سیگار، فلسفه و کشف مارادونا • ۷۵ سالگی سزار لوئیس منوتی
۱۳۹۲ آبان ۱۴, سه‌شنبه
مربیانی که امروزه از فلسفه‌‌شان در ارتباط با فوتبال سخن می‌گویند، معمولا نظر به این دارند که آیا مثلا قصد دارند بازی تیم‌شان را با تکیه بر یک مهاجم بنا کنند یا ترجیح می‌دهند دو مهاجم به زمین بفرستند. از آن گذشته کاملا مشخص نیست که با شنیدن نام سوکراتس (سقراط) چه شخصیتی به ذهنشان خطور می‌کند: کاپیتان فقید تیم ملی فوتبال برزیل یا یکی از فلاسفه بزرگ یونان باستان.
سزار لوئیس منوتی، سرمربی اسبق تیم ملی فوتبال آرژانتین، اما در دورانی فعالیت داشت که "فیلسوف فوتبال" خوانده شدن، توانایی‌های بیشتری در تأمل و اندیشیدن می‌طلبید. سخنان او در باره فوتبال نمایانگر اندیشه و نگاهی متفاوت به این ورزش است: «تیم بدون ماجراجو به سرزمین بدون شعر می‌ماند، اما هر تیمی به بازیکنانی نیاز دارد که به تیم نظم ببخشند.»
منوتی در ۵ نوامبر ۱۹۳۸ به دنیا آمد و پس از فعالیت حرفه‌ای در باشگاه‌های گوناگون در زادگاهش آرژانتین و همچنین در آمریکا و برزیل پا به صحنه مربی‌گری گذاشت.
پس از جام جهانی ۱۹۷۴ در آلمان که آرژانتین در آن حضوری کم و بیش ناموفق داشت، فدراسیون فوتبال این کشور در جستجوی سکانداری بود که بتواند تیم ملی این کشور را در تلاطم جام جهانی ۱۹۷۸ هدایت کند؛ مسابقاتی که قرار بود در خود آرژانتین برگزار شود.
قهرمان جهان به همراه آرژانتین
منوتی در راه ساختن تیمی جدید با دشواری‌های گوناگونی روبرو بود، از جمله با مخالفت باشگاه‌های صاحبنام بوکا جونیرز و ریور پلات با حضور بازیکنان‌شان در تیم ملی. منوتی سرانجام راهی جز این ندید که آرام آرام استعدادهای باشگاه‌های نه چندان معروف را جذب تیم ملی کند. یکی از آنها ماریو کمپس (آقای گل جام جهانی ۱۹۷۸) بود.
ملی‌پوشان آرژانتین تحت هدایت منوتی عنوان قهرمانی جهان را در سال ۱۹۷۸ کسب کردند. او در مراسم اعطای جام، از دادن دست به رهبر رژیم دیکتاتوری نظامی آرژانتین خودداری ورزید و سپس در مصاحبه‌ای گفت: «بازیکنان من دیکتاتوری تاکتیک و همچنین ترور نظام‌ها را شکست دادند.»
اما او و تیمش در نهایت از نفوذ رژیم بر بازی‌ها سود جستند. شواهد نشان می‌دهد که پیروزی ۶ بر صفر آرژانتین بر پرو که راه را برای رسیدن به فینال هموار کرد، بر اساس تبانی حاصل شده بود. منوتی اگر چه نقشی در این تبانی نداشت، ولی سبب شد که پیروزی ۲ بر یک آرژانتینی‌ها بر هلند در دیدار فینال "کثیف‌ترین پیروزی تاریخ جام جهانی" خوانده شود.
درخور توجه آنکه فینال جام جهانی ۱۹۷۸ در استادیومی برگزار شده بود که در نزدیکی آموزشگاه نیروی دریایی ارتش آرژانتین قرار داشت. رژیم نظامی این کشور هزاران تن از مخالفان را در بازداشتگاه‌های این آموزشگاه شکنجه داده و به قتل رسانده بود.
منوتی سی‌سال بعد از این ماجرا در مصاحبه‌ای اذعان داشت: «روشن است که [رژیم آرژانتین] از من سوءاستفاده کرد.» وی اما از قتل و شکنجه شهروندان آرژانتینی در آن دوران ابراز ناآگاهی کرده و در عین حال گفته بود: «سابقه سوءاستفاده قدرت از ورزش به قدمت بشریت است.»
او که به El Flaco (لاغر مردنی) شهرت دارد امروزه نیز به مخالفت با "دیکتاتوری اقتصاد" برمی‌خیزد و "حرامزاده‌های فرهنگ مدرن" را به باد ناسزا می‌گیرد که فوتبال را یک "کالا" می‌پندارند.
منوتی در جام جهانی ۱۹۸۲ اسپانیا نیز سرمربی‌گری ملی‌پوشان آرژانتین را برعهده داشت. او کاشف استعداد و توانایی‌های دیگو مارادونا محسوب می‌شود. مارادونا در جام جهانی ۱۹۸۲ قلب تهاجمی تیم آرژانتین بود، اگر چه در نهایت با حذف این تیم از دور مسابقات ناکامی بزرگی را تجربه کرد.
لوئیس منوتی در طول فعالیت حرفه‌ای خود به عنوان سرمربی هدایت اف ث بارسلونا و همچنین تمامی باشگاه‌های نامدار آرژانتین را برعهده داشت، اما کسب عنوان قهرمانی جهان تنها افتخار بزرگی است که او کسب کرده است.
او همواره هوادار فوتبالی تهاجمی و از مخالفان فوتبالی بوده که در آن بازیکنان مانند "مزدوران" تنها در پی نتیجه‌گیری هستند. "فوتبال چپ" در مقابل "فوتبال راست" از جمله اصطلاحات ساخته و پرداخته منوتی هستند. او در پی "فوتبال چپ" است، فوتبالی که به جشن تخیل و فانتزی می‌ماند.
ناگفته نماند که نام منوتی همچنین با سیگار پیوندی تنگاتنگ دارد. او با دود کردن روزانه ۵۰ نخ سیگار شاید رکورددار در بین سرمربیان سیگاری باشد. کم نیست شمار عکس‌هایی که منوتی را روی نیمکت ذخیره نشان می‌دهند در حالیکه سخت سرگرم پک زدن به سیگار است.