"والومات" یار رایدهندگان آلمانی در انتخابات پیش رو
۱۳۸۸ شهریور ۳۱, سهشنبه"مرکز فدرال آموزش سیاسی" که یک سازمان دولتی است، نرم افزار انتخاباتی "والومات (Wahlomat)" را به روز کرده و برای انتخابات مجلس فدرال در اینترنت در اختیار همگان گذاشته است. این نرمافزار که از دید علمی از سوی دانشگاه زیگن همراهی میشود، با گردآوری دیدگاهها و هدفهای انتخاباتی حزبهای آلمانی در یک بانک اطلاعاتی، به کاربران برای یافتن جایگاه سیاسی خود یاری میرساند. ۲۴ حزب از ۲۷ حزب مجاز سیاسی که برای انتخابات نامزد معرفی کردهاند، به ۳۸ پرسش مهم پیرامون سیاست روز آلمان پاسخ داده اند. اکنون هر کسی میتواند در اینترنت خود با استفاده از والومات به این ۳۸ پرسش پاسخ دهد.
نخست میتوان از میان ۲۴ حزب، تا ۸ حزب را که برای کاربر میتوانند مورد نظر باشند، برای مقایسه انتخاب کرد. سپس باید به ۳۸ پرسش این گونه پاسخ داد: "موافقم"، "مخالفم" یا "دیدگاهی ندارم" و یا میتوان از پاسخ به پرسشی نیز خودداری کرد. در گامی دیگر میتوان وزن پرسشهای مهم تر را بر اساس آن چه که کاربر میپندارد، برای ارزیابی سنگینتر ساخت. آنگاه والومات جایگاه کاربر را در مقایسه با آن ۸ حزب نشان میدهد و او میتواند به روشنی ببیند که کدام حزب در مجموع به او نزدیکتر است و پاسخ این حزبها به آن ۳۸ پرسش چه بوده است. میتوان برای هر پاسخ هر حزبی نیز اطلاعات بیشتر و دلیل این که آن حزب چرا به آن پرسش این یا آن پاسخ را داده است، را فراخواند.
کمی بازی با والومات میتواند انسان را با نتایج جالب و در گاهی مورد تامل روبرو سازد. آنگاه که انسانی خود را یک دمکرات، پیرو حقوق بشر و آزادی میداند و با تکیه بر چند موضوع روز، والومات جایگاه او را میان حزب نژادپرست NPD از یک سو و حزب مائوییستی-استالینیستی MLPD از سوی دیگر نشان میدهد، این میتواند او را به تفکر پیرامون دیدگاههای خود پیش از آن که پای صندوق رای برود، وادارد. طرح دیدگاههای افراطی و تلاش برای فریب رای دهندگان، در تاریخ آلمان سابقه داشته است. در سالهای اخیر نیز حزبهای تندروی راست همواره کوشیدهاند با استفاده از دشواریهای اقتصادی در شرق آلمان و طرح دیدگاههای عوامفریبانه و خارجیستیز، در برخی از پارلمانهای ایالتی یا شوراهای شهرها کرسیهایی به دست آورند. هر چند که این احزاب پس از ورود به پارلمانها و شوراها کاری انجام نمیدهند و بازدهی ندارند و پس از یک یا دو دوره نیز دیگر رای نمیآورند و حذف میشوند، اما در دوره مبارزه انتخاباتی بسیار فعال هستند. والومات میتواند یار خوبی برای یافتن دیدگاههای واقعیتر و جدیتر و به گفته آلمانیها برای یافتن "میانه طلایی" باشد.
والومات نخستین بار در سال ۲۰۰۲ طراحی و مورد استفاده همگان قرار گرفت. در همان سال ۶، ۳ میلیون نفر از والومات استفاده کردند. رکورد بازی با والومات در سال ۲۰۰۵ با ۵ میلیون نفر به دست آمد. در کشورهای دیگر اتحادیه اروپا پس از آلمان، هلند نیز نرمافزار موفقی طراحی کرد. سپس با همکاری مشترک "مرکز فدرال آموزش سیاسی آلمان" و "انستیتوی افکار عمومی و سیاست هلند"، سویس و بلغارستان نیز نرم افزاری مشابه والومات طراحی کردند. کشورهای اتریش، بریتانیا، بلژیک و نروژ نیز نرم افزارهایی با ساختار و منطق دیگر دارند.
در طراحی والومات گروهی ۱۰ تا ۲۵ نفره از جوانان از مدرسهها و دانشگاهها و کسانی که برای بار نخست رای میدهند، شرکت دارند و در این کار از مشورت سیاست مداران، اندیشمندان علوم تربیتی، آمار، طراحی، فناوری اطلاعاتی و روزنامه نگاران استفاده میکنند.
دیدگاههای حزبها تنها زمانی در پرسشهای والومات طرح میشوند که از یک سو تفاوت آن با حزبهای دیگر روشن باشد و از سوی دیگر مورد تایید کتبی رهبر آن حزب قرار گرفته باشد.
والومات چگونه کار میکند؟
در بررسی پاسخهای کاربر و حزبها به یک پرسش، پس از هر تفاوت دیدگاه میان کاربر و یک حزب، آن حزب یک امتیاز دریافت میکند. حزبی که کمترین امتیاز را دریافت کند، نزدیک ترین حزب به کاربر خواهد بود. برای تفاوت میان "موافقم" و "مخالفم" دو امتیاز به آن حزب داده میشود. اگر یکی از دو طرف پاسخ "دیدگاهی ندارم" داده باشند، یک امتیاز داده میشود. اگر کاربر برای پرسشی وزن آن را بالا برده باشد، امتیاز احتمالی داده شده به حزب دو برابر میشود.
انتقادها به والومات
در سال ۲۰۰۵ بحثی پیرامون امکان دست کاری در والومات و تحریف نتیجههای آن به راه افتاد. شرکت نرم افزاری Convit ادعا کرد که با یک نرمافزار ساده میتواند نتایج والومات را دستکاری کند. این شرکت سپس خود پیشنهاد کرد که بدون دریافت پول امنیت والومات را بالا برد.
دو حزب بزرگ سوسیال دمکرات و دمکرات مسیحی نیز یک بار در انتخابات ایالتی "مکلنبورگ-فورپومرن" در سال ۲۰۰۶ با بیان این اشکال که والومات حرفهای نیست و به دیدگاههای پیچیده نمیتوان تنها با "نه" و "آری" پاسخ داد، از همکاری با والومات خودداری کردند.
در سالهای نخست والومات تنها حزبهای بزرگ و سراسری را در نظر میگرفت تا در سال ۲۰۰۸ با رای دادگاه اداری مونیخ موظف شد که همه حزبها را در نظر گیرد. اکنون میتوان در کنار حزبهای بزرگ سوسیال دمکرات، دمکرات مسیحی یا حزب سبز، حزبهای کوچک "تک دیدگاهی" چون حزب "بازنشستگان"، حزب "دزدان دریایی" یا حزب "رای دهندگان آزاد" که تنها ۲۷۰ عضو دارد، را نیز در والومات برگزید.
والومات در سال ۲۰۰۳ در "کنگره جهانی دمکراسی الکترونیکی" مورد قدردانی قرار گرفت. این نرم افزار را میتوان در اینترنت استفاده کرد و یا بر روی تلفن همراه و یا رایانه شخصی نصب و استفاده کرد.