شرطهای چند نماینده مجلس برای بازگشایی سفارت کانادا
۱۳۹۵ مهر ۲۴, شنبهپایگاه اطلاعرسانی مجلس شورای اسلامی، شنبه ۲۴ مهرماه مدعی شد که مهمترین دلیل کانادا برای "طرح چندباره خواسته خود جهت بازگشایی سفارت کشورش در تهران" بهرهگیری از شرایط اقتصادی و تجاری ایران در دوران پسابرجام است.
پس از روی کار آمدن دولت لیبرال در کانادا و به ویژه با اجرایی شدن برجام در ۲۶ دی ۹۴ احتمال از سرگیری روابط دیپلماتیک میان دو کشور افزایش یافت اما برخلاف این گزارش، دولت کانادا میگوید عجلهای برای این کار ندارد.
جاستین ترودو، نخست وزیر کانادا ابتدای سال میلادی جاری با اعلام این که احتمال از سرگیری رابطه با ایران را در هیئت وزیران بررسی میکند تاکید کرد که این کار نیاز به زمان دارد.
استفان دیون، وزیر خارجه کانادا نیز تیرماه امسال اعلام کرد، دولت جدید کانادا از بهبود روابط با ایران استقبال میکند اما "این کار باید گام به گام انجام گیرد"
شرط «استرداد محکومان»
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی مجلس، یحیی کمالیپور، نماینده جیرفت و عنبرآباد با طرح این اتهام که کانادا در دورههای مختلف دشمنی خود با ایران را نشان داده گفت: «معتقد هستیم در فضایی که زندگی میکنیم تعامل، همراهی و همکاری یک اصل در دهکده جهانی است لذا نمیگوییم سفارت باز نشود اما شرط و شروط داریم.»
حسن نوروزی نماینده رباط کریم نیز گفته است: «کانادا باید تعهد بدهد محکومان ایران را به کشورمان استرداد کند و اگر غیر از این باشد دولت و مجلس آن را بر نمیتابند و اجازه بازگشایی سفارت را نمیدهند.»
اشاره او به محمودرضا خاوری، مدیرعامل پیشین بانک ملی و یکی از متهمان پرونده اختلاس ۳ هزار میلیارد تومانی است که تابعیت دو گانه ایرانی کانادایی دارد.
بیشتر بخوانید: نخستین دیدار وزیران خارجه ایران و کانادا پس از قطع روابط
فرار خاوری به کانادا یکسال پیش از قطع روابط دیپلماتیک میان دو کشور انجام شد و تلاشهای ایران برای بازگرداندن او تاکنون بیثمر بوده است.
تحقیر کانادا یا توهین به ایران؟
بنابر این گزارش احمد سالک، نماینده اصفهان نیز گفته است: «کانادا قصد جبران گذشته خود را دارد چرا که متحمل تحقیرهایی در جامعه بینالمللی شده است اما باید بدانند جهت بازگشایی مجدد باید به شرط و شروط ما که بر اساس خطوط قرمز قانون اساسی، اظهارات مقام معظم رهبری و عزت ملت ایران احترام بگذارند.»
در حالی که سالک از تحقیر کانادا سخن میگوید غلامعلی جعفرزاده ایمنآبادی، نماینده رشت معتقد است که کاناداییها به خاطر یک مسئله کوچک سفارت خود را در تهران تعطیل کردند و سفیر خود را فراخواندند و "این اقدام در آداب دیپلماسی نوعی توهین است".
کانادا چهار سال پیش علت بستن سفارت خود در تهران را نگرانی از تامین امنیت دیپلماتها عنوان کرد و جمهوری اسلامی را از جمله به خاطر حمایت از رژیم بشار اسد و تهدید اسرائیل بزرگترین خطر برای صلح جهانی خواند.
بیشتر بخوانید: ایران: حکم دادگاه کانادا برای پرداخت غرامت از محل داراییهای ایران
کانادا بارها جمهوری اسلامی را به نقض حقوق بشر و حمایت از تروریسم متهم کرده است. این کشور ابتدای دهه ۸۰ نیز در اعتراض به نحوه رسیدگی قضائی به پرونده کشته شدن زهرا کاظمی، شهروند ایرانی کانادایی در زندانهای ایران سفیر خود را از تهران فراخواند.
چراغ سبز با آزادی هما هودفر
وزیر خارجه کانادا اردیبهشت امسال و پس از مذاکره مقامهای دو کشور در نیویورک که به منظور عادیسازی روابط انجام شد تاکید کرد که کشورش برنامهای برای خارج کردن ایران از فهرست حامیان تروریسم ندارد.
حدود سه هفته پیش و در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل متحد محمد جواد ظریف با همتای کانادایی خود دیدار و درباره عادیسازی روابط دو کشور مذاکره کرد. این نخستین دیدار در این سطح از زمان قطع روابط بود.
شش روز پس از این دیدار هما هودفر، شهروند ایرانی کانادایی که در ایران بازداشت شده بود از زندان آزاد شد. او ۱۷ خرداد ماه به وسیله سازمان اطلاعات سپاه پاسداران و ظاهرا به اتهامهای امنیتی بازداشت شده بود.
برخی رسانههای منتقد دولت در ایران ادعا کردهاند که آزادی هما هودفر یکی از مسائل مورد مذاکره میان ظریف و استفان دیون بوده است.
به باور ناظران روند این تحولات نشان میدهد که "شرط و شروط" گذاشتن برای کانادا که توسط نمایندگان مجلس مطرح شده بیشتر مصرف داخلی دارد و بعید نیست آزادی هودفر یکی از پیششرطهای کانادا برای عادیسازی روابط دیپلماتیک میان دو کشور بوده باشد.