مسئوليت تازه آلمان در عرصه سياست جهانی

وُلفگانگ ايشينگِر Wolfgang Ischinger سرپرست كنفرانس امنيتی مونيخ و ديرك مِسنِر رئيس بنياد سياست‌گذاری در زمينه كمك به كشورهای در حال رشد، كوشيد‌ه‌اند از سراسر آلمان و جهان ديدگاه‌های يادشده را گرد آورند و تصوير جامعی از مسئوليت خطير آلمان به دست دهند و توصيه‌های مشخصی به سران اين كشور را مطرح كنند.

پروفِسور ديرك مِسنِر در پيشگفتار اين كتاب می‌نويسد: «آلمان از ديدگاه باروری اقتصادی شرايط خوب و مناسبی دارد. به اين ترتيب شريكان و همتايان اين كشور از آلمان انتظار دارند سهم بيشتری در حل بحران‌های سياسی و اقتصادی جهان را به عهده بگيرد. در اين زمينه آلمان تا اندازه ای به چين شبيه است. اگر چين و آلمان تا ۲۰ سال پيش نقش برجسته‌ای در سياست‌گذاری‌های جهانی نداشتند، امروزه اين دو كشور از مهم‌ترين قدرت‌های سياسی و اقتصادی به شمار می‌آيند و به همين اندازه مسئوليتشان خطيرتر است».

بیشتر بخوانید: آلمان حضور نظامی خود در جهان را تقویت می‌کند

كوفی عنان، دبير كل پيشين سازمان ملل متحد و برنده جايزه صلح نوبل در مقاله خود می‌نويسد: «آلمان توانست بر ويرانه‌های جنگ دوم جهانی، يكی از آبادترين و موفق‌ترين كشورهای جهان را بسازد و در اين كار سياست خارجی هوشمندانه و انديشمندانه اين كشور نقش بزرگی داشت. درحالیكه تا مدت‌ها پس از جنگ دوم جهانی، آلمان از سوی بسياری از قدرت‌های جهان، تهديدی جدی عليه همسايگانش به شمار می‌آمد، آلمانی‌ها توانستند اين تصوير را در ذهن‌های مردم جهان تصحيح و اين كشور را به عنوان يكی از ستون‌های امنيت و رفاه‌سازی جهانی ثبت كنند».

كوفی عنان در مقاله خود به نگرانی‌های مردم آلمان اشاره می‌كند كه شركت جدی‌تر اين كشور در عمليات نظامی هرچند صلح‌آميز را درست نمی‌دانند.

او می‌نويسد با وجود دگرگونی‌های سياسی ناشی از نقش ترامپ، مسئوليت آلمان در كمك به اتحاديه اروپا و آشتی جهانی سنگين‌تر شده است. اهميت آلمان در اصلاح سياست‌های شورای امنيت سازمان ملل متحد تا آن اندازه است كه اميد می‌رود بتواند سران اين نهاد را به سياست‌گذاری‌های توجيه‌پذيرتر از آن چه که تا کنون رایج بوده تشويق كند.

از سوی ديگر توان بالای اقتصادی آلمان اجازه می‌دهد كه بودجه بيشتری در اختيار نيروهای حافظ صلح سازمان ملل متحد قرار دهد.

اميد نوری‌پور نماينده ايرانی‌تبار در پارلمان آلمان در نوشتار خود می‌پرسد: «در اينكه آلمان آماده است مسئوليت بيشتری در زمينه سياست‌گذاری‌های جهانی بپذيرد، حرفی نيست. اما مسئوليت بيشتر يعنی چه؟».

نوری‌پور در پاسخ می‌گويد كه منظور دخالت بيش‌تر در سياست جهانی نيست بلكه آلمان بايد نقش‌های موثرتری به عهده بگيرد.

به باور او، اين امر تنها زمانی امكان‌پذير است كه همكاری بيشتری در وزارتخانه‌های آلمانی كه به نوبه خود نقشی در سياست و اقتصاد جهانی دارند، پديد آيد. نوری‌پور می‌گويد كه هنوز همكاری لازم و كافی ميان وزارتخانه‌های خارجه، دفاع و توسعه اقتصادی در آلمان وجود ندارد.

بيل گِيتس Gates بنيانگذار شركت مايكروسافت در نوشته خود به اين مطلب اشاره می‌كند كه ما در جهانی زندگی می‌كنيم كه فقر در يك منطقه دورافتاده، واكنش‌های شديدی در منطقه‌های ديگر جهان را به دنبال می‌آورد.

به گفته گیتس، در چنين جهانی آلمان يكی از سرمايه‌گذاران بزرگ در ياری‌رسانی به كسانی بوده است كه خود نمی‌توانند مشكلات رفاهی و درمانيشان را حل كنند.

بیشتر بخوانید: ده دلیل محبوبیت آلمان در جهان

به كمك كشورهايی مانند آلمان بوده كه در ۲۵ سال گذشته مرگ و مير كودكان و فقر جهانی ۵۰ درصد كاهش يافته است. اين روند بايد ادامه يابد. گیتس تأکید می‌کند که بايد به ويژه در زمينه كشف روش‌ها و اختراع ابزارهای جديد برای آسان‌سازی زندگی تنگدستان سرمايه‌گذاری شود.

كتاب "مسئوليت تازه آلمان" (Deutschlands neue Verantwortung) در ۴۳۲ صفحه با تصويرها و نمودارهايی منتشر شده كه آمارهای گويايی از شرايط امنيتی و اقتصادی جهان را نشان می‌دهند.