1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

هنر مدرن از دریچه چشم "پاپ آرت"

AA/BM۱۳۸۹ تیر ۲۵, جمعه

زلزله فرهنگی دهه ۱۹۶۰ از جمله با "پاپ آرت" شناخته می‌شود که آثار لیشتن‌ستاین بخشی جدایی‌ناپذیر از آن است. نمایشگاهی بزرگ در موزه لودویک شهر کلن نشان می‌دهد که هنر لیشتن‌ستاین در بازآفرینی تصاویر عوام‌پسند خلاصه نمی‌شود.

https://p.dw.com/p/ONcq
تابلوی منظره کاری از سال ۱۹۷۷
تابلوی منظره کاری از سال ۱۹۷۷عکس: VG Bild-Kunst, Bonn 2010

از نکات برجسته در نمایشگاه تازه روی لیشتن‌ستاین (۱۹۲۳ – ۱۹۹۷) برخورد جسورانه این هنرمند با مدرنیسم هنری یا به اصطلاح میراث نقاشی مدرن است.

تولید انبوه، مصرف روزمره و ارزش بازار شناسه‌های اصلی هنر لیشتن‌ستاین بوده‌اند، تصویری که با طرح‌های کارتون، آگهی‌های بزرگ، طراحی صنعتی، پوسترهای تبلیغاتی، تصاویر نوری لرزان صفحه تلویزیون به الگوهای ثابت تمدن مدرن بدل شدند، اما پدیده شگفت‌انگیزی که کمتر به آن توجه شده، همان برخورد دقیق، هوشمندانه و وسواس‌آمیز لیشتن‌ستاین با آثار هنری جاافتاده است.

برای نمونه او به بازنگاری تابلوی "زنان الجزایری" اثر پابلو پیکاسو می‌پردازد، و از آنجا که تنها بخشی از تابلو را بازنگاری کرده، آن را "زن الجزایری" می‌نامد. کار در نگاه اول درست شبیه کارهای کوبیستی پیکاسو است، اما از نزدیک و با دقت در نقطه‌چین‌های بی‌شمار، رد و نشان لیشتن‌ستاین آشکار می‌شود.

لیشتن‌ستاین دوست داشت تمام پدیده‌های آشنا را با برداشتی تازه ببیند و به تماشاگر نیز اجازه دهد که آنها را با نگاهی تازه تجربه کند؛ مانند تابلوهایی که بزرگ‌نمایی نقش‌های کارتونی هستند، یا بازنمایی اشیای روزمره و کالاهای مصرفی. او سازوکار دوران مدرن را با سرنمون‌های بازتولید صنعتی، عرضه و مصرف رمزشکافی می‌کند.

برخورد با الگوهای هنر مدرن

لیشتن‌ستاین طراح و نقاش آمریکایی خلال دیداری از فرانکفورت در سال ۱۹۸۸
لیشتن‌ستاین طراح و نقاش آمریکایی خلال دیداری از فرانکفورت در سال ۱۹۸۸عکس: picture alliance/dpa

لیشتن‌ستاین با دیدی مدرن و طنزآلود آثار کلاسیک هنر مدرن را در سبک مشخص خود غوطه‌ور ساخت: نقطه‌چین‌های ریز و درشت، رنگ‌های یکپارچه و حاشیه‌های سیاه. در سال‌های نخست آثار معروفی مانند "آبتنی‌کنندگان" از پل سزان یا "رقصندگان" از هانری ماتیس را بازنگاری می‌کرد، اما بعد به مکتب‌های معروف نقاشی پرداخت، مانند کوبیسم و فوتوریسم و سوررئالیسم.

تابلوی معروف "دختری با اشک" برای آشنایان به هنر قرن بیستم یادآور نقاشی‌های رنه ماگریت یا عکس‌های مان ری است. چشمی گشاده که از آن اشک سرازیر می‌شود. لیشتن‌ستاین این موتیف سانتی‌مانتال یا مضمون احساساتی را با سبک خاص خود استحاله می‌کند. نتیجه همان تصویری است که "صنعت فرهنگی معاصر" با تمام شمایل‌ها و مدل‌ها و الگوهای آشنا در دید انسان امروزی استوار کرده است.

نمایشگاه بزرگ لیشتن‌شتاین در موزه لودویک، علاوه بر موجودی موزه که خود مجموعه‌ای گرانبهاست، با سایر مجموعه‌های بزرگ مانند "موزه هنر مدرن نیویورک" و موزه هنر لوئیزیانا تکمیل شده است. این نمایشگاه با بیش از صد تابلوی بزرگ، طرح‌ها و پیکره‌های رنگین، به تازگی گشایش یافته و تا سوم اکتبر ۲۰۱۰ دایر است.

پرش از قسمت در همین زمینه

در همین زمینه