نوسان در مناسبات آمریکا و اسرائیل
۱۳۸۸ مرداد ۱, پنجشنبه
در حالی‌که اتحادیه اروپا از اسرائیل به‌دلیل ساخت ۲۰ واحد مسکونی در مناطق عرب‌نشین اورشلیم (شرق بیت‌المقدس) به شدت انتقاد می‌کند و آن‌را "اقدامی تحریک‌آمیز" می‌خواند، دولت اوباما سروصدای زیادی در این مورد به پا نمی‌کند.
فیلیپ کراولی، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، تلاش کرد تا برنامه‌های شهرک‌سازی‌های جدید در شرق اروشلیم (بیت‌المقدس) را چندان بزرگ جلوه ندهد: «این موضوع جدیدی نیست، بحث شهرک‌سازی در بیت‌المقدس شرقی، پیش‌تر هم بارها مطرح شده است.»
باراک اوباما در سخنرانی اخیر خود (اوایل ژوئن) در قاهره، که در سراسر جهان به‌دقت دنبال می‌شد، به صراحت اعلام کرد که چه انتظاراتی از اسرائیل دارد: «آمریکا مشروعیت شهرک‌سازی‌های جدید اسرائیل را نمی‌پذیرد. ادامه این روند، توافق‌های موجود را نقض می‌کند و تلاش‌ها برای صلح را از بین می‌برد. اکنون زمان آن است که شهرک‌سازی‌ها متوقف شوند.»
روشن است که وقتی رئیس جمهور آمریکا از شهرک‌سازی سخن می‌گوید، منظورش تنها ساخت‌وساز اسرائیل در کرانه باختری رود اردن نیست، بلکه به برنامه‌های شهرک‌سازی در شرق بیت‌المقدس نیز اشاره دارد؛ منطقه‌ای که فلسطینی‌ها می‌خواهند، اگر در آینده کشوری داشتند، آن‌را به عنوان پایتخت کشور خود برگزینند.
نتانیاهو و مخالفت صریح
در مقابل اینکه بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، این چنین شفاف از ادامه شهرک‌سازی‌ها در شرق بیت‌المقدس دفاع می‌کند، می‌تواند به حمله مستقیم او به تلاش‌های باراک اوباما تعبیر شود؛ تلاش‌هایی که برای بیرون‌آوردن گفت‌وگوهای صلح خاورمیانه انجام می‌شوند.
البته کسی در دولت باراک اوباما نمی‌خواهد نام "حمله" یا "تحریک" روی این رفتار نتانیاهو بگذارد، حتی اگر در محافل خصوصی‌تر سخن از این واژه‌ها در میان باشد.
در هر حال سفیر اسرائیل در ایالات متحده هفته گذشته به وزارت خارجه این کشور فرا خوانده شد. آن‌طور که سخنگوی این وزارتخانه می‌گوید، «با سفیر اسرائیل کوتاه پیرامون این موضوع (شهرک‌سازی در مناطق فلسطینی‌نشین) و موضوع‌های دیگر گفت‌وگو شد.»
کراولی البته هیچ اشاره‌ای به گزارش روزنامه اقتصادی اسرائیلی نمی‌کند که در روزهای اخیر از افزایش فشار واشنگتن بر اسرائیل گزارش داده بود و از اینکه دولت آمریکا حدود یک میلیارد دلار از کمک‌های قراردادشدۀ خود به اسرائیل را پرداخت نخواهد کرد. این دست فشارها را دیگر رئیس‌جمهوران آمریکایی از جمله بوش پدر و پسر نیز در قبال اسرائیل به کار بستند تا این کشور را از ادامه شهرک‌سازی‌ها منصرف کنند. این تلاش‌ها اما موفقیت چندانی نداشتند.
این هفته بناست جورج میچل، فرستاده ویژه دولت آمریکا در خاور میانه به این منطقه سفر کند. آن‌طور که از شواهد بر می‌آید، دولت آمریکا قصد ندارد گفت‌وگوهای پیش رو را با انتقادهای علنی از اسرائیل تلخ کند. این موضوع را از آن‌جا می‌توان فهمید که هیلاری کلینتون، وزیر خارجه ایالات متحده که در حال حاضر در سفر است، موضع خاصی نسبت به شهرک‌سازی‌های اسرائیل در شرق بیت‌المقدس نگرفت. او تنها به این جمله بسنده کرد که «گفت‌وگوها، فشرده و هدف‌مند، در جریان هستند و اگر خبری برای اعلام باشد، آن‌را اعلام خواهیم کرد.»
«اسرائیل دوستی بهترین از آمریکا در جهان ندارد»
در این میان سفیر جدید اسرئیل در آمریکا، مایکل اورن، در روز چهارشنبه در مصاحبه با رادیو اسرائیل تاکید کرد بر اینکه با وجود اختلاف نظر میان آمریکا و اسرائیل در مورد برخی موضوع‌های مشخص، بحرانی در روابط این دو کشور بوجود نیامده است. اورن افزود، اسرائيل دوست بهتری از آمریکا در جهان ندارد.
PB/FW