سیاستمدارانی که با محبوبیت ورزشکاران دوپینگ میکنند
صدراعظم آلمان به دیدار ملیپوشان فوتبال این کشور میرود. حسن روحانی هم در خانهاش فوتبال میبیند. سیاستمداران همواره تلاش میکنند از محبوبیت ستارگان دنیای ورزش سود ببرند. این تلاش البته گاه نتیجه معکوس داده است.
اوج قلیان احساسات
اینکه آنگلا مرکل به بودن در کنار فوتبالیستهای محبوب کشورش علاقه نشان میدهد، موضوع تازهای نیست. او بازیهای آلمان در جامهای جهانی را بهطور مرتب از نزدیک دنبال میکند. این تصویر مربوط است به دیدار آلمان و پرتغال در جام ۲۰۱۴ برزیل. مرکل هیچ جای دیگری این چنین احساسات خود را نشان نمیدهد. گاه هم چهرههای پرحاشیه دنیای ورزش در کنار او دیده میشوند. مانند همین عکس: سپ بلاتر، رئیس پیشین فیفا.
نیمهبرهنه با صدراعظم
رختکن برای فوتبالیستها "مقدس" است. بسیاری از ورزشکاران دوست ندارند این مکان خصوصی به محلی برای صحنهآراییهای غیر ورزشی تبدیل شود. در این عکس که پس از دیداری با تیم ترکیه برداشته شده، خجالت در نگاه مسعود اوزیل، ملیپوش ترکتبار آلمان دیده میشود. کسی از اوزیل پرسیده که آیا علاقه دارد به عنوان نماد همپیوندی اجتماعی خارجیتبارها در جامعه آلمان شناخته شود؟ پاسخ این پرسش را کسی نمیداند.
"برای رئیس جمهورم"
در سال ۲۰۱۸ تصاویری از مسعود اوزیل و ایلکای گوندگان در کنار رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه بسیار بحثبرانگیز شدند. گوندوگان حتی پیراهن ورزشی خود را به "رئیس جمهور من" هدیه کرد. این دیدار در حالی صورت گرفت که اعلام شده بود در ترکیه به زودی انتخابات پیش از موعد برگزار میشود. این تصاویر تأثیر منفی عمیقی بر وجهه این دو ملیپوش فوتبال آلمان گذاشت.
ابراز تأسف در قصر بِلوو
گوندوگان و اوزیل چند روز بعد برای دیدار با فرانک والتر اشتاینمایر، رئیس جمهوری آلمان، به قصر بلوو، کاخ ریاست جمهوری آلمان در برلین دعوت شدند. به نظر میرسید دو ملیپوش آلمان قصد جبران و معذرتخواهی دارند. پیام سیاسیای که اشتاینمایر به این دیدار منتقل کرد، روشن بود: این دو ممکن است در درون خود ترک باشند، اما رئیس جمهورشان من هستم.
مهمان ناخوانده
او نخستین کسی بود که به قدرت تبلیغاتی تیم ملی پی برد. هلموت کهل، صدراعظم وقت، در سال ۱۹۸۶ بدون دعوت به مکزیک رفت تا فینال جام جهانی بین آلمان و آرژانتین (۲ - ۳) را از نزدیک تماشا کند. از مسافرت او با هزینه مالیاتدهندگان به شدت انتقاد شد. همه بازیکنان آلمان هم راغب به بغلکردن کُهل نبودند. این سفر البته تصادفی هم نبود: ۶ ماه پس از این دیدار قرار بود در آلمان انتخابات پارلمان سراسری برگزار شود.
از بدبیار تا مایه خوشاقبالی
کُهل ۴ سال بعد به صورت رسمی به فینال جام جهانی در رم ایتالیا رفت. او به دلیل نقش مؤثرش در وحدت دو آلمان در آن سالها در اوج محبوبیت بود. به همین دلیل سفر به رم هیچ انتقادی در پی نداشت. حضور کهل در رم برای تیم این کشور خوشیمن هم بود: ملیپوشان آلمان با یک گل انتقام شکست سال ۱۹۸۶ را گرفتند. در این تصویر کهل قهرمانی را به فرانتس بکنباوئر، سرمربی تیم آلمان، تبریک میگوید.
