لحن آشتی‌جویانه‌ی لهستان نسبت به مسکو

دیدار توسک از روسیه، نخستین سفر یک مقام بلندپایه‌ی لهستانی به این کشور، پس از ۶ سال است. اینکه توسک نخست به مسکو سفر می‌کند و نه به واشنگتن، می‌بایست حامل پیام روشنی باشد. نخست‌وزیر لهستان در کشور خود مورد سرزنش اپوزیسیون محافظه‌کار قرار گرفت، ولی این عمل نمادین وی، در مسکو فهمیده شد. ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهوری روسیه گفت: «تضمین می‌کنم که من یا هر یک از همکارانم آماده می‌بودیم، به دیدار شما در ورشو بیاییم. پیشنهاد دیدار در یک کشور سوم را ما همواره پیشنهادی نامانوس ارزیابی کرده‌ایم».

مناسبات میان مسکو و ورشو مدت زمانی چنان بد بود که تفاهمی دوباره، ناممکن به نظر می‌رسید. لهستان عضویت روسیه در سازمان تجارت جهانی را مسدود کرد و روسیه، به بهانه‌ی کمبودهای بهداشتی، از ورود گوشت لهستانی به بازارهای خود جلوگیری کرد.

پس از سرنگونی دولت کاچینسکی، این سیاست دگرگون شد. ورشو از بلوکه‌کردن دست برداشت و مسکو نیز مرزهای خود را گشود. اینک پوتین تاکید می‌کند: «طبیعی است که مشکلات دوجانبه وجود دارد، ولی نباید آن‌ها را دراماتیزه کرد. این مشکلات گذرا هستند و مناسبات ما را از بنیاد به خطر نمی‌اندازند».

توسک و پوتین موقتا یکی از نکات مورد اختلاف میان خود، یعنی استقرار موشک‌های دفاعی ایالات متحده‌ی آمریکا در لهستان را از گفت‌وگوها حذف کردند. در محافل هیئت نمایندگی لهستان گفته شد که یک رییس‌جمهوری جدید در آمریکا، در هر صورت در آغاز، نقشه‌های کابینه‌ی بوش را کنار خواهد نهاد. استقرار سیستم پدافند موشکی آمریکا در چک و لهستان، هنوز یک تصمیم اتخاذ‌شده نیست.

توسک می‌گوید: «آقای رییس‌جمهوری، من خوشحالم که شما اشاره‌ی ما را فهمیدید. من و لهستان یک هدف داریم و آن بهبود مناسبات است. موفقیت ما همچنین برخاسته از آزادی ماست».

به نظر می‌رسد که توسک پوتین را خوب می‌فهمد، ولی اینکه منظور وی از این سخن چیست، هنوز ناروشن است. دیدار توسک با دیمیتری مدودوف، رییس‌جمهوری احتمالی آینده‌ی روسیه نیز موفقیت‌آمیز برگزار شد. هر دو طرف تضمین کردند که به یکدیگر نزدیک شوند. ولی تلاش لهستان برای این که روسیه از لوله‌های گاز دریای بالتیک چشم‌پوشی کند، ناکام ماند.

توسک در حاشیه این دیدار پیشنهاد کرده بود که خط لوله‌ای دیگر از خاک لهستان عبور داده شود، زیرا طبق محاسبه‌ی کارشناسان لهستانی، خط لوله‌ی دریای بالتیک نه ۴ تا ۵ میلیارد بلکه حدود ۱۲میلیارد یورو هزینه خواهد داشت. ولی روسیه واکنش مساعدی نسبت به این محاسبات و ابتکار لهستان نشان نداد.

Hermann Krause / رادیو دویچه وله