1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

پایان انتخابات مجلس، آغاز گردونه‌ اصولگرایان

BK۱۳۹۱ اردیبهشت ۱۶, شنبه

با اعلام نتایج نهایی انتخابات میان دوره‌ای مجلس نهم تکلیف کرسی‌های اشغال نشده روشن شد. به رغم ادعای پیروزی جبهه متحد، ظاهرا هیچ یک از جناح‌های اصولگرایان به اکثریت قاطع کرسی‌های مجلس دست نیافته‌اند.

https://p.dw.com/p/14qeV
رای‌گیری دوره نهم مجلس در تهران
رای‌گیری دوره نهم مجلس در تهرانعکس: Reuters

تجربه دوره‌های پیشین مجلس شورای اسلامی، به ویژه دو دوره‌ی گذشته نشان می‌دهد شماری از نمایندگان در استفاده از حق رای خود تابع نظر فراکسیونی که ظاهرا به آن تعلق دارند نیستند؛ شمار بزرگتری نشان داده‌اند که تبعیت از اوامر رهبر جمهوری اسلامی، علی خامنه‌ای را بر نظرات شخصی، تصمیم‌های جناحی و نیازهای حوزه‌ی انتخابیه خود ارجح می‌دانند.

مرزهای نامشخص "نمایندگان منتخب"

با انصراف مهم‌ترین تشکل‌های جناح اصلاح‌طلبان ظاهرا رقابت اصلی برای تصاحب کرسی‌های مجلس نهم به جبهه متحد اصولگرایان، جبهه پایداری و دیگر گروه‌‌های اصولگرا واگذار شد. مواضع افراد منتسب به این گروه‌ها در مورد مسائل مختلف حکایت از آن دارد که هر یک در مواردی می‌توانند در ائتلاف با گروه ظاهرا رقیب وارد صحنه شوند.

وضعیت کسانی مانند علی مطهری می‌تواند گویای آشفتگی جایگاه واقعی کسانی باشد که به عنوان "نماینده منتخب مردم" بر صندلی‌های بهارستان تکیه می‌زنند اما زد و بندهای پشت پرده و رقابت‌های پنهانی که مردم از آن بی‌خبرند تعیین کننده اصلی تصمیم‌گیری‌های آنها هستند؛ مطهری خود را تا آخرین لحظه وابسته به جبهه متحد می‌دانست اما آنگونه که خودش گفته با دخالت سر لیست این جبهه، غلامعلی حدادعادل از فهرست انتخاباتی این گروه کنارگذاشته شد.

از سوی دیگر حدادعادل به عنوان نفر اول تهران از جبهه متحد نه تنها از افراد اصلی جبهه پایداری نیز بود که فرد مورد نظر این جریان برای جانشینی رئیس فعلی مجلس علی لاریجانی شناخته می‌شود.

نگرانی از تشکیل دو فراکسیون اصولگرایان

ناظران نخستین رویارویی گروه‌های مختلف اصولگرا را در رقابت بر سر ریاست مجلس نهم و میان حدادعادل و لاریجانی ارزیابی می‌کنند. بر این اساس اگر تا آن زمان "مصلحت‌اندیشی‌های" مقام‌های ارشد نظام برای یکی از این دو نقش دیگری خارج از مجلس در نظر نگیرد وزن‌کشی در مجلس نادقیق بودن مرزهای ادعایی در مورد گروه‌بندی‌های سیاسی را آشکار خواهد کرد.

علیرضا زاکانی رئیس ستاد انتخاباتی جبهه متحد می‌گوید اکثریت راه‌یافتگان به مجلس در دو دور انتخابات نامزدان این جبهه بوده‌اند. به رغم این او معتقد است اصولگرایان اگر با دو فراکسیون متحد و پایداری در مجلس فعالیت کنند اشتباه بزرگی مرتکب شده‌اند. خبرگزاری مهر عصر شنبه، ۱۶ اردیبهشت از قول زاکانی نوشت «اصولگرایان نباید تن به شکاف داده و خود را اسیر اسامی کنند این کار مجلس نهم را مجلسی سیاسی و پر تنش خواهد کرد.»

