ستیزها در پهنه‌ی سیاسی آلمان

قضیه‌ی ریاست جمهوری

رئیس جمهور فعلی آلمان، هورست کـُهلر است. او از حزب دموکرات‌مسیحی می‌آید. با اینکه بنابر قانون، رئیس جمهور عضو هیچ حزبی نیست، اما او با پشتیبانی دسته‌بندی‌های حزبی به قدرت می‌رسد و اگر بخواهد برای دور دوم کاندیدای ریاست جمهوری شود، باز به این پشتیبانی وابسته است.

اکنون حزبهای دموکرات مسیحی و سوسیال‌مسیحی و نیز حزب دموکرات‌های آزاد (لیبرال) خواهان آن‌اند که هورست کـُهلر، که چیزی به پایان دوره‌ی ریاست جمهوری‌اش باقی نمانده، برای یک دور دیگر در کاخ بلوو (Bellevue) ساکن شود. خود هورست کـُهلر نیز علاقه‌ی خود را به این موضوع ابراز کرده است. از قرار معلوم او در این اواخر گفت‌وگویی با کورت بک، رئیس سوسیال‌دموکرات‌ها داشته و گویا بک به او گفته است که حزب سوسیال‌دموکرات با دور دوم ریاست جمهوری وی موافق است. اما اکنون در حزب سوسیال‌دموکرات گرایشی قوی وجود دارد که حزب، کاندیدای خوش را داشته باشد. این کاندیدا خانم گزینه شوان (Gesine Schwan) است که چهار سال پیش در رقابت با هورست کـُهلر با اختلاف اندکی شکست خورد. هورست کـُهلر در "اجتماع فدرال" در تاریخ ۲۳ مه ۲۰۰۴، ۶۰۴ رأی کسب کرد. نصیب گزینه شوان ۵۸۹ رأی شد.

موضوع کاندیداتوری گزینه شوان، که در حال حاضررئیس دانشگاه اروپایی ویادرینا (Viadrina) در فرانکفورتِ شرق (کنار رود اُدر) است، در ظرف یکی‌دو روز آینده مشخص خواهد شد. حزب سوسیال‌دموکرات برای اینکه طرح ریاست جمهوری شوان را پیش برد، به آرای "حزب چپ" نیاز دارد. بنابراین، نفس کاندیداتوری شوان به منزله‌ی همکاری این دو حزب در یک مورد جدی است.

"حزب چپ"، در سال پیش تشکیل شد. سوسیال‌دموکرات‌ها از آغاز به آن به چشم رقیب خویش نگریستند. در مقابل "چپ"ها، که نمایندگانشان هم اینک (در روزهای شنبه و یکشنبه، ۲۴ و ۲۵ مه) در شهر کوتبوس در اولین کنگره‌ی خود مشغول بحث هستند، برای ورود به عرصه‌ی قدرت به سوسیال‌دموکرات‌ها روی خوش نشان می‌دهند.

در میان احزاب میانه و راست، اتحاد احتمالی سوسیال‌دموکرات‌ها و چپ‌ها در قضیه‌ی ریاست جمهوری به معنای پشت کردن حزب سوسیال‌دموکرات به مؤتلفان کنونی آن تلقی شده و گروهی پاسخ بسزای آن را پایان دادن به ائتلاف بزرگ حاکم می‌دانند. به عنوان نمونه، اینگو فریدریش، معاون رئیس حزب بایری سوسیال‌ مسیحی در مصاحبه‌ای با روزنامه‌ی "بیلد" گفته است که کاندیداتوری شوان پایان ائتلاف حکومتی است.

در درون خود حزب سوسیال‌دموکرات نیز همه با ورود حزب به صحنه‌ی رقابت بر سر ریاست جمهوری موافق نیستند و توصیه می‌کنند حزب به رئیس جمهور فعلی رأی دهد. ولفگانگ کلمنت، وزیر پیشین اقتصاد از حزب سوسیال‌دموکرات از جمله‌ی این افراد است. او در این مورد موضع صریحی گرفته و نظر جناح راست سوسیال‌دموکرات‌ها را در مورد لزوم پشتیبانی از هورست کـُهلر به خاطر حفظ ائتلاف، به بیان در آورده است.

قضیه‌ی لوایح محیط زیست

در کابینه‌ی ائتلافی آنگلا مرکل مجموعه‌ای از طرح‌های مربوط به انرژی و محیط زیست روی میز قرار دارند که اکثر مفسران رسانه‌ها معتقدند همچنان بلاتکلیف خواهند ماند. قرار بوده است کابینه در هفته‌ی گذشته در مورد آنها تصمیم گرفته و نتیجه را به صورت لایحه به قوه‌ی قانون‌گذاری عرضه کند. اختلاف‌ها مانع از تصمیم‌گیری شده‌اند. وزارت‌خانه‌های اقتصاد، دارایی، محیط زیست و راه و ترابری نمی‌توانند در مورد مالیات دی‌اکسیدکربن بر خودروها به توافق برسند. بر سر گسترش شبکه‌ی برق و بالا بردن عوارض کامیون‌ها نیز اختلاف وجود دارد.

اختلافات بر سر سیاست انرژی و محیط زیست، لزوما به جناح‌بندی حزب سوسیال‌دموکرات در برابر دو حزب متحد سوسیال‌مسیحی و دموکرات‌مسیحی برنمی‌گردد. در درون دو حزب مسیحی نیز در این مورد نظرات مختلفی وجود دارد. خود آنگلا مرکل موافق با سیاست‌های پیشرو و سخت‌گیرانه در زمینه‌ی محیط زیست است. از این رو حزب سبزها او را فراخوانده، با قدرت وارد صحنه شده و کابینه را به تصمیم‌گیری مثبت وادارد.

روزهای مهم

تصمیم‌گیری در مورد لوایح مورد بحث به اجلاس ۱۸ ژوئن کابینه محول شده است. ممکن است اختلاف بر سر آنها و موارد دیگر مستقیماً بیان نشده و همه‌ی ستیزها روی موضوع ریاست جمهوری متمرکز گردند. از این رو روزهای آینده، برای تعیین سرنوشت ائتلاف بزرگ مهم هستند.

اگر سوسیال‌دموکرات‌ها شوان را نامزد ریاست جمهوری کنند و اگر ائتلاف بزرگ بر سر این موضوع از هم نپاشد، باز ماجرا تأثیر خود را به جا می‌گذارد. ائتلاف، ضعیف و زخم‌خورده می‌شود.

اما اگر حزب سوسیال‌دموکرات شوان را کاندیدا نکند، به این معناست که خط چپ در حزب پیش نرفته و برای این حزب، حکومتگری مهمتر از اصول و حفظ استقلال است.

ر/ خبرگزاری آلمان، خبرگزاری فرانسه، تاگس‌شاو