چه کسی پاسخگوی ترور اقبال مرادی است؟
۱۳۹۷ تیر ۲۹, جمعه
اقبال مرادی، فعال کرد مریوانی، بامداد چهارشنبه ۲۷ تیر در حالی‌که قصد ماهیگیری در اطراف رودخانه پنجوین را داشت، ترور شد. او از چند سال قبل در کردستان عراق زندگی می‌کرد و این اواخر بیشتر در زمینه لغو مجازات اعدام فعالیت داشت. مرادی از همکاران جمعیت حقوق بشر کردستان و کمپین دفاع از زندانیان سیاسی و مدنی بود.
به گفته رسانه‌های جمعی ترور به دست افراد ناشناس صورت گرفته است اما احزاب کرد انگشت اتهام را به سوی ماموران امنیتی جمهوری اسلامی می‌گیرند. سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان در بیانیه‌ای این قتل را مصداق "تروریسم دولتی و اقدام به حذف فیزیکی و ترور مخالفان دولتی" دانسته و محکوم کرده است.
اقبال مرادی، پدر و عموی زانیار و لقمان مرادی است که به قتل امام جمعه مریوان متهم شده‌اند و از ده سال قبل زیر حکم اعدام قرار دارند. زانیار مرادی دو روز پس از ترور پدرش طی نامه‌ای از زندان رجایی شهر نوشت: «در کمال ناباوری، شهادت پدر گرانقدر و اسطوره مقاومت خود را بعد از تحمل ده سال حبس و حکم ناعادلانه و غیرانسانی اعدام شنیدم؛ که گویا مورد اصابت گلوله از سوی افراد ناشناس قرار گرفته و رهسپار کاروان شهیدان راه آزادی شده است.»
ترور اقبال مرادی، چهارمین سوءقصد علیه فعالان کرد ایرانی طی ۵ ماه در اقلیم کردستان عراق است. گفته می‌شود که ماموران امنیتی اربیل به کادرهای احزاب ایرانی درباره سوءقصدهای احتمالی هشدار داده‌اند.
رضا کعبی، معاون دبیرکل "حزب کومله زحمتکشان" به دویچه‌وله فارسی می‌گوید: «ایشان از پیشمرگان سابق کومله و از فعالان تشکیلات مخفی بود اما جای مناسبی را انتخاب نکرده بود. شهر پنجوین برای پناهندگان سیاسی کرد ایرانی کلا شهر خطرناکی است چون با نوار مرزی فاصله‌ای تقریبا ندارد و جنب و جوش ماموران جمهوری اسلامی در آنجا زیاد است. من خودم یکبار به اقبال مرادی گفته بودم آنجا نماند. اواخر با پژاک همکاری داشت اما چون دیگر وابستگی سازمانی به هیچ حزب کردی نداشت، فکر می‌کرد دیگر خطری متوجه‌اش نیست.»
پسر اقبال مرادی در نامه‌ای سرگشاده از زندان نوشته که بالاخره واقعیت تلخ زندگی‌اش به وقوع پیوست: «پدر عزیزم! اکنون نه تو صدای مرا میشنوی و نه من میتوانم که بعد از این همه سال دوری با دوباره دیدنت شاد بشوم. ظلم استبداد با به شهادت رساندنت تنها توانست که قامت زیبایت را از ما بگیرد اما با میراثت میخواهند چه کنند؟ میراثی برای انسان و انسانیت که تمام زندگانیت را در این راه گذاشته‌ای و بارها و بارها به پیشواز مرگ رفتی و مرگ را به سخره گرفتی. برای آنکه آزادی و برابری را نه برای خود و فرزندانت بلکه برای تمام مردمانی که در جهانت می‌زیستند می‌خواستی...»
رضا کعبی معتقد است که تلاش جمهوری اسلامی برای ترور فعالان کرد به خاطر آن است که فعالیت احزاب کرد در اقلیم کردستان، با تبلیغات و ادعاهای این نظام نمی‌خواند: «هرگاه جمهوری اسلامی در کردستان ایران تحت فشار قرار می‌گیرد اولین کارش این است که ضربه‌ای به این احزاب بزند. تبلیغ می‌کنند که ما با مردم بیگانه‌ایم و از جامعه دور شده‌ایم».
جمهوری اسلامی معمولا ترور کادرهای احزاب کرد ایرانی را به رقابت‌ها و کشمکش‌های درون گروهی نسبت می‌دهد. رضا کعبی درجات بالای اختلاف تاکتیکی و استراتژیکی بین فعالان کرد را می‌پذیرد اما هرگونه خشونت و تفرقه و حذف فیزیکی مخالفان در احزاب کردستان را رد می‌کند. او در اثبات این گفته به تشکیل "مرکز همکاری احزاب کرد" اشاره می‌کند؛ مرکزی شامل حزب دموکرات کردستان ایران، حزب دموکرات کردستان، کومله انقلابی زحمتکشان کردستان ایران، کومله زحمتکشان کردستان و سازمان "خبات" (مبارز) کردستان ایران.
اما آیا مقامات اربیل عراق پاسخی در قبال تامین جانی افراد در خاک اقلیم دارند؟ آیا احزاب کرد ایرانی، آنها را هم محکوم می‌کنند که ناظر چنین ترورهایی هستند؟
رضا کعبی می‌گوید: «در چند روز گذشته همه انتظار داشتند که اقلیم توضیح بدهد و در رابطه با چند ترور اخیر چیزی بگوید. این انتظار به جایی است زیرا ما احزاب کردستان ایرانی، در اقلیم دفتر داریم، اردوگاه داریم و کمیته مرکزی‌مان اینجاست. باید روشن شود که چرا در حیطه قلمرو اربیل چنین اتفاقاتی می‌افتد.»
کعبی ارتباط چندانی بین رفراندوم استقلال کردستان عراق و افزایش ترورها در اقلیم نمی‌بیند اما می‌گوید پشتیبانی کردهای ایران از این همه‌پرسی، مقامات جمهوری اسلامی را بسیار عصبانی کرد: «وقتی بحث رفراندوم شد، کردستان ایران بیش از کردستان عراق به پیشواز رفراندوم رفت. در شهرهای بزرگی مثل سنندج ده‌ها هزار نفر از مردم در خیابان‌ها ماندند. جمهوری اسلامی در حالی که در سراسر ایران جنبش‌های اعتراضی شکل گرفته، از مسئله کردها خیلی نگران است.»
مرکز همکاری احزاب کردستان ایران با صدور یک اطلاعیه از مقامات اقلیم خواستار پاسخگویی شده است. رضا کعبی می‌گوید: «ما درخواست جلسه کرده‌ایم و هنوز جواب نداده‌اند. مرتب هشدار می‌دهند که خودمان باید مراقب باشیم اما این از مسئولیت آنها کم نمی‌کند.»