موتورهای جدید ایرانی چگونه‌اند؟
۱۳۹۹ دی ۲۳, سه‌شنبه
موتورهای جدید ایران خودرو
در میان بسیاری از موتورهایی که در ایران، جدید خوانده می‌شوند اکثر آنها در اصل موتورهای قدیمی با نام‌های جدید هستند. تنها شرکت ایران خودرو نسلی از موتور را در دست توسعه دارد که نسبت به تکنولوژی روز تا حدودی جدید محسوب می‌شود.
برخی رسانه‌های تکنولوژی در ایران اطلاعات تازه‌ای را درباره این موتورها منتشر کرده‌‌اند.
سایت بیت ران گزارش داده است که ایران خودرو امسال قصد معرفی نسل جدید موتورهای سه سیلندر خود را دارد.
بر اساس گزارش منتشر شده در سایت دیجیاتو، اولین نمونه موتور سه‌سلیندر این شرکت درزمستان امسال تولید می‌شود.
سایت اسب بخار هم گزارش داده است که این موتورسه سیلندر ایران خودرو، احتمالا روی پلت فرم پی اف یک پژو و برای یک خودرو کوچک شهری استفاده خواهد شد.
هم اکنون شرکت‌های بزرگ خودروسازی جهان چندین استراتژی را برای پیشرانه خودرو در نظر گرفته‌اند این استراتژی‌ها شامل برقی شدن، هیبریدی شدن و کاهش حجم موتورهای درون‌سوز است.
بنظر می‌رسد تا یک دهه آینده موتورهایی با حجم بالای دو لیتر بندرت در خودسازها استفاده شود. اما این کاهش حجم به معنی کاهش قدرت نیست.
هم اکنون شرکتی مانند ب ام و آلمان می‌تواند از یک موتور ۱.۵ لیتری نزدیک ۲۰۰ اسب بخار قدرت بگیرد این قدرت را یک دهه پیش موتورهای شش سیلندر می توانستند تولید کنند.
ایران البته بسیار دیر وارد این عرصه شده است هنوز هیچ خودرو برقی در ایران برنامه تولید ندارد خودروهای هیبریدی هم از تولید دور هستند تنها شرکت ایران خودرو شروع به توسعه موتورهای سه سیلندر کم حجم کرده است.
بر اساس گزارس سایت بیت ران سری پیشرانه 3FX3 به صورت سه سیلندر و با دو حجم یک لیتر و ۱.۳ لیتر برای محصولات ایران خودرو طراحی شده است.
اولین پیشرانه این خانواده موتور یک لیتری است.این موتور یک لیتری هنوز در مراحل ساخت نمونه اولیه است و قدرت اعلام شده برای آن ۷۲ اسب بخار است.این قدرت البته بالا نیست و با موتورهای روز یک لیتری جهان فاصله دارد. بر اساس اطلاعات منتشر شده این موتور از توربوشارژ و سیستم تزریق مستقیم سوخت استفاده نمی‌کند.
بیشتر موتورهای روز سه سیلندر جهان از این تکنولوژی استفاده می‌کنند بر همین اساس احتمالا تکنولوژی این موتور حداقل پنج سال قدیمی بنظر می‌رسد و شاید تا زمان تولید انبوه این موتور کاملا یک موتور قدیمی باشد.
موتور دوم ۱.۳ لیتر حجم و ۸۷ اسب بخار قدرت دارد. این موتور مانند موتور قبلی تکنولوژی یکسانی دارد و نمی توان آن‌را موتور تازه‌ای دانست.
موتور سوم که هنوز هیچ نمونه‌ای از آن ساخته نشده، ۱.۳ لیتر حجم دارد و می تواند قدرت ۱۲۰ اسب بخار را تولید کند. این موتور دارای توربوشارژ است اما سیستم پاشش مستقیم سوخت ندارد. این موتور احتمالا تا سه سال دیگر هم وارد بازار نخواهد شد در آن زمان هم این موتور از نظر تکنولوژی قدیمی شده است.
موتور چهارم و پنج هر دو از حجم یکسان ۱.۳ لیتری استفاده می‌کند و دارای توربوشارژ و سیستم تزریق مستقیم سوخت هستند. این موتورها بترتیب ۱۲۷ و ۱۵۰ اسب بخار قدرت خواهند داشت. این دو پیشرانه، تنها موتورهای این خانواده‌اند که هم اکنون موتورهای روزی محسوب می‌شوند اما احتمالا تا شش سال دیگر امکان تولید نخواهند داشت و بنظر می‌رسد در آن زمان این موتورها در صورت تولید قدیمی شده باشند.
این خانواده جدید را می‌توان با وجود ضعف‌هایشان، نقطه عطفی در صنعت خودرو ایران دانست. وضعیت در شرکت سایپا برای موتورهای جدید اما بسیار متفاوت است.
موتورهای جدید سایپا
سایپا دو موتور جدید را در دست توسعه و ساخت دارد. موتور اول موتور پراید تقویت شده و موتور دوم موتور نیسان جونیوراست. دانش پایه هر دو موتور برای چهل سال قبل است.
این موتورها داری سیستم تزریق سوخت قدیمی، هشت سوپاپ، فاقد زمان بندی متغییر سوپاپ هستند و راندمان‌های بسیار پایینی دارند.
موتور توربوشده تیبا در اصل موتور تقویت شده پراید است که قرار است روی خودرو شاهین و آریا استفاده شود این موتور با حجم ۱.۵ لیتر تنها ۱۰۸ اسب بخار قدرت تولید می‌کند و مصرف بالایی دارد این موتور دارای تکنولوژی ۲۰ سال قبل است.
وضعیت در موتور وانت زامیاد که در ایران به نیسان آبی شهره است از موتور شاهین هم بدتر است. موتور این وانت با حجم ۲.۵ لیتر تنها ۹۰ اسب بخار قدرت دارد. سایپا می‌گوید این موتور در حال توسعه است تا از نظر آلایندگی استاندارد یورو پنج را بدست آورد.
حتی اگر این ادعا درست باشد که کمی بعید بنظر می‌رسد باز مصرف بالای ۱۵ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر و قدرت ۹۰ اسب بخار که حداقل برای چنین حجم موتوری باید دو برابر باشد، نشان از تکنولوژی بسیار قدیمی آن دارد.
درباره موتورهای برقی تنها چند خودرو آزمایشی در ایران معرفی شده‌اند بعد‌ها رسانه‌های ایران فاش کردند موتور این خودروها چینی بوده است.
یکی از این خودروها، مدلی از خودرو ساینا با یک موتور برقی بود که فقط در نمایشگاه‌ها عرضه شده و هیچگاه تولید نشده است. خودروهای هیبریدی هم وضعیت مشابهی دارند و ایران د راین زمینه بسیار عقب‌تر از جهان است.
در مورد موتورهای کم حجم، ایران در ابتدای راه قرار دارد و با جهان یک دهه فاصله دارد.
به عنوان مثال موتورهای کم حجم سه سیلندر فورد در سال ۲۰۱۳ موتورهای سال شده بودند. اما ایران در سال ۲۰۲۱ حتی یک نمونه مانند آن موتور را هم نساخته است.
موتور یک لیتری اکوبوست فورد که در خودرو فیستا استفاده شده، قدرت ۱۲۳ اسب بخاری دارد و خودرو فورد با این موتور در ۱۰۰ کیلومتر، تنها پنج لیتر مصرف می‌کند.