1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله
موسیقیایران

نرم‌نواز ساز بم

۱۳۹۹ اسفند ۲۰, چهارشنبه

۲۰ اسفند ۱۳۱۴: ۸۵ سال پیش در چنین روزی اسکندر ابراهیمی زنجانی (منصور نریمان) در مشهد زاده شد: «شاید فشردگی زندگی باشد که نوازندگی را از آن حال و احساس گذشته دور کرده و مکانیکی ساخته است.»

https://p.dw.com/p/3qNVV
منصور نریمان
منصور نریمانعکس: Irna

پدر اسکندر ابراهیمی زنجانی با نام هنری منصور نریمان، پزشک بود و تار و سه‌تار را خوش می‌نواخت: «چهار سالم بود و پدر اول نمی‌گذاشتند به سازها دست بزنم، ولی وقتی دیدند آهنگ‌هایی می‌زنم، خوشحال شدند و به ردیف که رسید، خیلی به من کمک کردند و شش ابتدایی بودم که اولین کنسرتم را که تکنوازی سه‌تار بود، در تالار شیر و خورشید دادم.»

۱۴ ساله بود که جای خالی ساز بم به ویژه بربط یا عود را در موسیقی ایرانی حس کرد. از رادیو به نوازندگی هنرمندان مصری، عراقی و ترک و کرد گوش می‌داد و نخست سبک آنها را تقلید می‌کرد: «در تهران یک هنرمند مسیحی به نام نریمان آبنوسی بود که عود را از او تهیه کردم و اینقدر شیفته کارش بودم که نام هنری‌ام را نریمان انتخاب کردم. زحمت بسیار کشیدم که سبک نوازندگی این ساز ایرانی باشد نه عربی و این در سال ۱۳۳۵ بود که ۲۱ سال داشتم و بیشتر در رادیو مشهد تکنوازی می‌کردم.»

۲۰ ساله بود که به سرپرستی ارکستر رادیو مشهد رسید و ترانه‌های بومی و همچنین ساخته و پرداخته‌های خودش را تنظیم و اجرا می‌کرد.

۲۴ ساله بود که مدیر عامل صدا و سیمای شیراز شد و در ظرف چهار سال ارکستری تشکیل داد و گاه ترانه‌های شیرازی هم می‌خواند.

دویچه وله را در اینستاگرام دنبال کنید

۲۸ ساله بود که به تهران رفت، مدرس هنرستان موسیقی شد و همزمان تا انقلاب ۵۷ در برنامه‌های گوناگون رادیو تلویزیون با خوانندگان بنام آواز همکاری می‌کرد و افزون بر این چندین برنامه تکنوازی و همنوازی به جا گذاشت و عود را از فراموشی و "ساز ویژه موسیقی عربی" به در آورد.

او چند ترانه ساخته و خوانده که ماندگارترین آنها "لالایی" است که برای دخترش گفته و سال‌ها گاه در پایان "داستان شب" رادیو ایران پخش می‌شد. آهنگ این ترانه را به سبک آهنگ‌های بومی خراسانی ساخته است:

"بخواب ای چشمه نوشم، بخواب ای مایه هوشم

تو بی هر غم در آغوشم"

هم اکنون بیشتر هنرآموزان از آثار او "ردیف موسیقی برای عود"، "۴۲ قطعه برای عود" و "شیوه بربط‌نوازی" برای فراگیری این ساز بهره می‌گیرند.

منصور نریمان در ۷۹ سالگی در تهران درگذشت.