1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

نگاهی به سود و زیان‌‌های "دارک‌نت"، شبکه سیاه اینترنت

۱۳۹۶ مهر ۱۹, چهارشنبه

کسانی که به دنبال خرید اسلحه هستند، یا معامله مواد مخدر و حتی پورنوگرافی کودکان، از "دارک‌نت" استفاده می‌کنند. اما بسیاری از گروه‌های سیاسی در کشورهای دیکتاتوری نیز برای تبادل اطلاعات از شبکه سیاه اینترنت بهره می‌گیرند.

https://p.dw.com/p/2lei8
Symbolbild Darknet
عکس: Fotolia/Amir Kaljikovic

"دارک‌نت" چیست و چگونه عمل می‌کند؟ اهمیت یافتن پاسخ برای این پرسش تنها به پلیس و نیروهای امنیتی محدود نمی‌شود. در حالی‌که کارشناسان و سیاستمداران اینترنت را "شاهراه اطلاعات" می‌نامند، شبکه سیاه اینترنت یا "دارک‌نت" حکم یک جاده فرعی و مخفی را دارد. جاده‌ای بدون شناسه‌ها و تابلوها.

برای راه یافتن به این جاده مخفی هم به دانش ویژه نیاز هست و هم اینکه کاربر باید زمینه‌های دستیابی به این جاده‌ را برای دیگران فراهم کند. در شبکه سیاه اینترنت از ماشین‌های جستجو و مثلا از گوگل خبری نیست. تنها یک سیاهه‌ای از صفحاتی وجود دارد که در زیر مجموعه "دارک‌نت" گردآوری شده‌اند. از آن گذشته، همه صفحات موجود در شبکه سیاه نیز در این کاتالوگ ثبت نشده‌اند. علت این موضوع هم روشن است و آن اینکه طراحان شبکه سیاه اینترنت مایلند تا استفاده از اطلاعات موجود در "دارک‌نت" به گونه‌ای ناشناس و پنهانی صورت گیرد.

"دارک‌نت"، نامتمرکز و پوشیده

دو تفاوت مهم بین "دارک‌نت" و اینترنت وجود دارد و آن اینکه "دارک‌نت" به طور نامتمرکز عمل می‌کند و استفاده از آن به طور مخفی و ناشناس صورت می‌گیرد. این به این معناست که ساختارهای ناظر بر اینترنت و شبکه سیاه کاملا متفاوت هستند.

در اینترنت، بخش قابل ملاحظه‌ای از ترافیک به شکل متمرکز سامان می‌یابد. به عنوان نمونه، کسی که از فیسبوک استفاده می‌کند، باید ابتدا نام و حرف رمز خود را وارد کرده تا بتواند عکس و متن بر روی صفحه فیسبوک منتشر کند. کاربران دیگر نیز برای دیدن و استفاده از این اطلاعات می‌باید عضو فیسبوک باشند و ورود خود را ثبت کنند.

بیشتر بخوانید: آمریکا کاهش بی‌طرفی اینترنت را آغاز کرد

در این رابطه رایانه فیسبوک نقش مرکزی را ایفا می‌کند. علت آن هم این است که همه باید با نام و حرف رمز عمل کنند. به این ترتیب، حفظ اطلاعات شخصی افراد تقریبا ناممکن است. همان گونه که ادوارد اسنودن فاش کرده است، هر کس که به رایانه‌‌های فیسبوک، گوگل یا هر سایت مشابهی دسترسی داشته باشد، می‌تواند به اطلاعات شخصی افراد دست یابد. اسنودن در همین رابطه گفته بود که سازمان امنیت آمریکا NSA به اطلاعات کاربران فیسبوک و گوگل و نظایر آن‌ها دسترسی دارد.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

این در حالی است که "دارک‌نت" کاملا به شکل نامتمرکز عمل می‌کند. هر کامپیوتر شخصی می‌تواند حکم یک رایانه را داشته باشد، رایانه‌ای که تنها به بخشی از اطلاعات دسترسی دارد. از آن گذشته، این اطلاعات نیز به طور رمزگذاری شده ‌ضبط می‌شوند. مضاف بر آن، تبادل اطلاعات بین کامپیوترهای مختلف در شبکه سیاه به طور پنهانی و ناشناس صورت می‌گیرد. به این ترتیب، گرچه سازمان‌های امنیتی و اطلاعاتی می‌توانند به اطلاعات دست ‌یابند، اما نمی‌توانند به سرنخ این اطلاعات برسند و از این اطلاعات برای شناسایی افراد استفاده کنند.

