مذاکرات در عراق از دید تحلیگران آمریکایی

یکی از روزنامه های مهم آمریکایی به نام USA-Today نوشت صرف اینکه مذاکرات بغداد به طور رسمی میان دو کشور آغاز شده، واقعه‌ای است بسیار مهم، زیرا جناحهای تندرو و قدرتمند در هردو کشور آمریکا و ایران، سالهای مدید در برابر چنین امکانی مقاومت کرده بودند.

همین هفته گذشته کابینه بوش در اقدامی بسیار خصمانه ناوگانهای هواپیمابر و کشتی های جنگی خود را در خلیج فارس به نحوی به حرکت درآورد که پیامی تهدید آمیز را به رهبران ایران داده باشد. حکومت ایران نیز اعلام کرد که یک حلقه مخفی جاسوسی برای آمریکا را کشف کرده است.

ناظران آمریکایی تاکید می‌کنند که نباید از مذاکرات دو کشور انتظار بالایی داشت. دلیل آن است که با وجود منفعت مشترک دو کشور از ثبات در عراق، اهداف دراز مدت آنها برای آینده این کشور در تضاد با یکدیگر است. ایران خواهان تحکیم یک حکومت شیعی در عراق است، حال آنکه ایالات متحده قصد دارد میان شیعیان، سُنیان، بعثی های سابق و کردها در ساختار سیاسی و قدرت حکومتی توازنی واقعی برقرار باشد.

دیروز پس از پایان جلسه چهارساعته مذاکرات میان دیپلماتهای آمریکا و ایران در بغداد، سفیر ایالات متحده رایان سی کراکر و سفیر ایران حسن کاظمی قمی به خبرنگاران گفتند که دو کشور به طور غیرمنتظره‌ای، ارزیابی مشابهی از مشکلات امنیتی عراق داشتند. در مورد علل اصلی این مشکلات اختلاف نظرهایی میان دو طرف وجود داشت، اما هر دو سفیر، نخستین دور گفتگوها را مثبت اعلام کردند.

رایان کراکر به خبرنگاران گفت: «این [مذاکرات] فقط درباره اصول نیست بلکه عمل را هم باید دربر گیرد و من نگرانی های خود را درباره رفتار ایرانی ها و حمایت شان را از نیروهای شبه نظامی در عراق صراحتاً به آنها گوشزد کردم... من به آنها گفتم ایالات متحده انتظار دارد آنها رفتارشان را تغییر بدهند.»

کاظمی قمی گفت کشورش به آمریکا پیشنهاد داده است که کمیته‌ای ویژه امور امنیتی به وجود آید که متشکل از مقامات ایران، آمریکا و دولت عراق خواهد بود و این کمیته به همه شکایات و اتهامات آمریکا در مورد فعالیت های ایران در عراق رسیدگی خواهدکرد. مضافاً، چنین کمیته‌ای می‌تواند برای جلسات آینده میان دو کشور چارچوبی فراهم کند. قرار شد که رایان کراکر این پیشنهاد را با مقامات واشنگتن در میان بگذارد.

روزنامه واشنگتن پست نوشت، کمتر کسی انتظار دارد که ثمرات قدمهای اول این مذاکرات خیره کننده باشد، اما امید می‌رود که این قدمها راه را برای عادی شدن بیشتر رابطه میان دو کشور هموار کند.

چندتن از تحلیلگران آمریکایی بر این نکته انگشت گذاشتند که یکی از مثبت ترین برایندهای مذاکرات رسمی و مستقیم میان دو کشور آن است که خطر حمله نظامی آمریکا را کم می‌کند. اما همین تحلیگران می‌افزایند، در مواجهه با سیاست های جاه طلبانه اتمی ایران، ایالات متحده کماکان باید از طریق شورای امنیت سازمان ملل، تحریمات فزاینده تر اقتصادی را هدف خود قرار دهد.

عبدی کلانتری، گزارشگر صدای آلمان در نیویورک