نیروگاه اتمی میسازیم! تکلیف زبالههای هستهای چه میشود!؟
۱۳۸۶ مرداد ۹, سهشنبهنیروگاههای اتمی برای تولید انرژی هستهای نیاز به اورانیوم غنی شده دارند که از اورانیوم طبیعی بدست میآید. در میان کشورهای که منابع طبیعی اورانیوم را در اختیار دارند استرالیا جایگاه ویژهای دارد.
نزدیک به یک چهارم از ذخایر شناخته شده اوانیوم، در قاره استرالیاست. عنصری که بخصوص از دو دهه گذشته تبدیل به یکی از مواد خام پرفروش بازارهای جهانی شده است. این روند علاوه بر اینکه صنعت استخراج اورانیوم رونق بخشیده بسیاری از کشورهای صادر کننده مانند استرالیا را هم، ترغیب به ساخت نیروگاه اتمی کرده است.
حداکثر تا پنج سال دیگردفن زبالههای هستهای در استرالیا آغاز میشود. تا به حال چهار محل برای دفن زبالهها در نظر گرفته شدند. یکی از این مناطق محلی است در شمال استرالیا و منطقهای که بومیان این قاره در آن ساکنند.
ساکنین این منطقه در اعتراض به این تصمیم تلاش میکنند با جلب توجه افکار عمومی، از اجرای طرح دفن زبالههای هستهای در سرزمین اجدادیشان جلوگیری کنند. دیانه استوکس یکی از بومیان این منطقه میگوید:« ما برای حمایت از سرزمینمان احتیاج به کمک داریم، دفن زبالههای هستهای سنتها و زندگی بومی ما را نابود میکند. »
زندگی روزمره بومیان این منطقه با طبیعت آمیخته است. ساکنین این منطقه همانند اجدادشان از کشاورزی، دامداری و شکارامرار معاش میکنند. دفن زباله زندگی این انسانها را تغییر خواهد داد.
دیو اسونی میگوید: «در این منطقه بسیاری از بومیان به شیوه سنتی زندگی میکنند. شکار بخشی از فرهنگ و سنتی است که باید به پایبنداند و یا کشاورزی. خرید از سوپرمارکت خیلی کم است. کسی غذای آماده مصرف نمیکنند. بومیان این منطقه آب و غذایشان را خودشان تهیه میکنند. اگر زبالههای هستهای اینجا دفن شوند این منطقه تبدیل به سرزمین ممنوعهای میشود که فضای زندگی بومیان این منطقه را به شدت محدود میکند.»
دیو اسونی یکی از اعضای فعال دفتر مرکزی حفاظت از محیط زیست استرالیاست. او طراح اصلی اعتراضهای گسترده بومیان است. اسونی خبرنگاری است که از بیست سال پیش برای محدود کردن صنعت استخراج اورانیوم در استرالیا فعالیت میکند.
استخراج اورانیوم بخش عمدهای از طبیعت بکر منطقه را زیر و رو کرده است. معادن اورانیوم آبهای زیرزمینی که منبع آب آشامیدنی بومیان منطقه است را آلوده میکنند. در استرالیا سالی شش هزار تن اورانیوم استخراج میشود که دوازده درصد تولید اورانیوم در دنیاست.
اسونی اضافه میکنند:« با اورانیوم استخراج شده از استرالیا آزمایش سلاحهای هستهای شروع شد. ما اینجا مشکلمان نیروگاه و از آن مهمتر دفن زبالههای اتمی است. بیشتر از همه اقلیتها مثل بومیان این منطقه هستند که از سرزمینشان رانده میشوند. تمامی قوانین مانع آنند که فعالیتهای ما برای توقف صنعت اورانیوم به جایی برسد. اگر طرح دفن زباله آغاز شود قسمت عمده این پسماندههای سمی هستهای اینجا دفن خواهند شد.»
این مشکل تنها مشکل استرالیا نیست. زبالههای هستهای مشکل تمامی کشورهای است که اورانیوم غنی سازی و از انرژی هستهای استفاده میکنند و مشکل بزرگتر عدم اطلاع مردم در مورد پیامدهای تولید و استفاده از انرژی هستهای. اسونی اشاره میکند که در استرالیا هم مانند بسیاری از کشورهای دیگر دنیا مکانی برای دفن زبالهها انتخاب شده که تصور میشد ساکنین آن اطلاع کمتری دارند و با این طرح مخالفت نخواهد کرد.
با این تفاوت که در کشوری مانند استرالیا اگر گروه کوچکی به حقوق خود آشنا نباشد، کم نیستند کسانی که زندگیشان وقت مبارزه برای برقراری عدالت کردهاند.
شبنم نوریان