1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله
دانشآمریکای شمالی

نخستین بالگرد به مریخ رسید

۱۳۹۹ اسفند ۱, جمعه

ربات کاوشگر پرسه‌ورنس ناسا پس از حدود شش ماه، بر سطح مریخ فرود آمد. طبق اعلام ناسا، این مریخ‌نورد طبق برنامه در دهانه جیزرو فرود آمده است. این کاوشگر برای اولین بار یک بالگرد هم به همراه دارد به نام "نبوغ".

https://p.dw.com/p/3paS8
فرود کاوشگر استقامت یا بر روی مریخعکس: NASA/JPL-Caltech/Xinhua/picture alliance

مریخ‌نورد ناسا با نام "پرسه‌ورِنس" با موفقیت بر سطح مریخ فرود آمد. این ربات کاوشگر که در ژوئیه ۲۰۲۰ از ایستگاه فضایی کیپ کاناورال به فضا پرتاب شده بود، با مانوری خطرناک در محلی که تاکنون هیچ بررسی روی آن صورت نگرفته، در "دهانه جیزرو" نشست. اندکی پس از فرود این مریخ‌نورد پرسه‌ورنس (به معنای استقامت)، اولین تصاویر خود را به زمین ارسال کرد.

طراحی و ساخت این مریخ‌نورد ۲ میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلاری ناسا تقریبا یک دهه طول کشید. جستجوی نشانه‌هایی از حیات باستانی در مریخ، پرواز اولین بالگرد در جهان فرازمینی و مخابره صدای مریخ به زمین از اهداف مأموریت کاوشگر "پرسه‌ورنس" در مریخ هستند.

لحظه‌ی خبر فرود کاوشگر استقامت بر روی مریخ و واکنش تیم مسئول در ناسا
لحظه‌ی خبر فرود کاوشگر استقامت بر روی مریخ و واکنش تیم مسئول در ناساعکس: NASA/abaca/picture-alliance

قرار است این کاوشگر در مأموریت خود به ویژه در جستجوی ردپایی از زندگی میکروبی پیشین بر روی مریخ باشد. دیگر حوزه مأموریت این مریخ‌نورد، تحقیقات اقلیمی و زمین‌شناسی اعلام شده است.

این کاوشگر دارای وزنی بیش از یک تن است، بزرگی‌اش به اندازه یک خودرو کوچک است و برای انجام مأموریت خود دارای ابزار آلات پیچیده‌ای است؛ یک بالگرد فوق سبک تخصصی به نام "اینجینیوتی" یا نبوغ به همراه دارد  و دوربین‌های قدرتمند و میکروفون برای ضبط صدای این سیاره از دیگر محموله‌هایی است که این کاوشگر با خود حمل می‌کند.

ویژگی‌ها و مأموریت "نبوغ" در مریخ

اینجینیوتی قرار است در اتمسفر مریخ به پرواز درآید که به نوبه خود چالشی بزرگ به شمار می‌آید چرا که جو مریخ تنها یک درصد چگالی جو زمین را داراست. برای اینکه این بالگرد بتواند در اتمسفر رقیق مریخ قادر به بلند شدن و پرواز باشد مهندسان ناسا مجبور بودند این پهپاد را تا آنجا که امکان دارد سبک بسازند.

بالگرد اینجینیوتی بر روی مریخ
بالگرد اینجینیوتی در مأموریت اکتشافی در مریخعکس: Patrick T. FALLON/AFP

این مینی بالگرد یک کیلو و ۸۰۰ گرم وزن دارد و از ۴ پایه تشکیل شده است با یک بدنه و دو ملخ. ملخ‌ها ۲۴۰۰ بار در دقیقه می‌چرخند؛ یعنی ۵ بار سریع‌تر از یک بالگرد معمولی.

بالگرد نبوغ برای اینکه بتواند باتری‌ها را دوباره شارژ کند، مجهز به چهار پانل خورشیدی است. بخش بزرگی از انرژی برای گرم کردن دوباره بالگرد پس از تحمل دمای منهای ۹۰ درجه شب‌ها مصرف می‌شود. این هلیکوپتر در حال پرواز، تصاویر و ویدیوهایی از مریخ ضبط می‌کند. 

قرار است این بالگرد تا ۵ پرواز بر فراز مریخ انجام دهد. بالگرد نبوغ می‌تواند تا ۵ متر ارتفاع بگیرد و تا ۳۰۰ متر دورتر از مبدأ پرواز کند. هر پرواز احتمالا تا یک و نیم دقیقه طول می‌کشد.

تصاویر منتشرشده از سوی ناسا از کاوشگر استقامت که امروز بر مریخ نشست
تصاویر منتشرشده از سوی ناسا از کاوشگر استقامت که امروز بر مریخ نشستعکس: NASA/Xinhua News Agency/picture-alliance

از آنجا که ارسال داده‌ها از مریخ به زمین ۲۰ دقیقه طول می‌کشد، این بالگرد از راه دور کنترل نمی‌شود بلکه مستقلا پرواز می‌کند. ناسا به این پرنده تنها دستورهای اساسی ارسال می‌کند که بر أساس این پیام‌ها بالگرد با شمار بالای حسگرهایی که در آن تعبیه شده‌اند، می‌تواند جهت‌یابی کند.

این همه هزینه و این همه دردسر برای چه؟

ناسا می‌گوید پرواز بالگرد "نبوغ" یک مأموریت نمایشی است، هدف علمی خاصی را دنبال نمی‌کند غیر از اینکه نشان دهد پرواز در جو مریخ امکان‌پذیر است. افزون بر این ناسا می‌خواهد با این پروژه داده‌های یک وسیله پرواز روی یک سیاره دیگر را جمع‌آوری کند.

مهندس سرپرست این پروژه به نام باب بلارِم معتقد است که در آینده چنین بالگردهایی می‌توانند عرصه جدیدی در اکتشافات مریخ به روی محققان بگشایند. به گفته او آنها قادر خواهند بود به مناطقی سرک بکشند که مریخ‌نوردان نمی‌توانند به آنجا بروند. 

نخستین تصاویر مخابره شده از کاوشگر استقامت به زمین
نخستین تصاویر مخابره شده از کاوشگر استقامت به زمینعکس: NASA TV/REUTERS

فراهم آوردن شرایط برای مأموریت‌های آتی و شاید اسکان بشر در مریخ یا بهره‌برداری از منابع طبیعی مریخ اهداف بلندمدتی هستند که ناسا با مأموریت‌های این چنین دنبال می‌کند.