زنان سرخ پوش زعفرانکار در افغانستان
انستیتوی جهانی کیفیت و ذائقه اعلام کرد که زعفران افغانستان در سال ۲۰۱۳ مقام نخست را در جهان به دست آورده است. تولید زعفران در افغانستان به شدت افزایش یافته است.
به گزارش آیسا (نهاد حمایت از سرمایهگذاری در افغانستان) زعفران این کشور در سال ۲۰۱۳ توانسته مقام نخست را در ردهبندی سازمان جهانی کیفیت و ذائقه به دست آورد. زعفران گیاهی کوچک به ارتفاع ۱۰ تا ۳۰ سانتی متر است. گلهای زعفران دارای ۳ پرچم و یک مادگی ِ منتهی به کلاله سهشاخه به رنگ قرمز متمایل به نارنجی است. زنان کارگر افغان برای جمعآوری گل زعفران به کشتزاری در شهرستان غوریان در ولایت هرات میروند.
نهاد حمایت از سرمایهگذاری در افغانستان گزارش داده است که کشت و تولید زعفران در این کشور افزایش یافته است. بنابر آمار ارائه شده در این نهاد، در سال جاری تنها در ولایت هرات ۷۰۰ جریب زمین به کشت زعفران اختصاص داشته و از آن دستکم ۳ هزار کیلو زعفران به دست آمده است. زنان سرخپوشی که در استخدام شرکت "افغان-زعفران" هستند، به کار مشغولاند.
وزارت تجارت و صنایع افغانستان اعلام کرده شرکت افغان-زعفران، که از جمله در بخشهای کشت، تولید و بستهبندی زعفران فعالیت میکند، بزرگترین شرکت تولید زعفران در این کشور است. این شرکت محصول خود را به کشورهای دیگر جهان چون کشورهای اروپایی صادر میکند. اکثر کارگران شرکت افغان-زعفران را زنان بیبضاعت تشکیل میدهند.
زعفران به یکی از کالاهای مهم صادراتی افغانستان تبدیل شده است. مقامات این کشور تلاش میکنند تا حد امکان کشت زعفران را جایگزین کشت خشخاش کنند. وزارت کشاورزی افغانستان (وزارت زراعت، مالداری و آبیاری) برای توسعه کشت زعفران برنامههای گوناگونی ریخته است.
دولت افغانستان در زمینه آموزش کشت زعفران نیز کوشش فراوانی میکند. به تازگی ۲۰۰ دهقان از مناطق مختلف این کشور در ارتباط با کشت صحیح زعفران آموزش دیدهاند. قرار است این افراد پس از تهیه پیاز زعفران و شروع کشت، اموختههای خود را با دیگر دهقانان به اشتراک گذارند. گل زعفران اگر صبح زود چیده نشود پژمرده میشود.
هم اکنون قیمت یک کیلو زعفران افغانستان در بازارهای جهانی حدود ۲ هزار دلار است. قیمت زعفران در بازارهای داخلی افغانستان به تناسب کیفیت آن میان ۱۵۰۰ تا ۱۸۰۰ دلار است. زنان کارگر پس از جمعآوری گل زعفران آن را تحویل میدهند.
شمار زیادی از زنان افغانستان در کشتزارهای زعفران کار میکنند. قسمت مورد استفاده این گیاه، انتهای خامه و کلاله سهشاخه است که دارای بوی معطر با طعم کمی تلخ میباشد. چیدن گل زعفران و کشیدن تارهای زعفران از میان گل آن کار ظریفی است. شرکت افغان-زعفران دستکم ۱۵۰۰ کارمند دارد.
هرچند تلاش میشود که زعفران جای کشت خشخاش را در افغانستان بگیرد و در برخی ولایتها کشت زعفران افزایش چشمگیری نیز داشته، اما افغانستان هنوز تولیدکننده اول تریاک در سطح جهان است.
کشت زعفران در افغانستان در ابتدا از شهرستان غوریان هرات آغاز شد. پیاز این گیاه را مهاجران بازگشته به افغانستان آوردند و در آنجا آغاز به کشت کردند. کشت زعفران سپس به شهرستان پشتون زرغون راه یافت و در حال حاضر در ۱۴ ولایت افغانستان اتحادیه زعفرانکاران و تولیدکنندگان زعفران وجود دارد.
گفته میشود در افغانستان تقاضا برای تهیه پیاز زعفران به شکل روزافزونی افزایش مییابد. مقامات دولتی این کشور میگویند پیاز زعفران را از اسپانیا و برخی کشورهای دیگر چون ایران تهیه میکنند و در اختیار دهقانان قرار میدهند. تولید داخلی پیاز این کشور نیز افزایش یافته است. چندین سال است که ایران، فروش پیاز زعفران به افغانستان را ممنوع کرده است.