واکنشها به بیانیه پایانی کنفرانس ان پی تی
۱۳۸۹ خرداد ۸, شنبه۱۸۹کشور عضو معاهده منع گسترش سلاحهای اتمی پس از چهار هفته رایزنی، در بیانیه ۲۸ صفحهای پایانی خود توافق کردند که سه پایه اصلی این پیمان یعنی خلع سلاح هستهای، کنترل برنامههای اتمی کشورها و استفاده صلح آمیز از انرژی اتمی بازبینی شده و با وضعیت جدید جهان انطباق داده شود.
معاهده منع گسترش سلاحهای اتمی در سال ۱۹۷۰ بین قدرتهای اتمی منعقد شد و ده سال پیش برای آخرین بار در آن تغییراتی بوجود آمد. پس از آن کنفرانس ان پی تی که هر پنج سال یکبار برگزار میشود موفق نشد به توافق دست یابد.
خاورمیانه عاری از سلاحهای اتمی
در بیانیه پایانی، کشورهای عضو دستیابی به "خاورمیانه عاری از سلاحهای اتمی" را یکی از اهداف این کنفرانس خواندند. افزون بر این قرار شد برای دستیابی به این هدف در سال ۲۰۱۲ کنفرانس بینالمللی با حضور همه کشورهای منطقه برگزار شود که ایران و اسرائیل نیز در آن شرکت دارند.
کنفرانس سازمان ملل در بیانیه پایانی خود صریحا از اسرائیل خواست به معاهده منع گسترش سلاحهای اتمی بپیوندد و به بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی اجازه کنترل تاسیسات اتمیاش را بدهد.
واکنش ایران و اسرائیل
علی اصغر سلطانیه، نماینده ایران در آژانس بینالمللی انرژی اتمی با استقبال از بیانیه کنفرانس ان پی تی روز شنبه (۸ خرداد/ ۲۹ مه) به خبرگزاری ایرنا گفت :«این گامی به جلو در تلاش برای جهانی عاری از سلاحهای اتمی است».
در عین حال یک مقام دولت اسرائیل که نخواست نامش فاش شود، با محکوم کردن این بیانیه به خبرگزاری فرانسه گفت:« بردن نام اسرائیل و سکوت در برابر قدرتهای اتمی همچون پاکستان، هند و کره شمالی "ریاکارانه" است».
وی افزود:« اما شوک آورتر این که، علیرغم مشخص شدن ماهیت نظامی برنامه اتمی ایران توسط آژانس بینالمللی انرژی اتمی در ماههای گذشته، نامی از تهران در بیانیه پایانی کنفرانس ان پی تی دیده نمیشود».
واکنش آمریکا و اتحادیه اروپا
بارک اوباما رئیس جمهور آمریکا در عکسالعمل نسبت به بیانیه پایانی ضمن استقبال از آن، از نام بردن صریح اسرائیل انتقاد کرد و گفت:« علیرغم عدم همکاری ایران، در این بیانیه نامی از این کشور برده نشده است».
از سوی دیگر کاترین اشتون مسئول روابط بینالمللی اتحادیه اروپا توافق اعضای ان پی تی را نشانهای از "سرزندگی و حمایت همهجانبه" از آن دانست و اعلام کرد که اتحادیه اروپا و اعضای آن سریعا در زمینه عملی کردن توافقات اقدام خواهند کرد.
بان کیمون دبیر کل سازمان ملل دست یابی به این توافق را یک "موفقیت" دانست و گفت:«روح قدرتمند مصالحه و همکاری منجر به دستیابی به توافقنامهای مهم برای ایجاد جهانی امنتر شد».