نخبگان خارج از کشور اعدام‌ها را محکوم کردند• مصاحبه
۱۳۸۸ بهمن ۱۱, یکشنبه
امضاکنندگان این بیانیه، اعدام جوانان، صدور حکم اعدام برای زندانیان سیاسی و عقیدتی و برگزاری دادگاه‌های غیرعلنی را محکوم کرده‌اند. آنها از تمامی نهادهای مدنی، حقوق بشری و اعضای مسئول جامعه جهانی خواسته‌اند در برابر این اقدامات غیرانسانی و ناعادلانه، واکنش جدی نشان دهند. بیانیه به دولت ایران هشدار داده که از سرنوشت تمامی حاکمان دیکتاتور عبرت گیرد و گمان نبرد که می‌توان از طریق حکومت ترور، صدای آزادیخواهی مردم ایران را خاموش کرد.
[متن کامل بیانیه را از طریق لینک زیر بخوانید]
نام یرواند آبراهامیان، داریوش آشوری، شهرنوش پارسی‌پور، مجید محمدی، محسن نامجو، آرش سبحانی، عبدی کلانتری، منیره برادران، نیره توحیدی، مهدی جامی و محمدرضا نیکفر در بین امضاکنندگان این بیانیه به چشم می‌خورد. اکبر گنجی، هماهنگ‌کننده نگارش و نشر این بیانیه، در گفتگو با دویچه‌وله، به پرسش‌هایی در باره جنبش سبز و نقش روشنفکران خارج از کشور پاسخ داد.
دویچه‌وله: هدف و پیام انتشار این بیانیه چیست؟
اکبر گنجی: نقش ما اطلاع‌رسانی و حمایت از جنبش سبز است. آقای موسوی و کروبی، هم اعدام‌ها را محکوم کرده‌اند و هم از مردم خواسته‌اند که در راهپیمایی ۲۲ بهمن شرکت کنند. ما نیز همین را در بیانیه طرح کرده‌ایم. ما همچنان از مطالبات حداقلی که آقایان موسوی و کروبی طرح کرده‌اند، پشتیبانی می‌کنیم و بهترین راه در شرایط فعلی را تن دادن به همین شرایط حداقلی می‌دانیم.
در روزهای گذشته، دو نفر اعدام و پنج نفر دیگر متهم به محاربه شده‌اند. به غیر ازبیانیه چه باید کرد؟
بهرحال هرکسی هرکار از دستش برآید، در این شرایط می‌کند. توجه کنید که مردم و روشنفکران و رهبران جنبش سبز درشرایط بسیار بدی قرار دارند. این‌ها تمام حلقه‌های واسط بین رهبران جنبش و بدنه جنبش مدنی را بازداشت کرده‌اند. آنها که مانده‌اند، کسانی‌اند که دستشان به آنها نرسیده است. با گرفتن تمام رده‌های دوم و سوم جنبش و با گرفتن تمام رسانه‌ها و امکانات رسانه‌ای تلاش کرده‌اند جنبش را در فشار بگذارند. اعدام‌ها برای ایجاد وحشت است. به خشونت‌عریان برای سرکوب جنبش سبز متوسل شده‌اند.
آقای لاریجانی در پاسخ به اعتراض‌های جاری، از احکام اعدام دو نفر اخیر دفاع کرد. به نظر می‌رسد در ادامه این سیاست مصمم هستند، در این زمینه چه می‌توان کرد؟
بهرحال هر کس باید به نوعی این اعمال جنایتکارانه را محکوم کند. ما باید با نهادهای معتبر بین‌المللی تماس بگیریم. باید از سازمان ملل بخواهیم که این رفتارها را محکوم کند.
بدترین و حداکثر شعاری که افراد در راهپیمایی‌ها می‌توانند داده باشند، مرگ بر جمهوری اسلامی، مرگ بر ولایت فقیه و مرگ بر خامنه‌ای است. مطابق قانون مجازات اسلامی همین رژیم، حداکثر اهانت، حداکثر دو سال زندان دارد. مطابق همین قانون، تبلیغ علیه نظام، حداکثر یک‌سال زندان دارد. می‌توانستند به کسانی که رادیکال‌ترین شعارها را داده‌اند، در نهایت یک تا دو سال زندان بدهند. اما آنها را دارند اعدام می‌کنند. این‌ها جوانان و سرمایه این مملکت هستند.
آقای گنجی شما در عین حال در کارزاری فعالیت دارید که قصد نهایی‌اش به جریان انداختن پرونده‌ای علیه جمهوری اسلامی به اتهام "جنایت علیه بشریت" است. آیا اعدام‌های اخیر را نیز در همین قالب پیگیری و مستند خواهید کرد؟
قطعا! یکی از مصادیق ۱۱ گانه‌ای که دیوانعالی کیفری بعنوان جنایت علیه بشریت آورده است، مواردی است که شما با گروهی اجتماعی به دلایل عقیدتی، سیاسی، نژادی یا مذهبی برخورد کنید. این‌ها نه تنها با نیروهای اجتماعی خواستار دمکراسی و حقوق بشر رویارویی می‌کنند، بلکه تعدادی را در زندان‌ها زیر شکنجه کشته‌‌‌اند، مردم را در خیابان‌ها به گلوله می‌بندند و الان هم دارند اعدام می‌کنند. قطعا این رفتار، "جنایت علیه بشریت" محسوب می‌شود.
شما از مردم دعوت کرده‌اید که در سالگرد انقلاب، آرام و متین شرکت کنند. خودتان در خارج کشور برای این روز چه برنامه‌ای دارید؟
اول بگویم که ما کاری جز حمایت از نکاتی که رهبران جنبش عنوان کرده‌اند، نکرده‌ایم. آقایان موسوی و کروبی مردم را دعوت به راهپیمایی در ۲۲ بهمن کرده و اعدام‌ها را محکوم کرده‌اند. ما می‌توانیم اطلاع رسانی کنیم و از طرف دیگر وضعیت اسفبار مردم را به اطلاع جهانیان برسانیم. همانطور که آقای موسوی گفته، هر یک از ما یک سفیر و یک رسانه هستیم. ما باید با نهادهای مدنی و تشکل‌های کشورهای غربی تماس بگیریم. با پارلمان‌های کشورهایی که در آنها هستیم، مشکلات را در میان بگذاریم.
انتقاد می‌شود که اپوزیسیون خارج کشور پیوسته مردم را به حضور در خیابان‌ها تشویق می‌کند، اما هزینه این حضور را داخل کشوری‌ها با اخراج و زندان و شکنجه و اعدام می‌‌‌‌‌‌‌‌پردازند. شما پاسخ این انتقاد را چگونه می‌دهید که به ترتیبی، مردم را در معرض دستگیری یا نابودی قرار می‌دهید؟
مطابق قانون اساسی همین رژیم، تجمع آرام نیاز به مجوز ندارد. ما تنها به مردم توصیه می‌کنیم که از حق قانونی خود برای اعتراض و اعلام خواست‌های خود استفاده کنند. این‌که رژیمی سفاک است، معنایش این نیست که مردم از حقوق قانونی خود صرفنظر کنند. نمی‌توان گفت که چون رژیم به خشونت متوسل می‌شود، پس نباید کاری کرد.
مهیندخت مصباح
تحریریه: شیرین جزایری