نه تنها در فوتبال
تصویر: دیدار ریشارد فُن وایتسزِکِر، رئیس جمهوری وقت آلمان، در سال ۱۹۸۵ در استودیوی برنامه ورزشی با بوریس بکر، اسطوره تنیس آلمان. بکر چند روز پیش از آن در فینال تنیس ویمبلدون پیروز و به قهرمان ملی تبدیل شده بود. آیا وایتسزکر به بودن در قاب تصویری که بکر هم در آن بود، نیاز داشت؟ بنا بر نتایج نظرسنجیها، او تا کنون محبوبترین رئیس جمهوری آلمان بوده است. این محبوبیت ارتباطی به بوریس بکر نداشته است.
اتهام دوپینگ؟ انکار عمدی
رودولف شارپینگ، سیاستمدار آلمانی، به احتمال امروز از دیدن این عکس حسی خوبی پیدا نمیکند. او به دیدن یان اولریش، قهرمان رقابتهای دوچرخهسواری تور فرانسه در سال ۱۹۹۷ رفته بود. او بعدها از کارگزاران انجمن دوچرخهسواری آلمان شد. شارپینگ شایعه وجود دوپینگ در دوچرخهسواری را عمدا نشنیده گرفت. سالها بعد که اولریش و همقطارانش محکوم شدند، شارپینگ مدتها بود از این ورزش رفته بود.
"زیباترین چهره سوسیالیسم"
در رژیم غیر دمکراتیک آلمان شرقی هم ورزش نقش مهمی داشت. ورزش ابزاری در خدمت سیاست بود تا "برتری بر غرب" را نمایش دهد. کاتارینا ویت، ورزشکار اسکیت نمایشی که در این تصویر در کنار اریش هونِکِر، رهبر آلمان شرقی سابق دیده میشود، ورزشکار نمونه سیستم سوسیالیستی بود و به همین دلیل از مزیتهای فراوانی برخوردار بود. از این ورزشکار تا همین امروز هم انتقاد میشود.
از دفتر صدارت عظما به لیگ برتر فوتبال
گرهارد شرودر هم خود را طرفدار پر و پا قرص فوتبال نشان میداد. او از سال ۱۹۹۸ تا ۲۰۰۵ صدراعظم آلمان بود. او بازی در خط حمله را نشانهای از وجه مبارزهطلب شخصیت خود میدانست. او امروز رئیس هیئت ناظر بر باشگاه هانوفر آلمان است. نگاه انتقادی بر کار هیئت ناظر چندان برای او ساده نیست. مارتین کیند، رئیس باشگاه، دوست صمیمی شرودر و همبازی او در تنیس است.
پیامهای تبریک رهبر جمهوری اسلامی
در ایران هم سیاستمداران تلاش میکنند به کمک ورزشکاران "نزدیکی خود به جامعه" را به نمایش بگذارند و از محبوبیت آنها به سود خود بهره ببرند. پیام تبریک رهبر جمهوری اسلامی به حسین رضازاده، وزنهبردار دسته فوق سنگین از جمله این موارد است. علی خامنهای از جمله در سال ۱۳۸۵ به مناسبت قهرمانی رضازاده در بازیهای آسیایی قطر پیام داد: «صحنه را دیدم، از اینکه ملت ایران را خوشحال کردید، صمیمانه از شما متشکرم».
احمدینژاد با شلوار ورزشی
محمود احمدینژاد، رئیس دولتهای نهم و دهم جمهوری اسلامی، تنها در مراسم تقدیر از ورزشکاران رشتههای مختلف حاضر نمیشد. از او تصاویری هم منتشر شدند که در آنها به رئیس جمهوری وقت لباس تکواندو (کمربند مشکی)، پیراهن فوتبال یا بازوبند پهلوانی (ورزش باستانی) اهدا میشد.
"فوتبالدوستی" دولت یازدهم
در جام جهانی ۲۰۱۴ برزیل تصویری از حسن روحانی در منزل در حال تماشای دیدار ایران-نیجریه منتشر شد؛ تصاویری هم از مذاکرهکنندگان هستهای جمهوری اسلامی در وین در حال تماشای همین دیدار. علی لاریجانی، رئیس مجلس، اکبر هاشمی رفسنجانی، رئیس فقید مجمع تشخیص مصلحت و حسن خمینی، نوه بنیانگذار جمهوری اسلامی از دیگر چهرههای جمهوری اسلامی هستند که تصاویر آنها در کنار ورزشکاران منتشر شده است.