1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله
تاریخایران

نخستین سخنران زن ایرانی در پارلمان

۱۳۹۹ اسفند ۲۱, پنجشنبه

۲۱ اسفند ۱۲۹۳: ۱۰۶ سال پیش در چنین روزی نیره ابتهاج سمیعی در رشت زاده شد: «عدالت اجتماعی بی‌توجه به حقوق زنان که نیمی از جمعیت کشورند و در شئون اقتصادی، فرهنگی و بهداشتی وظایف حساسی را انجام می‌دهند، ممکن نیست.»

https://p.dw.com/p/3qSzY
نیره ابتهاج سمیعی
نیره ابتهاج سمیعیعکس: gemeinfrei

پدر نیره ابتهاج از زمین‌داران بزرگ بود: «مادرم تحصیلاتی داشت و چند کلمه فرانسه می‌دانست. پدرم روشنفکر و جهان‌دیده بود و به ادبیات فارسی و زبان‌های فرانسه و روسی تسلط کامل داشت و مرا به تنها مدرسه آمریکایی رشت سپرد.»

او نخستین زنی بود که با دیپلم زبان‌های خارجی به استخدام دولت درآمد و در مدارس دخترانه تدریس کرد و هم‌زمان فعالیت سیاسی داشت: «۱۸ سالم بود که عاشق نبودم، ولی به خاطر نشان دادن طغیان فکری و استقلال ازدواج کردم اما تا همسرم می‌خواست زن دیگری بگیرد، طلاق گرفتم. در آن زمان در اولین مجله زنان "عالم نسوان" مقاله‌های روشنگرانه‌ای درباره حقوق، آزادی و تعلیم و تربیت زن می‌نوشتم.»

۲۸ ساله بود که به تهران رفت و به سرپرستی "انجمن فار‌ التحصیلان مدرسه آمریکایی" برگزیده شد.

۳۴ ساله بود که هم‌زمان با کار، در رشته زبان دانشکده ادبیات دانشگاه تهران درس می‌خواند.

او مدتی نایب‌رئیس جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران بود.

۴۹ ساله بود که از رشت به عنوان نماینده دوره ۲۱ به مجلس شورا راه یافت و به همراه پنج زن دیگر از نخستین نمایندگان زن در تاریخ ایران به شمار آمد.

افزون بر این او نخستین زنی بود که به نیابت مجلس برگزیده شد و در دفاع از حقوق زنان روستایی نطق کرد: «در حوزه انتخابی این جانب در فصل زراعت دختران و زنان روستایی علاوه بر خانه‌داری از بام تا شام در هوای آفتابی و بارانی پر زحمت‌ترین کارها را انجام می‌دهند. زن روستایی به تناسب این سهم مهمی که در اقتصاد و کشاورزی و بالا بردن سطح تولید دارد، باید از حقوق و مزایای اقتصادی بهره‌مند گردد. هنوز سرنوشت اقتصادی زن روستایی کاملا در دست همسر اوست".

در دوره عضویت در حزب ایران نوین در کنگره‌های جهانی مانند "شورای زنان" در آمریکا، "کنگره جهانی زنان" در شوروی و فرانسه و "کنفرانس بین‌المجالس" شرکت می‌کرد.

او برای خدماتش از محمدرضا پهلوی، شاه وقت، نشان‌های درجه ۳ همایون، مدال تاجگذاری و مدال جشن‌های ۲۵۰۰ ساله را گرفت.

با بروز انقلاب ۵۷ مدتی از ایران دور بود ولی به ایران بازگشت و بیشتر در زادگاهش زیست.

نیره ابتهاج سمیعی در ۱۰۳ سالگی در زادگاهش درگذشت.