تاریخ اسلام و خاور میانه دکترا گرفت.

۴۶ ساله بود که سردبیری روزنامه عربی‌زبان "الاخاء" در تهران را به عهده گرفت و چهار سال این کار را ادامه داد.

۵۵ ساله بود که به عنوان رایزن فرهنگی ایران به دمشق رفت و در آنجا در دانشگاه‌های دمشق و حلب سوریه دو مرکز ایرانشناسی گشود، ادبیات عرب و زبان پهلوی تدریس کرد و تنها ایرانی بود که عضو فرهنگستان زبان عرب شد.

افزون بر این آرامگاه‌های فیلسوفان ایرانی فارابی و سهروردی را در دمشق یافت و معرفی کرد.

او بیش از ۵۰ کتاب در زمین شناخت مذهب‌ها و فرقه‌های اسلامی، تاریخ ایران باستان و زبان‌های کهن ایرانی نوشته و مقاله‌های بسیاری در این زمینه‌ها به فارسی، عربی، فرانسوی و انگلیسی دارد که از ماندگارترین آنها "نظری به تاریخ آذربایجان و آثار باستانی و جمعیت‌شناسی آن" است که در ۵۱ سالگی منتشر کرد.

محمدجواد مشکور در ۷۶ سالگی در تهران درگذشت.