ناتو دو دیپلمات روس را اخراج کرد
۱۳۸۸ اردیبهشت ۱۱, جمعهبار دیگر اختلاف میان روسیه و ناتو بالا گرفت. پیمان دفاعی آتلانتیک شمالی (ناتو) اجازهنامه ورود دو دیپلمات روس به محوطهی مرکز ناتو در بروکسل را به دلیل جاسوسی لغو کرد. دولت روسیه این اقدام را یک «تحریک شدید» نامید.
یک سخنگوی ناتو کوتاه پس از واکنش روسیه، با لحنی شدید گسترش حضور نظامی روسیه در گرجستان را مورد انتقاد قرار داد و اعتراض مسکو نسبت به مانور ناتو در گرجستان را رد کرد.
به گفتهی دیپلماتهای ناتو در بروکسل، یکی از دو دیپلماتی که متهم به جاسوسی هستند، ولادیمیر چیشوف نام دارد که فرزند فرستادهی مسکو در اتحادیهی اروپاست.
پیشینهی جاسوسی روسیه علیه ناتو در استونی
روزنامهی "فاینانشیال تایمز" در شمارهی پنجشنبه (۳۰ آوریل / ۱۰ اردیبهشت) خود طی گزارشی نوشت که علت واکنش شدید ناتو یک مورد جاسوسی دیگر علیه این پیمان بوده است که در استونی کشف شده بود. در ماه فوریهی گذشته در استونی یک کارمند این کشور به ۱۲ سال زندان محکوم شد، زیرا سالیان دراز اطلاعات محرمانهی ناتو را به سازمان اطلاعاتی روسیه میداده است.
این روزنامه میافزاید، هر چند که این دو دیپلمات اخراج شده در ارتباط با جریان استونی نبودهاند، ولی به دلیل آسیبی که در استونی وارد شده بود، ناتو میبایستی واکنشی قاطع نشان میداد. استونی از سال ۲۰۰۴ عضو پیمان ناتوست.
وزارت خارجهی روسیه در مسکو اعلام داشت که «این عمل خشمآور در واقع نقض آشکار هدف ناتو مبنی بر تلاش برای عادیسازی مناسبات با روسیه است». کرملین افزود، با این حال چیشوف، سفیر روسیه در اتحادیهی اروپا، بدون ارتباط با این مسئله در بروکسل خواهد ماند.
اختلاف میان ناتو و روسیه بر سر مناقشهی قفقاز
تقریبا همزمان با اخراج این دو دیپلمات مظنون به جاسوسی، سفیران ۲۸ کشور عضو اتحادیهی اروپا و دیمیتری روگوسین، سفیر روسیه در ناتو، روز چهارشنبه (۲۹ آوریل) برای نخستین مرتبه از زمان لشکرکشی روسیه به گرجستان، بهطور رسمی تشکیل جلسه دادند.
در این جلسه هر دو طرف به توافق رسیدند، فعالیت شورای ناتو−روسیه را از سر بگیرند. فعالیت این شورا به دلیل لشکرکشی مسکو به گرجستان در ماه اوت سال ۲۰۰۸ تعطیل شده بود. جیمز آپاتورای، سخنگوی ناتو، در پایان این جلسه گفت: «همگان خواستار آن بودند که شورای ناتو−روسیه در آینده کارکرد بهتری داشته باشد».
آپاتورای روز پنجشنبه با صراحت افزود: «هر لحظه دشوارتر میشود که بتوان سخنان روسیه را با آنچه در حال رخدادن است، انطباق داد». روسیه ادعا میکند که اجرای مانور ششم ماه مه ناتو در گرجستان برای این کشور غیرمنتظره بوده است. آپاتورای در این زمینه گفت: «این در حالی است که روسیه از همان مراحل آغازین طراحی این مانور، در جریان امر قرار گرفته و دعوت چندین مرتبهی ناتو برای شرکت در این مانور را رد کرده است».
به گفتهی سخنگوی ناتو، روسیه از یک تحریک سخن میراند، در حالی که میداند، این مانوری کوچک بوده و با شرکت فقط هزار و ۹۰۰ سرباز صورت میگیرد.
آپاتورای افزود که این واکنش اعتراضی روسیه: «درست در روزی انجام میشود که روسیه توافقنامههایی را با ابخازستان و اوستیای جنوبی منعقد میکند و بر اساس این توافقنامه، واحدهای نظامی روسی در مرزهای ابخازستان و اوستیای جنوبی و بخشی از گرجستان مستقر خواهند ماند».
به گفته سخنگوی ناتو، «این حرکتهای روسیه در جهت منافع صلح و ثبات درازمدت برای مردمان حوزهی قفقاز جنوبی نیست». ناتو از روسیه میخواهد، به رسمیتشناختن یکجانبهی ابخازستان و اوستیای جنوبی را لغو کند.
روسیه که در اوت ۲۰۰۸ نیروهای نظامی خود را وارد گرجستان کرد، در مخالفت با اجرای مانور نظامی ناتو، چنین استدلال میکند که مردمان این منطقه از جنگ اخیر دچار شوک روحی هستند و نباید سربازان جدیدی را در برابر خانههای خود ببینند.
باید اشاره کرد که حتا یک فروند تانک در این مانور شرکت نخواهد داشت. با این حال مسکو خواستار لغو این مانور است.
DK/PB