1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله
تاریخ

سراینده عشق و سیاست

۱۳۹۸ مهر ۱, دوشنبه

۲۳ سپتامبر ۱۹۷۳: ۴۶ سال پيش در چنين روزی پابلو نرودا در سانتیاگو پایتخت شیلی درگذشت.

https://p.dw.com/p/3Q4fh
Santiago du Chili 1972 Schriftsteller Pablo Neruda
عکس: Imago/Leemage

می‌گفت: «چكامه‌های من به پيش پا افتاده‌‌ترين چيزها و درونمايه‌ها كه پرداختند، شفاف و شادمان شدند.»

پابلو نرودا Pablo Neruda در شهر پارال، در جنوب سانتیاگو در شيلی زاده شد.

پدرش در شركت راه‌‌آهن كار می‌‌كرد و مادرش آموزگار بود. در مدرسه هم كلاسی گابريلا ميسترال بود. تأثیر این دو بر هم تا حدی بود كه شعر معاصر شیلی به هردو می‌‌بالد و هردو نوبل ادبیات گرفتند.

۱۵ ساله بود كه سرودن را آغاز كرد. در دانشگاه سانتیاگو زبان فرانسه می‌‌‌‌خواند، می‌‌سرود و آثارش را منتشر می‌‌كرد.

او افزون بر شهرت ادبی، مبارز بزرگی در تاریخ سیاسی شیلی به شمار می‌‌آيد. هوادار سرسخت سالوادور آلنده رئیس‌‌جمهور وقت شیلی و از اعضای فعال حزب كمونیست بود.

۲۳ ساله بود كه در برمه كنسول و سپس در سريلانكا، سنگاپور، مادرید و بارسلون نماینده كشورش شد.

او هم در سمت‌های دولتی و هم بعدها در تبعيد بسیار سفر می‌‌كرد و با مائوتسه تونگ، چوئن لای، فيدل كاسترو و جز آن با بسیاری از بزرگان ادبی ديدار داشت. همسرش ماتیلده اروتیا مخاطب همه شعرهای عاشقانه اوست. آن دو بیش از ۲۰ سال با هم زیستند.

گمشده در شبی تاريک

با چراغی كه چشم توست دوباره می رويم

و من پادشاه تمام تاريكی‌ها خواهم بود.

۶۷ ساله بود كه جایزه نوبل ادبیات را دریافت كرد. دكترای افتخاری از دانشگاه آكسفورد و میشیگان، جایزه ملی ادبیات شیلی، راهیابی به مجلس سنای شیلی و دریافت نشان افتخار دولت مكزیک از دیگر افتخارات او هستند.

وقتی آلنده حكومت را به دست گرفت، از او پشتيبانی كرد اما سیاست را كنار گذاشت و در خلوتگاه "ايسلانگرا" اقامت كرد. وقتی هم كه آلنده در كودتای ۱۹۷۳ كشته شد و پینوشه حكومت را به دست گرفت هنوز همانجا می‌‌‌زيست و می‌‌سرود.

او جز عاشقانه‌ها چكامه‌های سیاسی بسیاری نیز دارد.

در این باره می‌گفت: «از هیچ كس پوزش نمی‌خواهم. سرودهای من در برابر دشمنان مردمم، به سنگ‌‌های آرائوكانی می‌‌مانند: سخت و تازنده. به كهن‌‌ترین سلاح، شعر، توسل می‌جویم. سرود و دفترچه توسط كلاسیکها و رمانتیک‌ها به یک منظور به كار برده شده و هدف آن نابودی دشمن بوده است. حالا به جای خود می‌خواهم شلیک كنم.»

دانیل كاتان آهنگساز مكزیكی اپرای "پستچی" را به ياد او ساخته و فیلمی هم به نام اوست كه در خلال بیان سرگذشتش تاریخ معاصر شیلی را هم نمايش ميدهد.

هرچند او به بيماری سرطان درگذشت اما از آنجا كه مرگش ۱۲ روز پس از كودتای نظامی پينوشه بود، برخی هم درگذشتش را توطئه كودتاچيان می‌‌‌‌دانند.

پابلو نرودا در ۶۸ سالگی در پايتخت شيلی درگذشت.

اسکندر آبادی روزنامه‌نگار، مترجم و نوازنده ساکن آلمان