زنان جویای کار در صف مقدم بیکاران ایران
۱۳۹۳ مهر ۳, پنجشنبه
تفاوت نرخ بیکاری مردان و زنان جویای کار در فاصله ای هشت ساله، از ۲/ ۱۲درصد به ۴/ ۲۲ درصد رسیده است. افزون بر دو برابر شدن نرخ بیکاری زنان، میانگین سنی جویندگان کار قابل توجه است. در سال ۹۲ از میان ۷۷۴ هزار و ۸۲۸ زن متقاضی کار، سن۵۶۲ هزار و ۹۲۴ نفر زیر ۳۰ سال بوده است.
در تفکیک حوزه‌های کاری نیز روشن شده که سهم اشتغال زنان دردو بخش کشاورزی و صنعت در سال ۹۲ نسبت به سال ۸۴ کاهشی جدی یافته و تنها در بخش خدمات اندکی افزایش داشته است. بیشترین عرصه اشتغال زنان در سال‌های یاد شده در مشاغل پرستاری، آموزشی و ارائه خدمات درمانی بوده است.
اطلاعات مرکز آمار ایران نشان میدهد که پائیز سال ۹۲ اوج نزول مشارکت اقتصادی زنان بوده است. شاخص مشارکت اقتصادی در پاییز ۹۲ در میان مردان ۱/ ۶۲ درصد و در میان زنان ۳/ ۱۱ درصد عنوان شد. در حالی که رقم بیکاری در این فصل ۲ میلیون و ۴۰۱ هزار نفر بود، میزان بیکاری زنان گروه سنی ۲۰ تا ۲۴ سال ۸/ ۴۸ درصد بیکاران را تشکیل می‌داد.
"رکورد خانه‌نشینی زنان"
خبرگزاری مهر در گزارشی که روز پنجشنبه سوم مهر در باره سیل تقاضا برای کار از سوی زنان نوشته، از "رکورد خانه‌نشینی زنان جویای کار" نام می‌برد.
این گزارش از جمله دلایل "خانه‌نشینی زنان جویای کار" را رقابت ناعادلانه جویندگان کار و بازار کار مردسالارانه ایران دانسته است: «امکان اشتغال زنان نسبت به مردان تا ۵۰ درصد کمتر است. نرخ بیکاری مردان ۱۵ تا ۲۴ سال در بهار سال جاری ۲۱ درصد و نرخ بیکاری زنان در همین گروه سنی ۴/ ۴۳ درصد بوده که به معنای بیکاری دو برابری زنان به نسبت مردان است.»
در این گزارش هم‌چنین آمده که به نسبت بالا رفتن نرخ بیکاری، جستجوی شغل برای زنان هم سخت‌تر شده زیرا از نظر فرهنگی نیز، اشتغال مردان بر اشتغال زنان تقدم دارد.
موضوع اشتغال زنان تحصیلکرده نیز چالش جدیدی در جامعه ایران است. نزدیک به ۶۵ درصد ورودی‌های کنکور را دانشجویان دختر تشکیل می‌دهند اما بخش بزرگی از آنها پس از اتمام تحصیلات خود، جذب بازار کار نمی‌شوند.
در دی‌ماه ۱۳۹۲ در «همایش ملی بانوان» گفته شد که تنها ۲۵ درصد زنان تحصیلکرده ایران وارد بازار کار می‌شوند و باقی خانه‌دار می‌مانند. در این همایش تاکید شد که نرخ مشارکت اقتصادی زنان ۷/ ۱۳ درصد است. محسن رنانی، اقتصاددان ایرانی در همایش یاد شده گفت: «در سال ۱۳۶۶ این نرخ ۹/ ۱۲ درصد بوده و در این ۳۵ سال تنها ۸/ ۱ درصد رشد کرده است.» به تاکید رنانی چنین رقمی نشان میدهد که موانع سلبی در جامعه ایران برداشته شده‌اند اما قابلیت ایجاد نشده است.
در آبان۱۳۹۲ نیز اعلام شده بود که متوسط نرخ بیکاری زنان حتی در تهران با وجود قرار داشتن در کانون تجمع مراکز اداری و صنعتی کشور، ۶/ ۲۱ درصد است.
بحث خانه‌نشینی زنان جویای کار در حالی برجسته می‌شود که وزیر کار ایران به تازگی هشدار داد اگر اقدام مقتضی انجام نشود، شمار بیکاران کشور از شش میلیون نفر به ۱۰میلیون نفر در سال ۱۴۰۰ می‌رسد. علی ربیعی اعلام کرد که ۴۰ درصد از جویندگان کار در ایران زنان هستند و یادآور شد که حل مشکل بیکاری مستلزم رشد اقتصادی هفت درصدی است.