۲۳ درصد نمایندگان، مشترک بین دو جبهه

برخلاف نظر زاکانی جبهه پایداری اعلام کرده است که در فراکسیونی با همین نام در مجلس نهم فعالیت خواهد کرد. محمدجواد ابطحی، نماینده خمینی‌شهر در گفتگو با سایت خبرآنلاین ضمن بیان این مطلب گفته است، جبهه پایداری خود فرزند فراکسیونی است که "جمعی از نمایندگان حامی دولت در اعتراض به روند مدیریت فراکسیون اصولگرایان در مجلس هشتم" تشکیل دادند. ریاست این فراکسیون بر عهده لاریجانی است.

مطابق نموداری که سایت خبرآنلاین منتشر کرده از سی نفری که به عنوان نماینده تهران در دور اول و دوم به مجلس راه یافته‌اند ۴۰ درصد نامزدان اختصاصی جبهه متحد و ۳۰ درصد متعلق به جبهه پایداری بوده‌اند. ۲۳ درصد نمایندگان نیز در فهرست هر دو جبهه بوده‌اند و ۷ درصد به لیست موسوم به "صدای ملت" تعلق داشته‌اند که خود را منتقدان دولت نیز می‌نامیدند.

پایداری و جبهه متحد مدعی اکثریت تهران

منابع مختلف خبری، بسته به میزان نزدیکی به یکی از گرایش‌ها نمایندگان مشترک میان فهرست‌ها را به تشکل مورد نظر خود منسوب می‌کنند. خبرگزاری مهر در گزارشی نوشت، جبهه متحد اصولگرایان با احتساب کاندیداهای مشترک ۶۴ درصد کرسی‌های تهران را به خود اختصاص داده است. سایت رجانیوز نیز در گزارشی می‌نویسد از سی نماینده تهران ۱۶ نفرشان افراد مورد حمایت جبهه پایداری بوده‌اند.

سایت رجانیوز می‌گوید در مجموع ۸۵ نفر از راه یافتگان به مجلس نهم افراد مورد حمایت جبهه پایداری هستند. اگر اطلاعات منتشر شده در سایت‌های مختلف خبری قابل اعتماد می‌بود بزرگترین فراکسیون مجلس نهم باید به افراد "مستقل" تعلق داشته باشد.

بر اساس نمودار تفکیکی رجانیوز از گرایش سیاسی انتخاب شدگان بیش از صد نماینده‌ی مجلس آینده افراد "مستقل" خواهند بود. اگر ادعای استقلال این افراد و تعداد نمایندگان جبهه پایداری را بپذیریم اکثریتی که جبهه متحد مدعی در اختیار داشتن آن است شامل حدود یک سوم کرسی‌ها بیشتر نمی‌شود.

پدیده‌ی ناشناسی با عنوان "نمایندگان مستقل"

تجربه‌ی سال‌های گذشته نشان می‌دهد که پدیده‌ای به عنوان "نماینده‌ی مستقل" در قوه‌ی قانون‌گذاری نظام جمهوری اسلامی شناخته شده نیست. ابهام در مورد مواضع سیاسی این افراد به همان اندازه است که ناروشنی در مورد برخی مواضع کسانی که به یکی از جبهه‌ها وابستگی علنی دارند؛ شماری از اعضای جبهه‌ی پایداری که خود را فرزند فراکسیون حامی دولت می‌خوانند امروز پرچم مخالفت با محمود احمدی‌نژاد را بلند کرده‌اند.

تالار مجلس شورای اسلامی
تالار مجلس شورای اسلامیعکس: INSA/Mhedi Ghansemi

از سوی دیگر اکثریت جبهه متحد که حدادعادل را سرلیست خود در تهران معرفی کرد با ریاست او بر مجلس مخالف است. جبهه پایداری نیز مدتی است کارزار مخالفت و حمله به لاریجانی را به راه انداخته تا زمینه‌ی تغییر در هیات رئیسه را فراهم کند. حمید رسایی، عضو ارشد این جبهه در یادداشتی زیر عنوان "چرا باید به ریاست حداد عادل بر مجلس نهم فکر کرد" او را کسی توصیف می‌کند که تبعیت خود را از خامنه‌ای اثبات کرده است. او همچنین با انتقاد از لاریجانی می‌نویسد «به جرأت می‌توان گفت که حدادعادل در دوره ریاست خود، مجلس را در اختیار اشارت‌های هاشمی رفسنجانی قرار نداد.»

پرش از قسمت در همین زمینه

در همین زمینه