مقاومت یک شهر در برابر تروریسم
۱۳۹۰ مرداد ۲۵, سه‌شنبه
خانه‌ی تیمور عبدالوهاب الابدلی در شهر آرام لیوتن (Luton) در شمال لندن بود. اما در سال گذشته (۲۰۱۰ میلادی) ناگهان این خانه به محاصره‌ی خبرنگاران در آمد و در مرکز توجه رسانه‌ها قرار گرفت.
تیمور عبدالوهاب، ۲۹ ساله، زاده‌ی بغداد بود و در سال ۱۹۹۲ به سوئد نقل مکان کرد و سپس در سال ۲۰۰۱ برای تحصیل به بریتانیا رفت. وی متاهل و صاحب فرزند بود، اما ناگهان چمدان‌های خود را بست و به سوئد رفت و در ایام کریسمس خود را در مرکز استهکلم، پایتخت سوئد منفجر کرد.
تیمور پیش از این عملیات انتحاری در پیامی صوتی وظیفه خود را «کشتن افراد غیرنظامی سوئد» اعلام کرده بود. این کار قرار بود که به منظور انتقام‌گیری از ماموریت نظامی سوئد در افغانستان صورت گیرد. عبدالوهاب گفته بود که امیدوار است که «الله او را به عنوان شهید» قبول کند.
نظرات افراطی؛ نمونه‌هایی استثنایی و یا قاعده‌مند؟
زمانی‌که عبدالوهاب در لیوتن زندگی می‌کرد به مرکز اسلامی شهر رفت‌وآمد داشت و در آنجا نماز می‌خواند. در آنجا نیز عقاید اسلام‌گرایانه افراطیش برای دیگران آشکار بود. "عبدالقدیر بخش"، مسئول مرکز اسلامی به دلیل همین نظرات افراطی با تیمور چندین بار گفتوگو کرده بود. عبدالقدیر در گفت‌وگویی با دویچه‌وله میگوید: «او نظراتی افراطی و تفسیرهایی انحرافی از اسلام را در اینجا هم مطرح می‌کرد.»
عبدالقدیر می‌افزاید: «بدین خاطر با عبدالوهاب صحبت کردم و نظر خودم را درباره‌ی عقایدش گفتم.» اما این گفت‌وگوها حاصلی در بر نداشت. تا اینکه روزی عبدالقدیر در حضور نمازگزاران عبدالوهاب را مورد خطاب قرار داد. به گفته عبدالقدیر «در پایان گفتوگو عبدالوهاب نسبتاَ عصبانی شد و با خشم مسجد را ترک کرد. پس از آن دیگر هرگز عبدالوهاب را ندیدم.»
غوغا برای هیچ؟
پس از عملیات انتحاری در سوئد "لیگ دفاع از انگلستان" که تشکلی راست‌گرا و اسلام‌ستیز است، در لیوتن فعال شد. پس از آن لیوتن معروف به مرکز جریان‌های افراطی شد. اما بسیاری از ساکنان لیوتن این شهرت را برازنده و منصفانه نمی‌دانند. "جمعیت ایمان" به عنوان تشکلی که در برگیرنده مومنان ادیان مختلف است می‌کوشد که همکاری اجتماعی در لیوتن را تحکیم بخشد.
ظفرخان، مسئول "جمعیت ایمان" تصریح می‌کند که طرفداران گروه‌های افراطی اسلام‌گرا و دست‌راستی در لیوتن بسیار اندک هستند. به گفته وی «در سال‌های گذشته فعالیت این گروه‌ها بطور غلو‌آمیزی در رسانه‌ها انعکاس یافته است.» ظفرخان می‌افزاید: « رسانه‌ها و سیاستمداران در برخی مواقع به این اقلیت کوچک بیش از حد توجه نشان داده‌اند، زیرا که سر وصدای این اقلیت بسیار زیاد بود.»
از سوی دیگر ظفرخان اعتراف می‌کند که در لیوتن مشکلات عدیده‌ای وجود دارد. اما این مشکلات همه برخاسته از وضعیت لیوتن نیستند. ظفرخان به طنز میگوید: «متاسفانه در برخی وقایع، لیوتن نقشی ایفا کرده، مثلا در حمله تروریستی در ژوئیه ۲۰۰۵ در متروی لندن. رابط این واقعه با لیوتن این بود که تروریست‌ها برای رسیدن به محل عملیات از لیوتن گذر کرده بودند.»
ارتباط وجود ندارد
بسیاری از ساکنان لیوتن از جمله ۳۰ هزار تن از مسلمان آن در منطقه "بری پارک" زندگی می‌کنند. اکثریت ساکنان این منطقه می‌گویند که تصورشان از شهر با انعکاس آن در رسانه‌ها هم‌خوانی ندارد.
فیصل، یک جوان مسلمان ساکن لیوتن میگوید: «در شهر ما یک جمعیت بزرگ مسلمان بطور عادی زندگی می‌کند. فکر می‌کنم که در اینجا بخوبی می‌توان زندگی کرد.»
یکی دیگر از ساکنان شهر میگوید: «این موضوع بیانگر ناآگاهی و نخوت است که عده‌ای از طریق تلویزیون برای خود تصویری از اسلام بسازنند.» به عقیده برخی از ساکنان لیوتن این موضوعی کاملاَ عادی است که در شهرهای بزرگ افرادی با نظرات سیاسی یا مذهبی افراطی وجود داشته باشند.
بر اساس گزارشی که از سوی سازمان امنیت بریتانیا در سال ۲۰۰۸ میلادی در معرض افکار عمومی قرار گرفت، در مناطق لیوتن، بیرمنگام و لندن شبکه‌ی گسترده‌ای از اسلام‌گرایان افراطی بوجود آمده است. نزدیکی لیوتن به لندن دلیلی برای اقامت افراط گرایان در این شهر است. اما تاکنون هیچ حمله و یا تلاش تروریستی در ارتباط با ساکنان این شهر گزارش نشده است.
تنوع فرهنگی در لیوتن
سیاستمداران محلی در لیوتن از این همه توجه‌ی ناخواسته نگران هستند. شورای شهر می‌کوشد که تنوع فرهنگی در لیوتن را به عنوان امری مثبت و قابل ستایش برجسته کند. به همین منظور شورای شهر تاکنون با انجام ابتکارات تازه‌ای کوشیده که فضاهای فرهنگی متفاوت را هر چه بیشتر به هم نزدیک کند.
سارا آلن، مسئول عدالت اجتماعی در شورای شهر لیوتن میگوید: «ما نیازمند اعتماد به نفس و تا حدودی سرافرازی برای شهر خود هستیم.» وی می‌افزاید: «این بدان معنا نیست که در این شهر افرادی کج‌سلیقه، با عقاید ناخوشایند وجود ندارند. آنها مسلماَ می‌کوشند نظرات خود را حتا به عرصه عمل نیز برسانند، اما آنها معرف و نماینده ساکنان لیوتن نیستند.»
بریتانیا همچنان یکی از اهداف حملات تروریستی است. سازمان‌ها و نهادهای امنیتی بریتانیا قصد دارند در آینده نزدیک تمامی شهرهایی که بیش از حد میانگین دارای ساکنان مسلمان هستند را زیر مراقبت ویژه بگیرند. ساکنان لیوتن شاید به این مراقبت و نظارت عادت کنند، اما آنها برآنند که شهرت شهر خود را بهبود بخشند.
لارس بوانگر
SI/AJ