نقش وزارت نفت در تعطیل پتروشیمی اصفهان
۱۳۹۱ شهریور ۱۳, دوشنبه
بر اساس گزارش‌هایی که مسئولان نفتی کشور ابتدا از تایید آن خودداری می‌کردند، فعالیت‌های پتروشیمی اصفهان از ابتدای تیرماه سال جاری متوقف شده است. اکنون که خبر تعطیل پتروشیمی رسما تایید شده در مورد علت دقیق آن گزارش‌ها و اظهارات ضد و نقیضی به گوش می‌رسد.
توقف بی‌سابقه کلیه فعالیت‌های پتروشیمی اصفهان
مدیر کنترل تولید شرکت ملی صنایع پتروشیمی، علی‌محمد بساق‌زاده چندی پیش در گفت‌وگو با خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) از علت دقیق توقف فعالیت‌های مجتمع پتروشیمی اصفهان اظهار بی‌اطلاعی کرد. او احتمال داد این توقف به دلیلی تعمیرات اساسی یا کمبود خوراک این مجتمع رخ داده باشد.
خبرهایی که در روزهای گذشته منتشر شده نشان می‌دهد که اختلاف پالایشگاه اصفهان و پتروشیمی این شهر در مورد تامین خوراک لازم برای این مجتمع، از دلیل‌های اصلی توقف فعالیت‌ها بوده است.
کارکنان مجتمع پتروشیمی اصفهان در نامه‌ای به وزیر نفت، رستم قاسمی که متن آن روز یک‌شنبه، ۱۲ شهریور در رسانه‌های داخلی منتشر شد می‌نویسند «متأسفانه از تاریخ ۴ تیرماه ۹۱ با قطع کامل خوراک پتروشیمی اصفهان از سوی شرکت پالایش نفت اصفهان کلیه واحدهای تولیدی این شرکت از سرویس خارج و با قطع تولید روبرو گشته که در طول عمر این شرکت بی‌سابقه بوده است.»
دولت و پالایشگاه شبه‌دولتی اصفهان
مسئولان ارشد وزارت نفت ادعا می‌کنند پالایشگاه و پتروشیمی اصفهان از صنایع خصوصی شده هستند و دولت نقشی در اختلاف میان آن‌ها ندارد. حمیدرضا فولادگر نماینده اصفهان و رئیس كمیسیون ویژه حمایت از تولید ملی مجلس شورای اسلامی می‌گوید:«البته خصوصی‌شدن پالایشگاه نفت اصفهان از سنخ شبه‌دولتی شدن است.»
در نامه‌ی یاد شده خطاب به قاسمی نیز تاکید شده «کارکنان پتروشیمی اصفهان جزو مستخدمین رسمی وزارت نفت بوده و لازم است از سوی مسئولین محترم نفت و خصوصًا شخص جنابعالی مورد حمایت قرار گیرند.»
به دلیل همین ارتباط و وابستگی مجموعه‌های به ظاهر خصوصی شده به بدنه دولت، تاکنون نشست‌های متعددی میان مدیران پالایشگاه و پتروشیمی اصفهان با حضور رستم قاسمی و سه معاون او برگزار شده که هیچ یک به نتیجه‌ای نرسیده است.
قطع خوراک پتروشیمی به دستور وزیر نفت
روز دوشنبه، ۱۳ شهریور ایسنا نوشت، محسن خحسته‌مهر،معاون وزیر نفت در برنامه‌ریزی و نظارت بر منابع هیدروکربوری با دستور رستم قاسمی مامور پی‌گیری و حل مشكل پتروشیمی اصفهان شده است.
همزمان با انتشار این گزارش، خبرگزاری مهر به نقل از علیرضا ضیغمی، یکی دیگر از معاونان قاسمی و مدیر عامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی نوشت، قطع فروش خوراک به پتروشیمی به دستور شخص وزیر انجام شده است. پتروشیمی اصفهان یکی از صنایع زیربنایی ایران محسوب می‌شود که ۳۰۰ هزار تن محصولات سالانه آن به عنوان خوراك صنایع پایین دستی نظیر شوینده‌ها، پلاستیك‌ها، الیاف پلی استر، نرم‌كننده‌های پـلاستیكی، رنگ‌سازی و صنایع نظامی به كار برده می‌شود.
در نامه به وزیر نفت آمده است، به دلیل تغییر کاربری بسیاری از پتروشیمی‌ها برای تولید بنزین «این شرکت تنها شرکتی بوده که میتوانست احتیاجات بیش از ۲۰۰ شرکت صنایع پایین دستی را برطرف سازد.»
افزایش شدید بهای خوراک پتروشیمی
در مورد علت افزایش حجم بدهی‌های پتروشیمی به پالایشگاه نیز اظهارات طرف‌های دعوا با هم مغایرت دارد. مدیر روابط عمومی پالایشگاه اصفهان، محمدصادق حاجیان می‌گوید، از آنجا که بدهی پتروشیمی در چهار سال گذشته به حدود ۲۴۲ میلیارد تومان رسیده و این شرکت در سال جاری حاضر به عقد قرارداد با قیمت‌های جدید نشده مجبور به فسخ قرارداد و قطع تامین خوراک پتروشیمی شدیم.
محمدابراهیم یاوری، مدیرعامل پتروشیمی اصفهان در واکنش به اظهارات مدیران نفتی می‌گوید مطابق توافق‌ها این شرکت ۷۰ درصد از بهای خوراک دریافتی را با تحویل محموله‌های "رافینیت" جبران می‌کرد، اما پالایشگاه اصفهان با حذف یارانه‌ی این محصولات از دریافت آن‌ها خودداری کرده است.
خبرگزاری مهر ۱۳ شهریور از قول یاوری نوشت، پالایشگاه اصفهان بهای محصولات خود را ۳۲۰ دلار در هر تن افزایش داده که به این ترتیب گران‌ترین قیمت خوراک در صنایع پتروشیمی جهان محسوب می‌شود.
جبران زیان تولید بنزین با فشار بر بخش خصوصی
اظهارات مدیرعامل پتروشیمی اصفهان بازگوکننده‌ی گوشه‌ای از معضلات کنونی صنایع نفت و گاز جمهوری اسلامی است که با آغاز تحریم‌های جدید آمریکا و اتحادیه اروپا از ابتدای ماه ژوئیه سال جاری بحرانی‌تر شده است.
از سوی دیگر سخنان یاوری بیانگر نقش دولت و وزارت نفت در به تعطیلی کشانده شدن پتروشیمی اصفهان است: «با دستور شرکت ملی پالایش و پخش نفتی باید پتروشیمی دولتی برزویه بنزین خام تولید کند. هزینه تولید این محصول و عدم سوددهی صادرات پتروشیمی مجتمع برزویه، با افزایش قیمت خوراک از پتروشیمی و پالایشگاه‌های خصوصی نفت اخذ می‌شود.»
مجتمع پتروشیمی اصفهان در سال ۱۳۷۱ راه‌اندازی و به گفته‌ی کارکنانش از ۱۸ ماه پیش در اختیار بخش خصوصی قرار گرفته است.
مدیر پتروشیمی اصفهان در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر مجموعه وزارت نفت را متهم می‌کند که با هیچ یک از پیشنهادهای پتروشیمی اصفهان موافقت نکرده و تعلل در تصمیم‌گیری در مورد وضعیت این شرکت منجر به زیان، کاهش اشتغال و بدون خوراک ماندن ۲۸۰ کارخانه شده است.