فراداده‌ها و رازها

فراداده‌ها Metadata نیز نمی‌توانند سرنخ اطلاعات را فاش کنند. طراحان شبکه سیاه اینترنت از آن گذشته ترفندی به کار گرفته‌اند که استفاده از فراداده‌ها را نیز ناممکن می‌سازد و به این ترتیب، ترافیک بر روی "دارک‌نت" را از نگاه ناظران خارجی پنهان می‌کند.

در فراداده‌ها معمولا قاعده بر این است که کامپیوتر فرستنده اطلاعات و همچنین کامپیوتر گیرنده ثبت می‌شوند. از این رو، هرگاه استفاده یک کاربر از اینترنت تنها به شبکه اینترنت محدود باشد، می‌توان به کل مجموعه اطلاعاتی که بین کامپیوتر این فرد و رایانه صورت گرفته دست یافت.

هرگاه اطلاعات مبادله شده نیز رمزگذاری شده باشد، باز هم می‌توان به آدرس کامپیوتر فرستنده و گیرنده آن اطلاعات و همچنین حجم اطلاعات مبادله شده دست یافت.

حال آنکه در "دارک‌نت" هر پاکت اطلاعاتی به طور تصادفی از مسیر سه کامپیوتر می‌گذرد و توسط آن‌ها ارسال می‌شود. با عبور این پاکت اطلاعاتی از هر ایستگاه، یعنی یکی از سه کامپیوتر، آدرس فرستنده تغییر می‌کند. این چنین است که در فرجامین نگاه نمی‌توان به اطلاعات فرستنده اصلی دست یافت. همین امر باعث کندی ارسال اطلاعات نیز می‌شود. بنابراین می‌توان گفت که "دارک‌نت" از اینترنت بسیار کندتر و آهسته‌تر عمل می‌کند.

محبوبیت "دارک‌نت"

"دارک‌نت" هم نزد بزهکاران محبوب است و هم نزد نیروهای سیاسی اپوزیسیون در کشورهای دیکتاتوری. بزهکاران، عرضه کنندگان اسلحه، مواد مخدر و پورنوگرافی کودکان از این شبکه سیاه برای فروش محصولات خود استفاده می‌کنند.

بیشتر بخوانید: اطلاعات ۱۹۸ میلیون رأ‌ی‌دهنده آمریکایی فاش شد

بازارهای مخفی و پنهان برای عرضه این خدمات راه‌اندازی شده است. از آن جمله‌اند: "جاده ابریشم" (Silk Road) و "بلک مارکت ری‌لودد". از این بازارها برای فروش و عرضه اسلحه، مواد مخدر و خدمات غیرقانونی استفاده می‌شود. حتی کسانی که به دانش تولید ویروس‌ها و بدافزارهای کامپیوتری تسلط ندارند، می‌توانند در شبکه سیاه با شیوه‌های تولید ویروس آشنا شوند. از آن گذشته، پرداخت در "دارک‌نت" نیز به شکل پنهانی صورت می‌گیرد. کاربران می‌توانند با استفاده از "بیت‌کوین" (Bitcoin) پول سفارش‌های خود را پرداخت کنند.

Deutschland Cyber Kriminalität
عکس: picture-alliance/dpa/K. J. Hildenbrand

از سوی دیگر، نیروهای اپوزیسیون در کشورهای دیکتاتوری نیز از "دارک‌نت" استفاده می‌کنند. به عنوان نمونه، کاربران می‌توانند با استفاده از نرم‌افزار "تور" (Tor) به شبکه سیاه اینترنت وصل شوند. گفته می‌شود که ادوارد اسنودن هم برای تماس گرفتن با خبرنگاران روزنامه "گاردین" از "دارک‌نت" استفاده کرده است.

شبکه سیاه و نیروهای امنیتی

پلیس و نیروهای امنیتی برای شناسایی کاربران در شبکه سیاه امکانات محدودی دارند. ثبت اطلاعات و تجزیه و تحلیل آن‌ها کمک چندانی برای شناسایی کاربران "دارک‌نت" نیست.

از این‌رو، ماموران پلیس می‌کوشند با استفاده از شیوه‌های دیگر، عرضه کنندگان کالاهای غیرقانونی در شبکه سیاه را شناسایی کنند. به عنوان نمونه، ماموران پلیس خود به عنوان خریدار و متقاضی به شبکه سیاه رجوع می‌کنند. دریافت کالاهای پست شده می‌تواند در ردگیری مجرمان موثر واقع شود. یا اینکه پلیس تلاش می‌کند با جلب اعتماد عرضه‌کنندگان این کالاها، امکان ملاقات با آن‌ها را فراهم کند. به این ترتیب، فروشنده مواد مخدر به جای ارسال آن توسط پست، با خریدار قرار دیدار شخصی می‌گذارد. قراری که می‌تواند منجر به شناسایی و دستگیری او بشود.