ممنوعیت حجاب در مدارس قرقیزستان و آذربایجان

در مدارس و اماکن دولتی کشورهای آسیای میانه برای استفاده از حجاب محدویت ایجاد می‌شود. گروههای مذهبی و برخی از سازمان‌های حقوق بشری این کشورها ضمن محکوم کردن این‌گونه اقدام‌ها آن را سرکوب آزادی‌های دینی می‌دانند. دولت‌های سکولار این منطقه فعالیت‌های دینی در مدارس کشور را مطابق قوانین کشورهای خود نمی‌دانند.

ممنوعیت برای حضور در نماز جمعه

وزارت آموزش و پرورش قرقیزستان اخیرا طی صدور بخشنامه‌ای حجاب را در مدارس این کشور ممنوع کرد. مقامات توصیه می‌کنند که دانش آموزانی که به مسجدها یا مراکز دینی رفت و آمد می‌کنند، زیر نظر باشند.

در بخشنامه آمده است، دانش آموزانی که در طول ساعات حضور در مدرسه به نماز جمعه می‌روند، بایستی تحت مراقبت قرار گیرند و جهت جلوگیری از غیبت آنها از مدرسه، اقدام مقتضی انجام شود. مقامات توضیح می‌دهند که این اقدام دولت برای مقابله با رشد گرایش‌های تند مذهبی در بین جوانان انجام گرفته است. قرمان بیک باقی اف، رئیس جمهور قرقیزستان نیز افزایش تمایلات مذهبی در جامعه را چالشی جدی می‌داند.

سرکوب آزادی‌های مذهبی

برخی از کارشناسان محلی ممنوعیت حجاب در کشورهای آسیای میانه را نشانگر اعمال محدودیت‌ها ی مذهبی می‌دانند. بنظر آنها ادامه‌ی چنین روندی حتی سبب بی ثباتی خواهد شد و سکولاریسم را در این کشورها به خطر خواهد انداخت. به باور خرامان بقازاده، محقق تاجیک، محدودیت‌های مذهبی هم اکنون حالت سرکوب به خود گرفته است. وی انگیزه‌ی گرایش زنان آسیای میانه به حجاب را چنین توضیح می‌دهد: «تمایل بخشی از جامعه برای اجرای سنت های مذهبی چیزی است که در مناطق سابق شوروی مشاهده می‌شود. این مسئله دلایل مختلفی دارد. یکی از دلایل اصلی آن این است که ما در زمان شوروی از ارزش مذهبی خود دور افتاده بودیم. و اکنون بخشی از جامعه به یکباره به اصل خود روی آورده و خواسته هویت مذهبی خود را آشکار کند و آن را به شکل حجاب یا روسری نشان دهد. این چیزی است که هنوز هم در جامعه ما مشاهده می‌شود.»

خرامان بقازاده در ادامه‌ی صحبت‌هایش به گرایش دختران جوان به استفاده از حجاب اشاره می‌کند: «در حال حاضر دختران جوان و دانشجویان به حجاب گرایش پیدا می‌کنند. اما از سوی دیگر حکومت این‌گونه تمایل ها را سرکوب می‌کند. مقامات آموزش و پرورش اجازه نمی‌دهند که آنها با لباس های مذهبی سر کلاس‌ها حضور پیدا کنند. اما این چیزی است که در بخشی از جامعه هست و ریشه کن کردن آن ممکن نیست و این بنظر من پایمال کردن حق آزادی مذهب است».

کمونیست‌ها هم حجاب را ممنوع نکردند

در آذربایجان نیز استفاده از حجاب برای دانش آموزان، دانشجويان، معلمان، اساتيد دانشگاه و کارکنان مراکز آموزشي اين کشور ممنوع شد.

برخی از گروه های دینی آذربایجان ضمن محکوم کردن اقدام دولت ادعا می‌کنند که «گروههای ضد دینی در حاکمیت جمهوری آذربایجان» نفوذ کرده‌اند.

آنها همچنین دلیل می‌آورند که «حتی در دوران حاکميت کمونيستها هم چنين قانونی وضع نشده بوده است».

مخالفت رهبران دینی آذربایجان

مطبوعات آذربایجان گزارش می‌دهند که علیرغم ممنوعیت حجاب در مدارس، تا بحال معلم یا دانش آموزی اخراج نشده و فقط برای کنار گذاشتن حجاب به آنها تذکر داده می‌شود. روزنامه‌ی "آزادلیق"، چاپ باکو، گزارش می‌دهد که مدیران مدارس بنا به دستور شفاهی مقامات بلندپایه در این رابطه اقدام می‌کنند. روزنامه‌ی "ینی مساوات" نیز به نقل از القار ابراهيم اوغلو، رييس مركز دفاع از اعتقادات ديني جمهوری آذربايجان و امام جماعت مسجد جمعه باكو، می‌نویسد: «عجیب است در زمانی كه باكو به عنوان پایتخت فرهنگ اسلامی انتخاب شده، ماموران دولتی در این زمینه اقدامات خودسرانه انجام می‌دهند».

مسئله‌ی حجاب یكی از مشكلهای بزرگ و جدی كشورهای مسلمان شوروی سابق است و ممنوعیت آن نیز بنظر بسیاری از کارشناسان محلی تا بحال کمکی به حل آن نکرده است. دولت های سکولار منطقه نیز از تقویت باورهای تند مذهبی در میان جوانان بیم دارند و با اعمال ممنوعیت حجاب در مدارس قصد دارند مانع نفوذ گرایش های تند مذهبی شوند.