مذاکرات دشوار برای حل بحران سیاسی لبنان

سیاستمداران ارشد دولت و اپوزیسیون لبنان که برای حل بحران سیاسی این کشور در قطر گرد‌آمده‌اند، روز یکشنبه، ۱۸ مه نیز به مذاکرات خود ادامه می‌دهند. مسئله چالش‌برانگیز در این مذاکرات، خلع سلاح حزب‌‌الله است. دولت لبنان خواهان آن است که حزب‌الله سلاح‌های خود را زمین بگذارد و ارتش کشور، یگانه نیروی مسلح در این کشور باشد. حزب‌الله اما می‌گوید که نیروی مسلح خود را برای مقاومت در برابر اسرائیل ضرروی می‌بیند و حاضر به خلع سلاح آن نیست.

پیشنهاداتی برای شکست بن‌بست مذاکرات

با توجه به امکان شکست مذاکرات بر سر مسئله مورد اشاره، دو طرف روز شنبه با این پیشنهاد شیخ حمد بن جاسم آل ثانی، رئیس دولت قطر موافقت کردند که بحث در مورد خلع سلاح حزب‌الله به بعد موکول شود. ولی در مذاکرات جاری باید توافق شود که در بحران سیاسی کنونی، هیچ‌کدام از طرفین از اسلحه استفاده نکند. روز شنبه، نهایتاَ این توافق مشخص به دست آمد که خلع سلاح حزب‌الله به زمان بعد از انتخاب رئیس‌ جمهور لبنان موکول شود. در مورد ترکیب دولت وحدت ملی نیز شیخ حمد پیشنهاد کرده است که نیروهای حاضر در دولت کنونی، اپوزیسیون و رئیس جمهور پست‌های وزارتی را به تساوی میان خود تقسیم کنند. اپوزیسیون از این پیشنهاد استقبال کرده است، اما نمایندگان دولت هنوز به آن واکنشی نشان نداده‌اند.

بحرانی با فراز و نشیب

لبنان از ۱۸ ماه پیش که اپوزیسیون این کشور خواهان سهم بیشتری از قدرت شده، در حال بحران به سر می‌برد. به نظر حزب‌الله و متحدانش ترکیب دولت لبنان با واقعیات جمعیتی و توازن نیروها در این کشور هماهنگی ندارد و اکثریت دولت کنونی به تشویق و حمایت غرب و عربستان سعودی در صدد اتخاذ تصمیماتی برای تضعیف حزب‌الله و متحدان داخلی و خارجی آن است. این در حالی است که دولت نیز حزب‌الله را به تبعیت از سوریه و ایران و پیشبرد منافع آنها در لبنان متهم می‌کند. تا آنجا که به عرصه‌ی مشخص سیاسی برمی‌گردد، اختلاف‌ها حول سه محور تمرکز پیدا کرده‌اند: انتخاب رئیس جمهور، تصویب یک قانون انتخابات که متناسب با واقعیت‌های جمعیتی و تامین حقوق بخش‌های مختلف آن باشد و ترکیب دولت وحدت ملی که باید جایگزین دولت کنونی شود.

با پایان کار امیل لحود، رئیس جمهور سابق لبنان در نوامبر گذشته، عملاَ این کشور فاقد رئیس جمهور است و تا کنون به دلیل اختلاف نظر میان دولت و اپوزیسیون بیش از ۲۰ بار تصمیم‌گیری مجلس در این باره به تعویق افتاده است. دو هفته‌ پیش در پی تصمیم دولت به برچیدن شبکه‌ مخابراتی خصوصی حزب‌الله و برکناری مسئول امنیتی فرودگاه بیروت که به حزب‌الله نزدیک است، بحران در این کشور به اوج خود رسید.

روزهای خشونت و درگیری

حزب‌الله تصمیمات دولت را اعلان جنگ دولت به خود توصیف کرد و با نیروهای خود در بیروت و شمال لبنان به مصاف هواداران گروه‌های سنی و دروزی رفت که دولت را در دست دارند. پس از چند روز درگیری و کشته‌شدن ۶۵ نفر، بحران با میانجیگیری نمایندگان اتحادیه‌ی عرب و با عقب‌نشینی دولت از تصمیمات خود فروکش کرد و طرفین از روز جمعه، ۱۶ مه، در دوحه، پایتخت قطر به میانجیگیری دولت این کشور و نمایندگانی از اتحادیه‌ی عرب مشغول مذاکره و گفتگو شده‌اند.

در این میان، جرج دبلیو بوش، رئیس جمهور آمریکا که در مصر به سر می‌برد، روز شنبه مجدداَ جامعه‌ی جهانی را به حمایت از دولت لبنان و منزوی ساختن حزب‌الله فراخواند. به گفته‌ی بوش، لبنان در لحظات سرنوشت‌سازی به سر می‌برد. او حزب‌الله را متهم کرد که علیه مردم خویش اقدام می‌کند.

آخرین خبرها حاکی است که نمایندگان برخی از نیروهای شریک در دولت، از جمله دو حزب حاکم سنی و مسیحی‌ی تحت رهبری سعد حریری و سمیر جعجع کماکان با کنارگذاشتن موضوع خلع سلاح حزب‌الله از دستور کار مذاکرات مخالفت می‌کنند.آ