هشدار ۱۱ اقتصاددان نسبت به فروپاشی دانشگاه علامه

دانشگاه علامه طباطبایی بزرگترین و معتبرترین موسسه آموزش عالی ایران در زمینه علوم سیاسی و اجتماعی محسوب می‌شود. وزارت علوم دانشکده اقتصاد این دانشگاه را "قطب رشته اقتصاد در ایران" معرفی کرده است.

از زمان روی کار آمدن محمود احمدی‌نژاد و با تغییر رئیس دانشگاه علامه در سال ۱۳۸۴، موجی از پاکسازی استادان و دانشجویان در این موسسه به راه افتاد و در نهایت به حذف بسیاری از رشته‌های علوم انسانی و اقتصاد منجر شد.

حذف ۱۶ رشته، اخراج یک‌سوم استادان

یازده استاد دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه که اغلب آن‌ها از کار برکنار شده‌اند، در نامه‌ای خطاب به اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی در مورد وضعیت این دانشگاه به مسئولان هشدار داده‌اند. در این نامه که متن آن بامداد جمعه (۲۰ ژانویه/ ۳۰ دی) در سایت خبری جرس نیز منتشر شد، ابراز تاسف شده که «در چند سال گذشته با روش‌ها و ابزارهای جاری مدیریت دانشگاه و دانشکده، این نهاد علمی بالنده در معرض فروپاشی قرار گرفته و با چشم‌اندازی نگران‌کننده مواجه شده است».

استادان معترض می‌نویسند «دانشگاه علامه طباطبایی و به‌طور ویژه‌ای دانشکده اقتصاد در شش سال اخیر با شیوه‌ای اداره می‌شود که هیچ نسبتی با رویه‌های متعارف در اداره محیط‌های دانشگاهی ندارد.» در بخش دیگری از این نامه به "اخراج و بازنشستگی اجباری و یا ترک ناشی از شرایط نامناسب نزدیک به یک‌سوم از استادان دانشکده اقتصاد" و "حذف ناگهانی پذیرش دانشجو در ۱۶ رشته علوم انسانی" اشاره شده است.

رئیس جدید با حمایت‌های ویژه

دانشگاه علامه طباطبایی یکی از نخستین موسسه‌های آموزش عالی در ایران بود که با روی کار آمدن احمدی‌نژاد و تغییر مدیریت، برنامه‌ی حذف استادان و دانشجویان در آن به شکل گسترده‌ای به اجرا گذاشته شد. رئیس کنونی این دانشگاه که در نامه‌ی استادان از او نام برده نمی‌شود، صدرالدین شریعتی است.

سایت خبری فرارو یک سال پیش در گزارشی شریعتی را "فرد قدرتمندی" معرفی می‌کند که "همه از دست او می‌نالند اما در طی پنج سال یاد گرفته‌اند که در صورت اعتراض باید دانشگاه را ترک کنند". گفته می‌شود او از حمایت‌های ویژه‌ی علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، برخوردار است. ظاهرا حضور شریعتی در مهم‌ترین مرکز آموزش علوم انسانی ایران نیز برای پیشبرد ایده‌های خامنه‌ای انجام شده که خواستار "اسلامی‌کردن" این علوم است.

پرونده‌سازی برای استادان و دانشجویان

سال گذشته ۷۵ نماینده مجلس در نامه‌ای خطاب به کامران دانشجو، وزیر علوم، رئیس دانشگاه علامه را متهم کردند که شماری از استادان را به دلیل انتقاد اخراج و در مواردی برای آنها پرونده‌سازی کرده است. در نامه‌ی یاد شده نیز یکی از انتقادها به شریعتی «پرونده‌سازی و طرح گسترده‌ی اتهامات بی‌پایه و اساس به استادان و دانشجویان» عنوان شده است.

صدرالدین شریعتی اخراج و بازنشستگی اجباری استادان را در اغلب موارد انکار کرده و علت خاتمه خدمت آنها را میل شخصی یا رسیدن به سن بازنشستگی عنوان می‌کند. چنین ادعایی بارها از سوی استادان و دانشجویان اخراجی تکذیب شده است. شریعتی در مواردی اعتراف می‌کند که برخی از استادان به دلایل سیاسی اخراج شده‌اند.

انحلال گروه توسعه‌ی دانشکده اقتصاد

دی ماه سال  ۱۳۸۸ استادانی چون حمیدرضا برادران شركا، محمد ستاری‌فر، علی صادق تهرانی، بهروز هادی زنوز، محمود ختایی، صادق بختیاری، رضا عاصی و مهدی میرزادی جهرمی که همه از اعضای هیات علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی بودند، به اتهام‌هایی نظیر «تشكیل باشگاه سیاسی» یا ‌«قصد اخلال در امتحانات پس از انتخابات ۲۲ خرداد» کنار گذاشته شدند.

این استادان که از امضاکنندگان نامه‌ی اخیر هستند، متهم به همراهی با جنبش اعتراضی به نتایج اعلام‌شده‌ی انتخابات دهمین دوره ریاست جمهوری می‌شوند. با کنار گذاشتن این افراد که اعتراض‌های شدیدی در پی داشت "گروه توسعه" دانشکده اقتصاد به کلی منحل شد.

فضای پادگانی و امنیتی در دانشگاه

اقتصاددانان معترض رئیس دانشگاه علامه را به "ایجاد فضای پادگانی و اعمال کنترل شدید بر رفت و آمد، ملاقات‌ها، جلسات رسمی و کلاس‌های درسی از طریق نصب دوربین‌های متعدد" متهم می‌کنند. در نامه‌ی این استادان به اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی آمده است «نگرانی بزرگتر و قابل تامل این است که این برخوردها توسط کسی انجام می‌شود که با لباس روحانیت بر صندلی ریاست دانشگاه نشسته و دانش‌آموخته علوم اسلامی است و ... همچنین از سوی آن شورا مسئولیت تدوین نقشه راه علوم انسانی کشور را برعهده داشته است».

ظاهرا شماری از استادان شاغل نیز خواستار امضای این نامه بوده‌اند اما امضا کنندگان به توجه به "سابقه برخوردهای نامناسبی که پس از هر تذکر و گلایه استادان، ازسوی مدیریت دانشگاه با آنان صورت گرفته" آنها را از این کار منصرف کرده‌اند.

پاداش رفتار غیرمتعارف و غیرقانونی؟

اعضای سابق هیات علمی دانشکده اقتصاد در خاتمه‌ی نامه‌ی خود از شورای انقلاب فرهنگی می‌خواهند «درصورتی که دغدغه یا اهتمامی به حفظ و حراست از دانشکده اقتصاد به عنوان یک نهاد پنجاه ساله علمی و پژوهشی بالنده و تاثیرگذار وجود دارد، مرجعی مستقل برای رسیدگی و توقف تخلفات و اقدامات غیرقانونی و غیرمتعارفی که نابودی و تعطیلی این نهاد مهم علمی را درپی دارد تشکیل شود».

ظاهرا بر نویسندگان نامه نیز پوشیده نیست که رئیس دانشگاه علامه طباطبایی از پشتیبانی بالاترین مقام جمهوری اسلامی برخوردار است. استادان اقتصاد با اشاره به این که نه اعتراض نمایندگان مجلس و "نه حتی دستور صریح ریاست جمهوری منجر به اندکی تخفیف یا اصلاح در این روش‌های ایشان" نشده می‌افزایند «متاسفانه هر بار نیز بر سمت‌ها و مسئولیت‌های ایشان در کمیته‌ها و شوراهای سرنوشت‌ساز ملی افزوده شده است».

BK/PB