نمایشگاه پارلمان آلمان با حضور یک هنرمند ایرانی
۱۳۹۷ دی ۲۸, جمعهشامگاه پنجشنبه، ۲۷ دی (۱۷ ژانویه) ضلع جنوبی پارلمان آلمان مملو بود از افرادی که برای شرکت در مراسم گشایش نمایشگاه "صد سالگی حق رأی برای زنان" دعوت شده بودند. در گوشه و کنار سالن چهرههای برجسته اجتماعی، فرهنگی و سیاسی آلمان که برای دیدن آثار گوناگون هنرمندان آلمانی، آمریکایی، اسراییلی، افغانستانی، اوکراینی، ایرانی و سویسی آمده بودند به چشم میخورد.
درهای سالن نمایشگاه از ساعت پنج بعدازظهر باز بود و مهمانان تا ساعت هفت که مراسم گشایش با سخنرانی ولفگانگ شویبله، رییس پارلمان آغاز شد، وقت کافی برای مشاهده و گفتوگو پیرامون ۲۰ اثر هنری به قطع ۶۰x۸۰ سانتیمتر داشتند.
قطعی که برای این آثار تعیین شده بود، یادآور پوستری است که در انتخابات سال ۱۹۱۹ برای تبلیغ درباره نخستین شرکت زنان در انتخابات منتشر شده بود.
در تمامی آثار عرضه شده یا تصویر کامل زنان در مرکز ثقل است، یا گیسوان و اعضای بدن زن و یا نوشتههای مربوط به زنان.
نمای دور، نمای نزدیک
تابلو پرستو فروهر با عنوان "رای برای زنان" که دیجیتال طراحی و بر کاغذ سفید چاپ شده، زنانی را به نمایش گذاشته است که پیچیده در پارچههای رنگین هستند. از حرکت دستها وپاهاشان میتوان دریافت که نمیخواهند سنگینی بار پارچه را تحمل کنند و در تلاشند از این بار که بر دوش یا سرشان نهاده شده رهایی یابند.
این تصویر مینیاتوروار در نگاه نخست حکایتی را که پشت پارچهها نهفته است برملا نمیکند. بیننده باید جلوتر برود تا دریابد که نقش و نگارهای این اثر هنری نمادهای قدرت هستند، قدرتی مردانه و سرشار از خشونت.
مهمترین ویژگی کارهای دیجیتال پرستو فروهر همین است: بین شکل و محتوای اثر هماهنگی وجود ندارد.
در بسیاری از کارهای این هنرمند نمادی از فرهنگ ایرانی مشهود است، اما "رای برای زنان"، ایران یا جامعه ایرانی را تداعی نمیکند.
در اکثر آثار نمایشگاه سکون حکمفرماست ولی تابلوی فروهر سرشار از حرکات موزون است، به صحنهای منجمد از رقصی میماند که ماهرانه طراحی شده.
پرستو فروهر میگوید: «این کار نمایش چالش زنان با رنگهای متفاوت است، آنها در حال کلنجار رفتن با اطرافیان خود یا محیط اطرافشان هستند».
چرا هنرمندی ایرانیتبار؟
کریستینا فولکه، یکی از دو کوریتور نمایشگاه، در پاسخ به این پرسش میگوید: «در همان لحظه که یک کوریتور مسئولیت برگزاری نمایشگاهی را میپذیرد، نام هنرمند یا هنرمندان خاصی به ذهنش خطور میکند. پرستو فروهر مشهور است، هنرمند برجستهای است که در زمینه حقوق زنان فعالیت چشمگیری دارد، هنرمندی است که کوریتورها کارهایش را با علاقه به نمایش میگذارند. علاوه بر این او جزو هنرمندانی است که آثارشان توسط پارلمان آلمان خریداری شده و به کلکسیون پارلمان راه یافتهاند.»
فولکه در این باره که دولت یا احزاب پارلمان تا چه حد بر شکل و محتوای نمایشگاه تاثیرگذار بودهاند میگوید: «هیچ تاثیری نداشتهاند زیرا به آزادی هنر در اینجا (پارلمان) هم احترام گذاشته میشود. شواری هنری پارلمان برای ایجاد این نمایشگاه به ما مراجعه کرد و ما از آن پس آزادانه عمل کردیم.»
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
«هنوز به هدف نرسیده ایم»
مراسم گشایش نمایشگاه با سخنرانی ولفگانگ شویبله، رییس پارلمان آلمان آغاز شد. او که عضو حزب محافطهکار دموکرات مسیحی آلمان است به دستاوردهای مثبت مبارزات زنان پرداخت و تاکید کرد، جایگاه امروز زنان در آلمان را کسی به آنها هدیه نکرده بلکه برآیند تلاشهای بیوقفه زنان نسلهای پیشین است.
او سپس به نقش پررنگ زنان در دنیای هنر پرداخت و اظهار داشت که در صحنه سیاسی و اجتماعی نیز زنان باید حضور بیشتری داشته باشند.
شویبله در مراسم بزرگداشت صدمین سالگرد راهیابی زنان به پارلمان آلمان که بامداد پنجشنبه در صحن پارلمان برگزار شد نیز سخنرانی کرده بود.
او ضمن بیان اینکه برابری حقوقی زن و مرد در قانون اساسی آلمان یکی از دستاوردهای مهم جامعه و نتیجه مبارزات زنان است، اذعان کرد: «جامعه آلمان در زمینه عدالت اجتماعی هنوز به هدف نرسیده و زمانی میتواند ادعای موفقیت کامل کند که زنان و مردان مجبور نباشند به خاطر شغل و خانواده از آنچه که در زندگی برایشان ارجحیت دارد چشم بپوشند.»
شویبله خواستار تقسیم عادلانه مسئولیتها و کارهای خانه بین زن و مرد شد و تصریح کرد: «ما باید کارهایی مانند خانهداری، تربیت بچه و پرستاری از اعضای خانواده را که برای جامعه ما اهمیت زیادی دارد و هنوز به طور عمده توسط زنان و بدون دریافت مزد انجام میشود به گونه دیگری تقسیم کنیم».
مبارزه برای حق رای زنان در آلمان
مبارزه برای حق رای زنان در اروپا ریشه در انقلاب کبیر فرانسه دارد.
در آلمان نخستین زنی که در این راه مبارزه کرد لوییزه اوتو نام داشت و نخستین اقدامش در سال ۱۸۴۸ بود.
از آن پس شمار زیادی از زنان راه او را ادامه دادند تا اینکه حزب سوسیال دموکرات آلمان به این خواست زنان تن داد. این حزب زیر فشارهای شدید کلارا زتکین در سال ۱۸۹۱حق رای برای زنان را وارد اساسنامه خود کرد.
۲۷ سال بعد، در نوامبر ۱۹۱۸ "شورای نمایندگان ملت" قانون انتخابات را اصلاح کرد و حق رای برای زنان را به رسمیت شناخت.
در انتخابات پارلمانی ۱۹ ژانویه ۱۹۱۹ برای نخستین بار زنان شرکت کردند و ۳۷ زن به نمایندگی از پنج حزب به "مجلس ملی" راه یافتند.
امروز ۳۱ درصد از نمایندگان پارلمان آلمان (بوندستاگ) زن هستند. در دور پیشین پارلمان (۲۰۱۳ تا ۲۰۱۷) ۳۶ و نیم درصد نمایندگان زن بودند اما با ورود حزب راستگرای پوپولیستی "آلترناتیو برای آلمان" شمار زنان کاهش یافت.