مأموریت دشوار هایکو ماس در اسرائیل
۱۳۹۹ خرداد ۲۱, چهارشنبه
وزیر خارجه آلمان، هایكو ماس چهارشنبه ۲۱ خرداد (۱۰ ژوئن) راهی اسرائیل شد تا با مقامات دولت جدید این کشور دیدار و از جمله در مورد طرح دولت اسرائیل برای الحاق بخشی از سرزمینهای اشغال‌شده فلسطینی به این کشور گفتگو کند.
ماس در اورشلیم و تل‌آویو با بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر، وزیر خارجه جدید، گابی اشکنازی و وزیر دفاع، بنی گانتس دیدار و گفتگو خواهد کرد.
سفر ماس به اسرائیل نخستین سفر او خارج از اتحادیه اروپاست. از زمان همه‌گیر شدن ویروس کرونا تا کنون ماس تنها در این اتحادیه، به لوکزامبورگ و هلند سفر کرده است. اسرائیل به دلیل پاندمی کرونا سفر شهروندان خارجی به این کشور را ممنوع کرده است.
وزرای خارجه آلمان به طور معمول هنگام سفر به اسرائیل به سرزمینهای فلسطینیان نیز سفر می‌کند و با مقامات تشکیلات خودگردان فلسطین در رام الله دیدار و گفتگو دارند.
اما این‌بار، وزارت خارجه علام کرده به دلیل "مشکلات ناشی از همه‌گیر شدن کرونا" هایکو ماس به رام‌الله سفر نخواهد کرد و از اردن، دومین مقصد سفر خود گفتگویی ویدئویی با نخست‌وزیر تشکیلات خودگردان محمد اشتیه خواهد داشت.
اشتیه اما می‌گوید کرونا بهانه است و دولت اسرائیل مجوز دیدار در رام الله را صادر نکرده است. او یک روز پیش از سفر ماس گفته بود که این نشانه خوبی نیست و اسرائیل می‌خواهد سیاست‌های خود را به او دیکته کند.
دولت جدید اسرائیل پس از یک بن‌‌بست سیاسی بی سابقه و برگزاری سه دور انتخابات تشکیل شد و سرانجام ۲۸ اردیبهشت (۱۷ مه) کار خود را آغاز کرد.
هایکو ماس نخستین سیاستمدار بلندپایه خارجی است که برای دیدار با مقامات دولت اسرائیل راهی این کشور می‌شود. وزیر خارجه آمریكا مایک پومپئو چند روز پیش از آغاز کار جدید دولت اسرائیل، علی‌رغم پاندمی کرونا به این کشور سفر کرده بود.
جرمی ایساکاروف سفیر اسرائیل در آلمان ضمن تأکید بر اهمیت سفر وزیر خارجه آلمان به اسرائیل علی‌رغم شرایط نامطلوب کنونی، این سفر را "نشان‌دهنده عمق روابط آلمان و اسرائیل" برای دو طرف خواند و به آژانس خبری آلمان گفت: «من مطمئن هستم که این سفر روابط دوجانبه و درک ما از چالش‌های پیش‌روی یکدیگر را بیشتر تقویت خواهد کرد.»
دولت اسرائیل تصمیم‌دارد بر اساس طرح ترامپ برای خاورمیانه تا ۳۰ درصد از سرزمینهای اشغال شده فلسطینیان در کرانه باختری را ضمیمه خاک خود کند. اولین اقدامات در این زمینه می‌تواند از یازدهم تیر (اول ژوئیه) آغاز شود. اول ژوئیه روزی است که آلمان ریاست شورای اتحادیه اروپا را بر عهده خواهد گرفت و به جمع اعضای شورای امنیت سازمان ملل متحد می‌پیوندد.
انتظار می‌رود آلمان نقش تعدیل کننده در سیاست‌های اسرائیل داشته باشد و به این پرسش مهم پاسخ دهد که آیا اتحادیه اروپا باید تصمیم اسرائیل را تحریم کند یا خیر. این مسئله ماه مه در کنفرانس ویدئویی وزرای خارجه اتحادیه اروپا مطرح شد و یکی از موضوعاتی است که در نشست بعدی وزرای خارجه یعنی دوشنبه آینده مطرح خواهد شد.
سفر به اسرائیل مأموریتی دشوار برای وزیر خارجه آلمان است. آلمان به دلیل گذشته تاریک خود و کشتار سازمان‌دهی شده میلیون‌ها یهودی، روابط ویژه‌ای با اسرائیل دارد و حفظ امنیت این کشور را بخشی از سیاست‌های کلی خود می‌داند. برای سیاستمداران آلمانی دشوار است که در اقدامات تنبیهی علیه اسرائیل مشارکت داشته باشند.
دولت آلمان از سوی دیگر همواره و به روشنی از سیاست‌های شهرک‌سازی اسرائیل در سرزمینهای فلسطینیان انتقاد کرده است و الحاق بخشی از سرزمینهای اشغال شده آنها در کرانه باختری به خاک اسرائیل را نقض صریح قوانین بین المللی ارزیابی خواهد کرد.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
با این حال خبرگزاری آلمان به نقل از یکی از مقامات دولتی اسرائیل پیش از سفر هایکو ماس به این کشور گفته است: «اسرائیل می‌داند که آلمان از تحریم اسرائیل پشتیبانی نخواهد کرد.»
اسرائیل در جنگ شش روزه سال ۱۹۶۷ کرانه غربی رود اردن و شرق اورشلیم (بیت‌المقدس) را تصرف کرد و از آن‌زمان تا کنون در سرزمینهای اشغال شده فلسطینیان برای اسکان شهروندان خود، شهرک می‌سازد. فلسطینیان خواستار بازپس گیری سرزمینهای خود هستند و شرق اورشلیم را پایتخت کشور آینده خود می‌دانند. اسرائیل بر خلاف اتحادیه اروپا شهرک‌سازی را ناقض هیچ قانونی نمی‌داند.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
اما دادگاه عالی اسرائیل روز سه‌شنبه یک قانون بحث‌برانگیز را به دلیل تأثیر آن بر حقوق فلسطینیان و مغایر بودن با قانون اساسی اسرائیل لغو کرد. پارلمان اسرائیل این قانون را سال ۲۰۱۷ تصویب کرد اما پس از مدت کوتاهی، اجرای آن را متوقف کرد.
این قانون عطف به ماسبق می‌شد و ساختن هزاران خانه در سرزمینهای اشغالی کرانه باختری را قانونی می‌‌دانست. چند کشور از جمله آلمان تصویب این قانون را محکوم کردند.
یک روز پیش از سفر ماس به اسرائیل، رئیس‌جمهور آلمان فرانک-والتر اشتاین‌مایر با همتای اسرائیلی خود رویون ریولین تلفنی گفتگو کرد. از محتوای این گفتگو اطلاعی در دست نیست. ریولین پس از این تماس تلفنی در یک پیام توییتری نوشت که با رئیس‌جمهور آلمان در مورد لغو سفر او به اسرائیل به دلیل پاندمی کرونا و "موضوعات در دستور کار منطقه‌ای" گفتگو کرده است.