پیش‌بینی دقیق‌تر وضعیت هوا و تغییرات جوی در آلمان
۱۳۹۵ تیر ۲۹, سه‌شنبه
وقتی چوپان دروغگو فریاد بر میآورد "گرگ، گرگ" دیگر کسی توجهی نمی‌کند. کارشناسان پیش‌بینی وضعیت آب و‌هوا همواره با این مشکل اساسی رو‌به‌رو بوده‌اند: ممکن است پیش‌بینی آنها در منطقه‌ای درست از آب در بیاید و در منطقه‌ای دیگر نه، اگرچه آن دو منطقه چندان از هم دور نباشند.
این امر در مواردی چون باران یخی که موجب لغزندگی پیاده‌روها می‌شود و بارش‌های سنگینی که با خطر جاری شدن سیل همراه است، همچنین توفان‌های تندری و کولاک بسیار اهمیت دارد.
در چنین وضعیت هوایی شهروندان، آتش‌نشان‌ها و گروه‌های امداد باید به موقع واکنش نشان دهند. ساکنین شهر باید از رفت و آمد در مناطق خطرناک چون جنگل‌ها و پارک‌ها خودداری کنند، مناطق حاشیه‌ای رودخانه‌ها باید تخلیه شوند و یا به افراد توصیه‌هایی برای ماندن در منازل صورت گیرد.
وقتی توفان از آنچه پیش‌بینی شده ملایم‌تر است
کارناوال سالانه ۲۰۱۶ دوسلدورف در پی پیش‌بینی کارشناسان هواشناسی مبنی بر بروز توفان سنگین و وزش شدید باد منتفی شد. پس از آن بحثی میان شهروندان، برگزارکنندگان و سیاستمداران بر سر غیرلازم بودن لغو کارناوال درگرفت. وزش باد در آن روز شدت داشت اما خبری از توفان خطرناک نبود.
می‌توان گفت که به‌طور کل سیستم هواشناسی آلمان در چنین وضعیت‌هایی پیش‌بینی‌های درستی به عمل میآورد. مرکز خدمات هواشناسی آلمان قادر است فورا تغییرات جوی را از طریق اینترنت، پیام کوتاه یا اپلیکیشن‌های تلفن هوشمند مخابره کند. پیش‌بینی‌های مرکز هواشناسی آلمان در مقایسه با دیگر کشورهای اروپایی دقیق‌تر هستند.
همیشه می‌توان برای بهینه‌سازی و تجهیز سامانه‌ها تلاش بیشتری کرد و از همین رو هواشناسی آلمان نیز درصدد بهبود روش‌های پیش‌بینی آب و هوایی برآمده است. از این پس نه تنها برای شهرستان‌ها بلکه برای بخش‌ها و مناطق روستایی نیز پیش بینی دقیق‌تر می‌شود. در آلمان تقریبا ۴۰۰ شهرستان و ۱۰ هزار بخش و منطقه روستایی وجود دارد. در حقیقت سامانه جدید ۲۵ برابر بیشتر نسبت به گذشته دقت عمل دارد.
هانس یواخیم کپرت، کارشناس مرکز هواشناسی آلمان می‌گوید: «ما متوجه شدیم پیش‌بینی وضعیت هوا بر اساس مناطق بسیار گسترده غیردقیق است. برخی از این شهرستان‌ها ۷۰ کیلومتر وسعت دارند و اگر بخواهیم توفان‌های تندری را در ضلع شرقی آن منطقه پیش‌بینی کنیم کسانی که در ضلع غربی این منطقه زندگی می‌کنند ممکن است چیزی جز آسمان آبی نبینند.»
سامانه پیشین بر اساس ساختار سازمان‌های حفاظت شهری، آتش‌نشانی‌ها و گروه‌های امداد طراحی شده بود. اما بسیاری از شهروندان نمی‌دانند چگونه این پیش‌بینی‌ها را تفسیر کنند. پس کار هواشناسان چیست؟
مثال دیگر خطر جدی بوران‌های شدید در مناطق کوهستانی است که شامل حال شهرهایی که در مناطق پست قرار گرفته‌اند نمی‌شود و این در حالی است که در گذشته چنین مناطقی هم هشدارهایی از این دست دریافت می‌کردند. اما اکنون این پیش‌بینی تنها برای مناطق کوهستانی کشور صورت می‌گیرد.
همه تصمیمات به عهده کامپیوتر نیست
امروزه محاسبه وضعیت آب و هوا از طریق نرم‌افزارهای کامپیوتری انجام می‌شود. آنها اطلاعات را از تمام نقاط دنیا دریافت و پردازش می‌کنند. اما پس از آن، کار ارزیابی داده‌ها توسط انسان صورت می‌گیرد.
کپرت می‌گوید: «رمز موفقیت یک پیش‌بینی دقیق، مهارت هواشناس و درک درست او از شرایط آب و هوایی است. پیش‌بینی همه وضعیت‌ها کار ساده‌ای نیست. اگر در زمستان چندین روز بارانی و توفانی داشته باشیم می‌توانیم از دو روز قبل این وضعیت را پیش بینی کنیم. پیش‌بینی چنین شرایطی به راحتی انجام می‌گیرد.»
به گفته این کارشناس اما پیش‌بینی توفان‌های تندری در تابستان کار ساده‌ای نیست. نمی‌توان مشخص کرد که چه موقع توفان تندری و رعد و برق اتفاق می‌افتد. عوامل بسیار و پیچیده‌ای در این پیش‌بینی دخیل هستند. یک توفان تندری تنها زمانی قابل پیش‌بینی است که نشانه‌های اولیه آن بارز شود.
تصاویر سه بعدی جوی
با این حال کپرت نسبت به بهینه‌سازی پیش‌بینی هر چه دقیق‌تر پیچیده‌ترین شرایط آب و هوایی نیز خوشبین است. امروزه می‌توان به کمک رادار از بارش‌های جوی تصاویر سه بعدی تهیه کرد. میزان مه و بارش باران، برف نیز قابل اندازه گیری است.
در آینده از طریق همین سامانه می‌توان میزان رطوبت هوا را نیز اندازه گیری کرد. این اطلاعات توسط ایستگاه‌های سامانه موقعیت‌یابی GPS که از طریق ماهواره سیگنال‌ها را ارسال یا دریافت می‌کنند جمع‌آوری می‌شود. این سیگنال‌ها نسبت به رطوبت حساسیت بالایی دارند.
اما این فن‌آوری چندان دور از انتظار نیست. امروزه همه افراد به سایت مرکز هواشناسی دسترسی دارند. از اوایل ماه اوت این مرکز اپلیکیشن هواشناسی جدیدی در این سامانه راه اندازی می‌کند.